Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương: Khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về tình trạng khẩn cấp

05/3/2025 Gốc

Phát biểu chỉ đạo tại Phiên họp Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại mở rộng, thẩm tra sơ bộ dự án Luật Tình trạng khẩn cấp, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương bày tỏ đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật nhằm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống, khắc phục thảm họa, sự cố, kịp thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về tình trạng khẩn cấp.

Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại tổ chức Phiên họp mở rộng, thẩm tra sơ bộ dự án Luật Tình trạng khẩn cấp.

Như Cổng Thông tin điện tử Quốc hội đã đưa tin, Chiều 05/3 tại Nhà Quốc hội, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại tổ chức Phiên họp mở rộng, thẩm tra sơ bộ dự án Luật Tình trạng khẩn cấp. Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội dự và chỉ đạo Phiên họp.

Tăng cường tính chủ động trong việc ứng phó, khắc phục kịp thời, hiệu quả trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp

Trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp, Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng - Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam cho biết, dự án Luật được xây dựng và ban hành nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống pháp luật về tình trạng khẩn cấp; tạo lập cơ sở pháp lý cho thi hành pháp luật nhằm tăng cường tính chủ động trong việc ứng phó, khắc phục kịp thời, hiệu quả trường hợp xảy ra tình huống khẩn cấp, góp phần bảo vệ Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.

Dự án Luật Tình trạng khẩn cấp được xây dựng trên quan điểm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, nhiệm vụ quốc phòng, an ninh nêu trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Nghị quyết số 44-NQ/TW ngày 24/11/2023 Hội nghị lần thứ Tám, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Bảo đảm sự phù hợp, thống nhất với Hiến pháp năm 2013 và đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, hoàn thiện cơ chế, chính sách, khắc phục sự chồng chéo, mâu thuẫn và nâng cao hiệu quả pháp lý của hệ thống pháp luật về tình trạng khẩn cấp theo hướng đổi mới, đồng bộ, thiết thực, khả thi.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương dự và chỉ đạo phiên họp.

Đồng thời kế thừa và phát triển các quy định của pháp luật hiện hành về tình trạng khẩn cấp đã được thực tiễn kiểm nghiệm còn phù hợp, đồng thời bổ sung những vấn đề còn thiếu để giải quyết những nội dung về tình trạng khẩn cấp đặt ra trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo…

Dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp gồm 6 chương, 42 điều, quy định về nguyên tắc, trình tự, thủ tục, thẩm quyền ban bố, công bố, bãi bỏ tình trạng khẩn cấp; các biện pháp được áp dụng trong tình trạng khẩn cấp; tổ chức thi hành Nghị quyết ban bố, Lệnh công bố tình trạng khẩn cấp; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong tình trạng khẩn cấp.

Nội dung Luật Tình trạng khẩn cấp tập trung vào 02 chính sách bao gồm: Biện pháp áp dụng trong tình trạng khẩn cấp, thẩm quyền tổ chức, chỉ đạo, điều hành và quyết định áp dụng các biện pháp đặc biệt của một số chủ thể trong tình trạng khẩn cấp và Các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp; cứu trợ, hỗ trợ người dân ứng phó trong và sau tình trạng khẩn cấp.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới phát biểu khai mạc phiên họp.

Kịp thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về tình trạng khẩn cấp

Báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án Luật Tình trạng khẩn cấp, Ủy viên Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Trịnh Xuân An cho biết, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật nhằm thể chế hóa đường lối chủ trương của Đảng về hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống, khắc phục thảm họa, sự cố; kiện toàn cơ chế, quy định về phối hợp trong xử lý các tình huống bảo vệ Tổ quốc; sẵn sàng ứng phó hiệu quả thách thức an ninh truyền thống và an ninh phi truyền thống; phòng, chống, cứu nạn, cứu hộ, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh; bảo đảm quyền con người, quyền công dân, xây dựng đất nước an toàn, hòa bình, đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

Việc ban hành Luật cũng nhằm kịp thời khắc phục những bất cập, hạn chế trong thực tiễn thi hành pháp luật về tình trạng khẩn cấp như: Quy định về tình trạng khẩn cấp còn nằm ở nhiều văn bản luật khác nhau (từ Hiến pháp cho tới các Nghị định); Việc ban bố, công bố tình trạng khẩn cấp từ khi ban hành Pháp lệnh (năm 2000) đến nay chưa thực hiện được do vướng mắc trong việc áp dụng quy định của Pháp lệnh và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Ủy viên Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Trịnh Xuân An báo cáo tại phiên họp.

Bên cạnh đó, Thường trực Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục làm rõ và hoàn thiện một số nội dung sau: Rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Tình trạng khẩn cấp bảo đảm đầy đủ nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết tại dự thảo Luật; tiếp tục nghiên cứu thể chế hóa quan điểm về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật đối với các nội dung về trách nhiệm quản lý nhà nước phân cấp, phân quyền (giao quyền cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, cơ quan ngang bộ); đơn giản hóa thủ tục hành chính, không quy định cụ thể về quy trình, thủ tục… trong dự thảo Luật.

Thảo luận tại phiên họp, các đại biểu nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật Tình trạng khẩn cấp, đồng thời đề nghị làm rõ hơn những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn.

Các đại biểu cũng đề nghị tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc chỉ về đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật; tiếp tục nghiên cứu, rà soát kỹ lưỡng các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên để quy định đảm bảo tính thống nhất; nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến tham gia, hoàn thiện dự thảo Luật bảo đảm tính khả thi, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu chỉ đạo.

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương đồng tình với sự cần thiết ban hành Luật bởi Pháp lệnh Tình trạng khẩn cấp năm 2000 đã không còn phù hợp. Đồng thời cho rằng Luật Tình trạng khẩn cấp liên quan đến quyền con người, quyền công dân theo Hiến pháp nên cần thiết kế cho bảo đảm.

Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là luật gốc về tình trạng khẩn cấp do đó cần được thu hút các nội dung đã quy định trong các luật khác liên quan đến tình trạng khẩn cấp vào trong Luật này.

“Theo quy định cùng một vấn đề của một cơ quan trình mà điều chỉnh một vấn đề thì phải áp dụng theo luật mới. Do đó đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát lại Luật Quốc phòng, Luật Phòng thủ dân sự và các luật khác có quy định về tình trạng khẩn cấp và thu hút vào Luật Tình trạng khẩn cấp này và bãi bỏ tại các quy định khác”, Phó Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương phát biểu chỉ đạo.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị cần tiếp tục rà soát, làm rõ các khái niệm về tình trạng khẩn cấp, các quy định trong luật để tương thích với các điều ước quốc tế có liên quan.

Trên tinh thần đổi mới công tác lập pháp để phục vụ kiến tạo phát triển, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cũng đề nghị Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại và Ban soạn thảo tiếp tục hoàn thiện báo cáo, hồ sơ, nội dung dự thảo Luật với chất lượng tốt để báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét quyết định./.

Một số hình ảnh tại phiên họp:

Quang cảnh phiên họp.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương dự và chỉ đạo phiên họp.

Trung tướng Nguyễn Hải Hưng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại điều hành nội dung phiên họp.

Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng - Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Tình trạng khẩn cấp.