Phó Thủ tướng: Bộ Công Thương phối hợp các địa phương phát triển hạ tầng xanh

Việt Nam - Nhật Bản thúc đẩy hợp tác khoa học, công nghệ, năng lượng
Chủ tịch nước Lương Cường tiếp Bộ trưởng Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm việc tại Công ty cổ phần Viên Sơn (Lâm Đồng)

Gắn trách nhiệm từng bộ, ngành

Ngày 11/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp về kế hoạch hành động quốc gia khắc phục ô nhiễm lưu vực sông, môi trường không khí và tình hình xử lý ô nhiễm tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh ô nhiễm môi trường, đặc biệt không khí tại các đô thị lớn, đã kéo dài nhiều năm, gây bức xúc trong dư luận. "Mong muốn của người dân về môi trường trong lành là chính đáng. Tuy nhiên, cách giải quyết của Nhà nước phải bài bản, có kế hoạch, chính sách, lộ trình và từng bước đi phù hợp, để vừa xử lý ô nhiễm, vừa không gây tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế và lợi ích chính đáng của người dân", Phó Thủ tướng nói.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về kế hoạch hành động quốc gia khắc phục ô nhiễm lưu vực sông, môi trường không khí. Ảnh: VGP/Minh Khôi.

Phó Thủ tướng đề nghị các cơ quan liên quan bám sát quy định pháp luật khi xây dựng kế hoạch hành động khắc phục ô nhiễm môi trường nước, không khí, bao gồm luật pháp, thanh tra, kiểm tra, giám sát, chính sách.

Để bảo đảm khả thi, kế hoạch phải cụ thể, rõ ràng về mục tiêu, lộ trình, trách nhiệm từng bộ ngành, địa phương và đơn vị liên quan: Nông nghiệp và Môi trường, Xây dựng, Tài chính, Công an, các cơ quan thanh tra, giám sát, truyền thông... kết quả phải được đánh giá hằng năm và báo cáo Chính phủ. Giai đoạn 2026-2030 sẽ là bước chuyển để tập trung khắc phục ô nhiễm, hướng tới mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn sau năm 2030.

Phó Thủ tướng đề nghị Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh, hai đô thị chịu áp lực lớn nhất, làm điểm triển khai kế hoạch xử lý ô nhiễm không khí và nước. Quá trình này phải dựa trên ý kiến chuyên môn của các bộ ngành, nhà khoa học, tổ chức y tế, doanh nghiệp và sự ủng hộ của người dân.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành báo cáo, Bộ đã hoàn thiện dự thảo kiểm soát khí thải phương tiện, lắp đặt thêm 32 cảm biến không khí tại Hà Nội, dự kiến bổ sung 60 - 70 điểm trước ngày 15/9.

Tuy nhiên, quá trình xây dựng chính sách kiểm soát khí thải còn phức tạp vì liên quan hàng chục triệu phương tiện. Việc phục hồi nguồn nước cần phối hợp nhiều địa phương và vốn lớn để cải tạo công trình thủy lợi đã xuống cấp.

Xây dựng lộ trình, quy chuẩn kiểm soát chất lượng không khí

Tại cuộc họp, đại diện Bộ Công Thương cho biết, Bộ đã rà soát các khu công nghiệp có nguy cơ ô nhiễm, xây dựng kế hoạch quản lý môi trường, thúc đẩy công nghiệp xanh, đồng thời phối hợp EVN xây dựng quy chuẩn an toàn cho trạm sạc điện.

Bộ Xây dựng thông tin đã tích hợp yêu cầu hạ tầng xanh, phương tiện điện vào quy hoạch đô thị, ban hành quy chuẩn cho xe buýt điện và bãi đỗ xe có trạm sạc.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về kế hoạch hành động quốc gia khắc phục ô nhiễm lưu vực sông, môi trường không khí. Ảnh: VGP/Minh Khôi.

Về phía địa phương, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cho biết, thành phố tập trung giao thông xanh, mở rộng xe buýt điện, phát triển tàu điện, thiết lập vùng phát thải thấp, hạn chế phương tiện cá nhân tại vành đai 1, 2, 3. Hà Nội cũng siết chặt vận chuyển vật liệu xây dựng, bổ sung trạm quan trắc, vận hành 6 nhà máy xử lý nước thải, trong đó có Nhà máy Yên Xá công suất 270.000 m³/ngày đêm.

Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Minh Thạnh cho rằng, ô nhiễm không khí chủ yếu từ giao thông, công nghiệp và xây dựng, trong đó giao thông đường bộ chiếm tỷ trọng lớn. Thành phố đã phát triển hành lang xanh, di dời cơ sở ô nhiễm, giám sát 89 nguồn thải lớn, chuyển đổi xe buýt điện từ 2025, đồng thời dự kiến trình HĐND chính sách hỗ trợ phương tiện xanh trong tháng 9.

Ghi nhận hai thành phố đã chủ động triển khai chương trình xử lý ô nhiễm, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, Chính phủ rất quan tâm đến cơ chế, chính sách vượt thẩm quyền địa phương. Hai thành phố cần rà soát kế hoạch chi tiết, toàn diện, xác định rõ những vấn đề cần Chính phủ, Quốc hội, các bộ ngành tham gia; đồng thời bảo đảm chính sách đi trước để tạo niềm tin cho người dân.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng phối hợp chặt chẽ với địa phương trong quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông công cộng, bao gồm tàu điện ngầm, tàu điện trên cao, xe buýt năng lượng sạch; ban hành tiêu chuẩn an toàn cho trạm sạc điện công cộng và chung cư, đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy.

Đồng thời, nghiên cứu áp dụng công cụ kinh tế thay vì hành chính trong quản lý hoạt động các phương tiện giao thông không đáp ứng quy chuẩn môi trường, hỗ trợ tài chính cho người dân và doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện.

"Chúng ta phải vận động được sự tham gia của nhân dân, để người dân ủng hộ các chính sách, tránh những xung đột và nhận thức chưa đầy đủ", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Nguyên Thảo