PHIÊN HỌP THỨ NHẤT ĐOÀN GIÁM SÁT 'VIỆC THỰC HIỆN CÁC HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO (FTA) MÀ VIỆT NAM LÀ THÀNH VIÊN'

Cùng dự phiên họp có Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu – Phó Trưởng Đoàn giám sát; Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh – Phó Trưởng Đoàn giám sát cùng các thành viên, đại biểu mời tham dự Đoàn giám sát.

Quang cảnh phiên họp

Căn cứ Nghị quyết về Chương trình giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2020, ngày 17/10/2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 789/NQ-UBTVQH14 về việc Thành lập Đoàn giám sát “Việc thực hiện các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam là thành viên”. Đoàn Giám sát gồm 23 Đại biểu cùng đại diện Đoàn ĐBQH tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi Đoàn đến giám sát và 05 đại biểu mời tham gia Đoàn giám sát, do Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng làm Trưởng Đoàn giám sát.

Theo Kế hoạch giám sát, nội dung giám sát gồm việc ban hành và tổ chức triển khai thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về việc thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên; rà soát các quy định của pháp luật trong nước còn chưa phù hợp trong quá trình triển khai thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên. Đoàn Giám sát cũng giám sát thực trạng công tác chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện của Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và tổ chức, cá nhân có liên quan trong thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên cũng như trong triển khai các kế hoạch thực hiện điều ước quốc tế do Thủ tướng Chính phủ ban hành; tập trung làm rõ và xác định nguyên nhân của những hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện; công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm các quy định pháp luật có liên quan. Bên cạnh đó, nội dung giám sát cũng tập trung vào các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên; công tác chuẩn bị pháp luật để đàm phán ký kết các Hiệp định thương mại tự do mới trong thời gian tới.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Sỹ Cương - Tổ trưởng Tổ giúp việc Đoàn giám sát trình bày Dự thảo Kế hoạch chi tiết của Đoàn giám sát

Về phạm vi, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giám sát việc thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên từ khi các Hiệp định có hiệu lực đến năm 2019. Đoàn Giám sát thực hiện các hoạt động giám sát theo quy định của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân, Quy chế "Tổ chức thực hiện một số hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và đại biểu Quốc hội”. Theo đó, Đoàn sẽ tổ chức cuộc họp, cuộc làm việc với cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tại Trung ương về tình hình thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên; tổ chức 03 Đoàn công tác để tiến hành giám sát tại địa phương, cơ sở. Sau đó, Đoàn sẽ hoàn thành báo cáo kết quả giám sát chuyên đề, báo cáo Ủy ban Thường vụ tại phiên họp tháng 9/2020; xây dựng dự thảo Nghị quyết giám sát chuyên đề trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, thông qua và chuẩn bị báo cáo kết quả giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội gửi Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.

Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu – Phó Trưởng Đoàn giám sát phát biểu tại phiên họp

Thảo luận các phiên họp, các đại biểu cơ bản nhất trí về kế hoạch chi tiết, đề cương báo cáo chuyên đề giám sát... Cho rằng doanh nghiệp là đối tượng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ nhất của các Hiệp định Thương mại tự do, một số đại biểu đề nghị, trong quá trình triển khai, Đoàn Giám sát nên làm việc với các doanh nghiệp nhằm đánh giá tác động của các Hiệp định FTA mà Việt Nam đã ký kết đối với các doanh nghiệp. Một số ý kiến lưu ý, thành phần Đoàn Giám sát nên bổ sung đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam... bởi các Hiệp định FTA tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống xã hội...

Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội, Trưởng Đoàn Giám sát Tòng Thị Phóng ghi nhận các kiến nghị, đề xuất của các thành viên Đoàn giám sát; nhấn mạnh cần xác định rõ mục đích giám sát là xem xét, đánh giá việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật để triển khai thực hiện các Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam là thành viên.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng - Trưởng Đoàn Giám sát phát biểu kết luận phiên họp

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cũng đề nghị, từng thành viên trong Đoàn giám sát cần phát huy hết trách nhiệm được phân công. Qua đó, đánh giá được những kết quả đạt được, hạn chế, bất cập, khó khăn, vướng mắc và xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tổ chức, triển khai thực hiện các Hiệp định FTA để từ đó đề ra các giải pháp quản lý được việc thực thi các FTA Việt Nam đã ký kết.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng đề nghị, các đơn vị chuyên môn cần sớm hoàn thiện dự thảo đề cương để gửi xin ý kiến Chính phủ, các bộ ngành và địa phương trong tháng 11 tới. Đồng thời, đề nghị cần có những phiên giải trình trực tiếp của các bộ, ngành và cơ quan chịu giám sát./.

Trọng Quỳnh