Phố Wall gióng hồi chuông cảnh báo với ngành xe điện

Adam Jonas, một chuyên gia của Morgan Stanley cho biết các nhà đầu tư đang bắt đầu nhận ra rằng các khoản đầu tư khổng lồ vào xe điện có thể phá hủy giá trị hơn là tích lũy giá trị.

Cổ phiếu Tesla đã mất gần 1/5 giá trị trong vòng chưa đầy hai tuần trong bối cảnh ngày càng có nhiều lo ngại rằng nhu cầu về xe điện (EV) đang bắt đầu suy yếu.

Đợt bán tháo bắt đầu vào đầu tháng này khi gã khổng lồ xe điện cắt giảm kỳ vọng tăng trưởng trong cuộc họp báo cáo thu nhập quý 3. Tiếp theo đó là những bình luận gay gắt từ một số nhà sản xuất ô tô toàn cầu cũng như các nhà phân tích Phố Wall. Tuần qua, nhà sản xuất pin Panasonic Holdings và nhà sản xuất chip ON Semiconductor cũng gióng lên hồi chuông cảnh báo cho ngành xe điện.

Những cảnh báo này đã đè nặng lên cổ phiếu trên toàn ngành ô tô của Mỹ, vốn cũng đang phải vật lộn với các cuộc đàm phán sâu rộng với các liên đoàn lao động về tiền lương.

Tuy nhiên, sự suy giảm của Tesla vẫn rất rõ ràng: cổ phiếu đã giảm hơn 17% kể từ báo cáo ngày 18 tháng 10, so với mức giảm 2,8% của Chỉ số S&P 500 và mức giảm 3,4% của Nasdaq 100. Sự thoái lui của EV- giá cổ phiếu của nhà sản xuất đã xóa đi khoảng 130 tỷ USD khỏi vốn hóa thị trường của Tesla.

Nhà phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley cho biết: “Mấu chốt của vấn đề là một lĩnh vực sử dụng nhiều vốn đầu tư vào các chiến lược xe điện chưa được chứng minh trong bối cảnh thế giới có chi phí tăng, giá thấp hơn, lãi suất tăng và nhu cầu chậm hơn. Điều mà các nhà đầu tư dường như đang thức tỉnh ngày nay là ý tưởng rằng hàng chục tỷ USD đầu tư vào xe điện có thể phá hủy giá trị hơn là tích lũy giá trị”.

Triển vọng về ô tô nói chung đang trở nên u ám hơn khi lãi suất cao khiến chi phí sở hữu một chiếc ô tô tăng vọt. Cùng với tình trạng lạm phát gia tăng, khả năng chi trả cho những khoản mua sắm lớn của người tiêu dùng đã bị hạn chế. Xe điện, vẫn là một công nghệ tương đối mới với hệ sinh thái sạc kém phát triển, đang bị ảnh hưởng đầu tiên.

Là một nhà sản xuất xe điện thuần túy với mức định giá hấp dẫn, cổ phần của Tesla rất cao. Trong khi một phần giá cổ phiếu đắt đỏ phản ánh tiềm năng phát triển ô tô tự lái, phần lớn phụ thuộc vào khả năng công ty duy trì vị trí thống trị hiện tại trong ngành xe điện và tỷ suất lợi nhuận của mình.

Khi nhu cầu về xe điện giảm dần và việc Tesla giảm giá mạnh mẽ dường như đang mất đi khả năng thúc đẩy nhu cầu hơn nữa, các nhà đầu tư bắt đầu lo lắng, thể hiện qua sự sụt giảm mạnh của giá cổ phiếu.

Tuy nhiên, cổ phiếu này đã phục hồi mạnh mẽ vào khoảng giữa trưa ngày thứ Ba tuần trước tại New York sau khi công ty thuyết phục bồi thẩm đoàn rằng công nghệ lái tự động của họ không phải là nguyên nhân gây ra vụ tai nạn khiến một tài xế ở California thiệt mạng bốn năm trước.

Hồi chuông cảnh báo về nhu cầu xe điện đang chậm lại

Lãi suất cao đang làm chệch hướng tham vọng của các cơ quan quản lý khí hậu và nhà sản xuất ô tô nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang xe điện, được nhấn mạnh bằng việc hủy bỏ quan hệ đối tác GM-Honda và cảnh báo từ một nhà sản xuất pin.

Doanh số bán xe điện vẫn tăng mạnh nhưng nhu cầu đó không theo kịp kỳ vọng của các nhà sản xuất ô tô và các công ty khác đã đầu tư hàng tỷ USD vào lĩnh vực xe điện. Kỳ vọng về lãi suất cao hơn liên tục đã khiến các công ty phải thay đổi kế hoạch khi họ thận trọng quan sát năm 2024.

