Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc: Điều hành hợp lý, hiệu quả chính sách tài khóa và tiền tệ
Phát biểu tại phiên chất vấn chiều 11/11, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Việc điều hành chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trong thời gian vừa qua đảm bảo hợp lý, đạt được các mục tiêu đề ra.
Mở rộng chính sách tài khóa, linh hoạt trong điều hành tiền tệ
Làm rõ thêm một số nội dung về phối hợp trong điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết: Chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa có thể nói là động lực phát triển của nền kinh tế. Khi nền kinh tế tăng hay giảm thì điều này sẽ liên quan trực tiếp, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống các tổ chức tín dụng, ngân hàng và ngân sách của Nhà nước.
Việc điều hành chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trong thời gian vừa qua rất tốt, hợp lý. Chính sách tài khóa được thực hiện mở rộng hợp lý nên kết quả đạt được trong thời gian vừa qua có thể nói là tốt.
Phó Thủ tướng lấy ví dụ, trong 4 năm, chúng ta đã vượt thu ngân sách khoảng 1 triệu tỷ đồng và năm sau vượt cao hơn năm trước. Chúng ta đã giảm thuế cho các doanh nghiệp và người dân gần 800.000 tỷ đồng. Nếu trong điều kiện bình thường, thu ngân sách sẽ tăng lên khoảng gần 2 triệu tỷ đồng. Đây là một chính sách tài khóa có thể nói là rất hiệu quả, hợp lý.
“Năm nay, GDP chúng ta đạt gần 7%, chỉ số CPI chiếm 3,88%, nợ công chiếm 37%. Đến nay, thu ngân sách đạt 99,4% so với dự toán được Quốc hội giao. Đến thời điểm hiện nay, thu ngân sách đã tăng lên so với thực hiện của năm trước là 255.216 tỷ đồng. Năm nay, chúng tôi dự kiến tối thiểu phải vượt thu ngân sách so với năm ngoái khoảng 300.000 tỷ đồng. Đây sẽ là nguồn bổ sung cho nền kinh tế để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như đường cao tốc và các công trình hạ tầng khác” - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.
Đối với chính sách tiền tệ, Phó Thủ tướng đánh giá: “Chính sách tiền tệ đã được điều hành một cách chủ động, kịp thời, linh hoạt và hiệu quả. Chúng ta giữ được ổn định tỷ giá hối đoái giữa đồng đô la Mỹ và đồng Việt Nam. Chúng ta cũng đã giải quyết, xử lý được 2 ngân hàng 0 đồng, chuẩn bị xử lý tiếp 2 ngân hàng 0 đồng nữa và ổn định hệ thống tổ chức tín dụng, phục vụ cho nền kinh tế rất tốt”.
Sẽ quản lý chặt chẽ hóa đơn và thị trường vàng
Về quản lý hóa đơn vàng, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho biết, thực hiện theo Nghị định số 123/2020/NĐ-CP ngày 09/10/2020 của Chính phủ và Thông tư số 78 ngày 02/5/2013, Bộ Tài chính đã thường xuyên chỉ đạo Cơ quan Thuế và từ năm ngoái đến năm nay, Tổng cục Thuế đã phát hành 5 công văn, văn bản để hướng dẫn về vấn đề kê khai và nộp thuế. Vì vậy, việc quản lý hóa đơn của các doanh nghiệp, các cửa hàng bán vàng không có khó khăn, vướng mắc.
Vừa qua, một số đoàn quản lý thị trường có kiểm tra hoat động kinh doanh vàng và tạm đình đối với cửa hàng không chứng minh được nguồn nguyên liệu. Nguồn nguyên liệu rất nhiều, ví dụ có thể là ông cha để lại hoặc dự trữ từ trước mà chúng ta không kiểm đếm. “Tôi muốn lưu ý là chúng ta chỉ xử lý khi phát hiện vàng đó là vàng lậu, còn nếu không chứng minh được là vàng lậu thì chúng ta không có quyền xử lý các cửa hàng vàng” – Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.
