Phẫu thuật thành công cho bệnh nhân gãy trật đốt sống

Bị viêm dính cột sống từ năm 2012 và bị tai nạn, ngã đập lưng xuống đất nhưng nam thanh niên không đến bệnh viện chữa trị. Nửa năm trở lại đây, nam thanh niên bị còng cột sống ngày càng nặng. Chỉ khi đến bệnh viện thăm khám, nam thanh niên mới hoàn toàn “lột xác” sau phẫu thuật nắn chỉnh cột sống.

Theo các bác sĩ, đầu tháng 11/2021, Khoa Cột sống B, Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nam 26 tuổi, nhập viện vì còng cột sống.

Theo lời kể của bệnh nhân, cách nhập viện 1 năm, bệnh nhân bị tai nạn giao thông, ngã đập lưng xuống đất. Sau tai nạn, bệnh nhân không đến khám ở bất kỳ cơ sở y tế nào mà tự điều trị với thuốc uống.

Khoảng nửa năm gần đây, bệnh nhân thấy cột sống ngày càng còng xuống, đến mức bệnh nhân không thể nhìn thẳng và gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, đi đứng và giao tiếp với người khác. Bệnh nhân cũng được chẩn đoán viêm dính cột sống từ năm 2012.

Bệnh nhân được chỉ định chụp phim toàn bộ cột sống (phim EOS), phim điện toán cắt lớp và cộng hưởng từ. Kết quả cho thấy, bệnh nhân bị gãy trật đốt sống L1/2 trên nền viêm dính cột sống và góc còng của bệnh nhân là gần 90 độ.

Hình ảnh cột sống của bệnh nhân trước mổ (hình bên trái), hình ảnh lên kế hoạch nắn chỉnh bằng phần mềm điện toán (hình giữa) và hình ảnh thực tế sau mổ của bệnh nhân (hình bên phải).

Bệnh nhân được lên kế hoạch mổ bao gồm đục bỏ chân cung ở đốt L2, làm sạch ổ gãy L1/2, nắn chỉnh còng và cố định cột sống bằng ốc chân cung từ đốt sống ngực 10 đến đốt sống thắt lưng 5.

Toàn bộ phẫu thuật được tiến hành với một đường mổ dọc từ phía sau lưng, với thời gian mổ là 5 giờ.

Ngay sau phẫu thuật, bệnh nhân đã có thể nằm ngửa do cột sống đã được chỉnh thẳng, bắt đầu ngồi dậy từ ngày thứ ba và đi đứng từ ngày thứ năm sau phẫu thuật. Hình ảnh Xquang sau phẫu thuật cho thấy, phẫu thuật viên đã chỉnh được hơn 60 độ của góc còng ban đầu và giúp phục hồi lại dáng đứng thẳng cho bệnh nhân.

TS.BS Nguyễn Trọng Tín, Trưởng khoa Cột Sống B, Trưởng ê-kíp mổ cho biết: “Đây là một trường hợp còng cột sống phức tạp, do gãy cũ không lành xương trên nền viêm dính cột sống. Góc còng của bệnh nhân lớn nên khi đục xương nắn chỉnh cần thao tác hết sức nhẹ nhàng và cẩn thận để tránh tổn thương thần kinh.

Ở bệnh nhân này, chúng tôi đã áp dụng phương pháp đục bỏ chân cung cải tiến với cấu hình 4 thanh dọc (thay vì 2 thanh dọc như kỹ thuật kinh điển). Việc tăng cường thêm 2 thanh dọc bổ sung giúp tăng cường độ vững và khả năng nắn chỉnh của cấu hình, giúp thúc đẩy sự lành xương của bệnh nhân".

Hình ảnh bệnh nhân trước mổ (hình bên trái) với cột sống còng gần 90 độ và sau mổ (hình bên phải) với cột sống đã được chỉnh thẳng.

BS Vũ Tam Trực, người lên kế hoạch đục xương chỉnh còng và tham gia phẫu thuật chia sẻ: “Đối với những bệnh nhân viêm dính cột sống và còng nặng như trường hợp này, việc lên kế hoạch phẫu thuật chi tiết đóng vai trò rất quan trọng, vì nếu nắn không đủ hoặc nắn quá mức đều khiến bệnh nhân bị mất thăng bằng sau phẫu thuật.

Việc lập kế hoạch nắn chỉnh hiện nay được hỗ trợ bởi các phần mềm điện toán chuyên dụng, giúp xác định vị trí đục xương và mức độ đục xương tối ưu và dự đoán hình dáng cột sống sau phẫu thuật để phẫu thuật viên có thể điều chỉnh chiến lược nắn chỉnh cho phù hợp".

Tính từ tháng 1/2020 đến nay, Khoa Cột sống B đã áp dụng kỹ thuật đục bỏ chân cung chỉnh còng cải tiến với cấu hình 4 thanh nối dọc cho 4 bệnh nhân. Trong đó, có 3 bệnh nhân bị còng nặng do viêm dính cột sống. Kết quả lâm sàng và hình ảnh học của cả 4 bệnh nhân đều rất tốt. Trong đó, trường hợp vừa nêu là ca mổ có mức độ nắn chỉnh cao nhất, phục hồi được 66 độ còng.

Nguyễn Thị Lành