Lee Chang-sil, giám đốc tài chính của nhà sản xuất pin Hàn Quốc LG Energy Solution cho biết: “Nhu cầu xe điện trong năm tới có thể thấp hơn mong đợi”.

Honda và General Motors vào tháng 10 cũng tuyên bố họ sẽ kết thúc kế hoạch trị giá 5 tỷ USD để cùng nhau phát triển xe điện giá rẻ chỉ một năm sau khi công bố nỗ lực. GM cho biết họ sẽ tập trung nỗ lực phát triển xe điện trong thời gian ngắn nhằm đáp ứng nhu cầu thay vì đạt được các mục tiêu số lượng cụ thể.

Giám đốc điều hành GM Mary Barra nói với các nhà phân tích: “Chúng tôi đang thực hiện các bước ngay lập tức để nâng cao lợi nhuận của danh mục xe điện của mình và điều chỉnh để phù hợp với tốc độ tăng trưởng đang chậm lại trong thời gian ngắn”.

Các nhà đầu tư đã phản ứng với triển vọng thay đổi. Trong ba tháng qua, quỹ giao dịch trao đổi công nghệ và xe điện tự lái iShares đã giảm hơn 24%, cao hơn nhiều so với mức giảm 8,3% của Chỉ số MSCI All-World, một đại diện cho chứng khoán toàn cầu.

Tuy nhiên, doanh số bán xe điện đang tăng lên. Theo báo cáo của Cox Automotive, lần đầu tiên họ đã đạt doanh số 300.000 chiếc tại Mỹ trong quý 3. Chúng đã tăng 14,3% trong tháng 9 tại Liên minh châu Âu và 22% tại Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới.

Giá nguyên liệu tăng cao

Giám đốc điều hành Tesla, Elon Musk, đã đưa ra cảnh báo khi giải thích lý do tại sao ông lại trì hoãn kế hoạch xây dựng một nhà máy ở Mexico.

“Tôi lo lắng về môi trường lãi suất cao mà chúng ta đang ở trong đó”, Musk ông nói trong cuộc gọi hội nghị thu nhập của Tesla. "Tôi không thể nhấn mạnh đủ điều này rằng đại đa số mọi người mua ô tô là vì khoản thanh toán hàng tháng. Nếu lãi suất vẫn ở mức cao hoặc thậm chí còn cao hơn nữa thì mọi người sẽ khó mua ô tô hơn nhiều”. Các nhà sản xuất ô tô khác cũng đưa ra những lưu ý thận trọng tương tự.

Hãng Volkswagen của Đức cũng đã cắt giảm triển vọng tỷ suất lợi nhuận trong năm và đổ lỗi cho những tác động tiêu cực đối với việc phòng ngừa nguyên liệu thô vào cuối quý 3. Một số vật liệu đó được sử dụng trong pin EV.

Giống như nhiều công ty công nghiệp khác, các nhà sản xuất ô tô phòng ngừa sự biến động giá cả hàng hóa và do nhu cầu xe điện chậm lại, giá nguyên liệu thô đã giảm, bao gồm cả những nguyên liệu được sử dụng nhiều trong pin.

Giá lithium đã giảm 67% từ đầu năm đến nay dựa trên giá lithium cacbonat giao ngay được Fastmarkets đánh giá. Giá kim loại coban trên CME đã giảm 20% trong năm nay và giảm hơn một nửa kể từ tháng 5 năm ngoái.

Nhà sản xuất ô tô Ford của Mỹ hồi đầu tháng 10 thì cho biết họ sẽ tạm thời cắt giảm một trong ba ca làm việc tại nhà máy sản xuất xe bán tải chạy điện F-150 Lightning và vào tháng 7 đã giảm tốc độ tăng cường xe điện, chuyển đầu tư sang xe thương mại và xe hybrid.

Cổ phiếu của Nidec của Nhật Bản đã ghi nhận mức giảm lớn nhất trong một thập kỷ rưỡi vào cuối tháng 10, giảm hơn 10% do nhà đầu tư lo ngại về triển vọng của nhà sản xuất động cơ này trong thị trường xe điện ngày càng khó khăn của Trung Quốc.

Nhà sản xuất động cơ Nhật Bản hiện dự kiến sẽ lỗ cả năm 15 tỷ yên (100 triệu USD) trong hoạt động kinh doanh trục điện tử quan trọng của mình, thay vì lợi nhuận mà họ đã thấy trước đây.

CATL của Trung Quốc, nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới, cũng cho biết lợi nhuận quý 3 tăng 10,7%, quý yếu nhất kể từ đầu năm ngoái do nhu cầu chậm lại và cạnh tranh gay gắt.

Dữ liệu cho thấy thị phần của công ty tại Trung Quốc đã giảm trong tháng 9 xuống mức thấp nhất trong hơn một năm, nhấn mạnh những thách thức mà công ty phải đối mặt từ các đối thủ nhỏ hơn và nhu cầu suy yếu.

Hoàng Lâm