Thứ hai, việc xuất nhập khẩu và kinh doanh vàng đã được quy định tại Nghị định số 24/NĐ-CP ngày 03/4/2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng (Nghị định 24). Hiện nay, thực tiễn đang có những sự thay đổi. Cho nên, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sửa Nghị định 24. NHNN đang triển khai để sửa Nghị định 24 và đặc biệt là về vấn đề xuất nhập khẩu và kinh doanh vàng.
Về xuất nhập khẩu, chúng ta ưu đãi thuế để hàng trong nước phát triển, còn tạo điều kiện nhập khẩu nguyên liệu đầu vào để sản xuất và khi bán ra thì phải tạo điều kiện để hàng trang sức của chúng ta xuất khẩu được. Đấy là vấn đề bảo vệ hàng nội địa, trong đó quy định rất rõ tại Nghị định 24.
Một vấn đề nữa theo Phó Thủ tướng là quản lý thị trường vàng. Diễn biến thị trường cho thấy, vàng miếng vừa qua, chẳng hạn như SJC tăng 18 triệu đồng/lượng, tức là tăng 25% so với giá vàng thế giới. Nhưng hiện nay, chênh lệch chỉ còn 3-4 triệu đồng, tức khoảng 4 - 5%. Nguyên nhân thì rất nhiều, như Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đã giải thích.
Phó Thủ tướng nhận định: Nguyên nhân có thể đến từ giá vàng thế giới cao, hay cung nhỏ hơn cầu, hay là do tâm lý – đây cũng là một phần rất quan trọng. Hiện nay, lãi suất ngân hàng thấp, người dân cũng không muốn gửi tiền vào. Hay bất động sản đóng băng và giá cao nên người dân cũng không muốn đầu tư. Sản xuất kinh doanh thì còn khó khăn. Trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ có những rủi ro. Chính vì vậy, có thể vàng sẽ là nơi trú ẩn của tiền nhàn rỗi. Cho nên, đây cũng là một yếu tố khiến giá vàng trong nước tăng cao.
Phó Thủ tướng cho biết: “Chúng tôi đang chỉ đạo là phải thực hiện vấn đề mua bán một cách đúng pháp luật và đặc biệt phải minh bạch. Thứ hai là áp dụng công nghệ thông tin để quản lý các công ty vàng và các cửa hàng vàng. Thứ ba là chống buôn lậu. Vừa qua, chúng ta phát hiện 2 đường dây buôn lậu đến hơn 6 tấn vàng. Đặc biệt trong tháng 10, tháng 11 vừa qua, ngay tại cửa khẩu về sân bay Nội Bài, lực lượng chức năng cũng bắt được mấy vụ, có những vụ 6-7 kg vàng. Đây là vấn đề phải ngăn chặn.”
Vấn đề thứ thư, theo Phó Thủ tướng, là sửa Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng. “Vàng bây giờ không phải là bán vỉ nữa, vàng cũng không phải là thước đo của tiền tệ. Tuy nhiên, vàng vẫn là kim loại quý và cũng là nơi trú ẩn của đồng tiền nhàn rỗi. Cho nên, chúng tôi sẽ quản lý chặt chẽ lĩnh vực này” - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định./.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, sắp tới, nhu cầu đầu tư vào nền kinh tế rất lớn, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Riêng đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng mức đầu tư lên tới 67 tỷ đô la Mỹ; cùng với đó là các chương trình chống biến đổi khí hậu, rồi các chương trình chuyển đổi năng lượng công bằng, chẳng hạn như điện gió, điện mặt trời hay điện khí hydro… Những chương trình này cần đến nguồn tín dụng rất lớn.
Do vậy, cần thúc đẩy thị trường chứng khoán, trái phiếu phát triển để chia sẻ gánh nặng về cung ứng vốn cho nền kinh tế của tổ chức tín dụng. Đồng thời, giải pháp sắp tới không chỉ huy động vốn trong nước mà còn huy động cả nguồn vốn ODA của nước ngoài, kể cả các hình thức PPP để thúc đẩy phát triển kinh tế. Chắc chắn thời gian không xa nữa, nền kinh tế chúng ta sẽ có một quy mô nghìn tỷ đô la Mỹ. Năm nay, quy mô nền kinh tế có thể sẽ đạt khoảng 470 tỷ đô la Mỹ nhưng quy mô này cần phải tăng gấp ba, gấp bốn lần trong tương lai không xa.