Phát triển văn hóa đọc thời 4.0

“Xu hướng văn hóa đọc trong thời đại 4.0” là tên buổi tọa đàm vừa được dự án" Love Books Love Life" tổ chức ở Hà Nội.

Các diễn giả tham gia tọa đàm gồm PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh, giảng viên cao cấp của Viện Kinh tế & Kinh doanh Quốc tế, Đại học Ngoại thương, Hà Nội; ông Đinh Quang Hoàng, Giám đốc Công ty Cổ phần Waka; bà Yến Nhi, tác giả của hai cuốn sách Ai đã làm tuổi 20 của tôi cô đơn đến vậy? cùng Cứ khóc, cứ tan vỡ và trưởng thành.

Cần có thời gian phát triển văn hóa đọc

Theo PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh, văn hóa đọc ở nước ta ngày càng phát triển và dành được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng. Điều đó một phần do sự phát triển của nền kinh tế và trình độ dân trí nói chung, cũng như ngành xuất bản nói riêng.

Cuối những năm 1970, đầu những năm 1980, bạn đọc rất khó tìm được sách hay. Nguồn sách, tài liệu để học tập và nghiên cứu của sinh viên lúc đó cũng khá ít, chủ yếu dựa vào thư viện của trường. Sách trong thư viện cũng rất khiêm tốn.

PGS.TS Nguyễn Hoàng Ánh chia sẻ khi du học ở nước ngoài vào đầu thập niên 80, bà rất thích thú với thư viện có hàng chục nghìn cuốn sách.

Cũng như các lĩnh vực khác, việc phát triển văn hóa đọc cần có thời gian. Thói quen và niềm vui đọc sách phải được nhen nhóm từ khi chúng ta còn là đứa trẻ. Tương tự, việc phát triển văn hóa đọc cho một thế hệ, quốc gia, tất nhiên cần có thời gian.

Nhiều nước trên thế giới có nền văn hóa đọc phát triển hơn chúng ta, một phần vì nền tảng tốt. Hệ thống thư viện và ngành xuất bản của họ cũng phát triển.

Ngoài việc tuyên truyền về lợi ích của đọc sách, phát triển văn hóa đọc cũng cần các yếu tố về cơ sở hạ tầng. Đó là chưa kể việc phải có chiến lược đúng đắn, dài hơi.

Buổi tọa đàm thu hút sự tham gia của nhiều độc giả trẻ. Ảnh: BTC.

Sách giấy vẫn chiếm vị trí quan trọng

Tại buổi tọa đàm, nhiều độc giả trẻ đưa ra câu hỏi "Tại sao xuất bản điện tử và sách điện tử chưa phổ biến ở nước ta?".

Ông Đinh Quang Hoàng, Giám đốc điều hành của Waka, cho rằng việc phát triển xuất bản điện tử nói chung và sách điện tử nói riêng, ngoài tâm huyết của đơn vị trong ngành xuất bản, cần nhiều yếu tố khác.

Hiện nay, ở một số vùng nông thôn, miền núi, sóng điện thoại còn yếu, người dân không thể kết nối Internet. Ở thành phố, mạng 4G, 5G cũng chưa phát triển. Các yếu tố này ảnh hưởng rất lớn việc phát triển sách điện tử.

Sách giấy và những chương trình mang sách về nông thôn như “Sách hóa nông thôn” vẫn rất cần thiết. Chúng đẩy mạnh việc phát triển văn hóa đọc ở những vùng chưa phát triển về công nghệ viễn thông. Để phát triển sách điện tử và xuất bản điện tử, chúng ta cần một thời gian nữa, với sự góp sức từ nhiều phía.

Dự tọa đàm, tác giả Yến Nhi cũng cho rằng nhờ sự phát triển của Intermet và mạng xã hội, độc giả dễ dàng tìm được những đầu sách hay. Nhưng việc đó cũng làm cho những người cầm bút phải chịu không ít áp lực. Các tác giả, đặc biệt là tác giả trẻ, phải nỗ lực và trau dồi khả năng viết lách, để đáp ứng nhu cầu của độc giả trẻ.

Họ là những người có tri thức, luôn muốn tiếp cận cái mới. Vì thế, yêu cầu của bạn đọc trẻ về một tựa sách hấp dẫn và bổ ích cũng ngày được nâng lên.

Nhiều bạn trẻ cho rằng loại sách về kỹ năng đang chiếm lĩnh thị trường sách cho người trẻ, nhưng nhiều cuốn chưa đem lại kiến thức bổ ích cho bạn đọc. Nhiều cuốn sách lâm vào tình trạng “một màu” với nội dung na ná nhau.

Trước chia sẻ này, các diễn giả nhận thấy “gu” đọc sách của bạn đọc trẻ đã thay đổi. Họ yêu cầu cao hơn về nội dung, cũng như hình thức của sách. Đây là tín hiệu đáng mừng, phải có sự tương tác từ nhiều phía, văn hóa đọc mới phát triển.

Thụy Oanh