Phòng, chống bạo lực gia đình: Đa dạng hình thức tuyên truyền, khéo hòa giải

Phát hiện sớm, kịp thời giải quyết mâu thuẫn

Hai năm trước, gia đình chị N.T. A ở thôn Trại Chùa (xã Yên Định) thường xuyên mâu thuẫn do người chồng ghen tuông vô cớ, rượu vào là đánh chửi vợ con. Không khí gia đình ngày càng căng thẳng, hạnh phúc đứng trước nguy cơ rạn vỡ. Nắm bắt thông tin, tổ hòa giải của thôn đã đến nhà gặp gỡ các thành viên trò chuyện, tìm hiểu nguyên nhân. Nhờ phân tích mềm dẻo, thấu tình đạt lý của cán bộ hòa giải, vợ chồng chị A bình tâm nhìn lại, thay đổi suy nghĩ, hành vi. Người chồng hiểu rõ đánh đập vợ con là vi phạm pháp luật, từ đó biết kiềm chế, có ý thức vun đắp mái ấm gia đình. Bà Phạm Thị Tính, Chi hội trưởng Chi hội Phụ nữ thôn cho biết: Khoảng 70% người dân của thôn là đồng bào dân tộc thiểu số nên việc tiếp cận kiến thức pháp luật còn hạn chế. Chi hội thường lồng ghép nội dung về bình đẳng giới, kỹ năng ứng xử trong các buổi sinh hoạt, hội thi văn nghệ, thể thao; chia sẻ những câu chuyện đời thường để chị em dễ tiếp nhận và dần nâng cao nhận thức, thay đổi suy nghĩ, biết ứng xử phù hợp. Nếu như trước đây, các vụ bạo lực gia đình xảy ra tại thôn như “cơm bữa” thì năm ngoái, thôn chỉ ghi nhận 1 vụ, từ đầu năm đến nay không xảy ra trường hợp nào.

Thành viên Câu lạc bộ phòng, chống bạo lực gia đình bản Đồng An, xã Xuân Lương trao đổi cách thức hoạt động.

Nhiều năm nay, tổ dân phố Đầm (phường Phượng Sơn) không xảy ra các vụ bạo lực gia đình, tình cảm gia đình, xóm phố luôn hòa thuận, góp phần giữ vững danh hiệu khu dân cư văn hóa. Câu lạc bộ Phòng, chống bạo lực gia đình tổ dân phố với 35 thành viên, ngoài tuyên truyền trên loa truyền thanh và nhóm Zalo, câu lạc bộ còn tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, biểu diễn văn nghệ, tiểu phẩm, kể chuyện theo chủ đề hôn nhân - gia đình. Những hoạt động gần gũi thu hút đông đảo người dân tham gia và trở thành nơi chia sẻ kỹ năng ứng xử, tháo gỡ khúc mắc trong đời sống.

Không chỉ hoạt động qua mô hình câu lạc bộ, các địa phương còn linh hoạt lồng ghép tuyên truyền vào các sự kiện văn hóa, hoạt động cộng đồng. Tại phiên chợ xuân vùng cao xã Tân Sơn, hàng nghìn người dân và du khách được tiếp cận pano, áp phích mang thông điệp gần gũi: “Bình đẳng giới là hạnh phúc của mỗi gia đình”, “Chia sẻ việc nhà, gia đình hạnh phúc”... Anh Hoàng Văn Long, người dân xã Biên Sơn chia sẻ: “Những thông điệp đó rất đơn giản nhưng có ý nghĩa thiết thực . Đọc và nghe nhiều, tôi cũng ý thức hơn về trách nhiệm của mình trong việc xây dựng gia đình hạnh phúc ”.

Phát huy vai trò của tổ hòa giải, câu lạc bộ

Những năm trước, toàn tỉnh ghi nhận nhiều vụ bạo lực gia đình ảnh hưởng lớn đến an ninh trật tự và đời sống xã hội ở khu dân cư. Để xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, đời sống văn minh, UBND tỉnh ban hành nhiều chương trình về phòng, chống bạo lực gia đình trong tình hình mới, yêu cầu hệ thống chính trị vào cuộc đồng bộ, từ tuyên truyền, can thiệp đến hỗ trợ nạn nhân.

Toàn tỉnh có hơn 2 nghìn tổ hòa giải với 17 nghìn hòa giải viên. Từ hoạt động của các tổ, nhiều mâu thuẫn được phát hiện sớm và giải quyết kịp thời, hạn chế nguy cơ phát sinh bạo lực. Các mô hình phòng, chống bạo lực gia đình được nhân rộng với gần 1,8 nghìn câu lạc bộ; 647 “địa chỉ tin cậy ở cộng đồng” và hơn 500 đường dây nóng hỗ trợ nạn nhân.

Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch- cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và công tác gia đình tỉnh đã tham mưu ban hành hệ thống văn bản hướng dẫn, kế hoạch triển khai phù hợp với điều kiện thực tế địa phương. Cùng đó, mở nhiều lớp tập huấn trang bị kỹ năng hòa giải, tư vấn, hỗ trợ nạn nhân cho cán bộ văn hóa cơ sở, chủ nhiệm câu lạc bộ, tổ hòa giải. Công tác tuyên truyền Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Hôn nhân và Gia đình được triển khai liên tục qua hệ thống loa truyền thanh, hội nghị, sân khấu hóa, hội thi, tọa đàm… giúp người dân dễ nhớ, dễ hiểu.

Hệ thống tổ hòa giải cơ sở được củng cố. Toàn tỉnh có hơn 2 nghìn tổ hòa giải với 17 nghìn hòa giải viên. Từ hoạt động của các tổ, nhiều mâu thuẫn được phát hiện sớm và giải quyết kịp thời, hạn chế nguy cơ phát sinh bạo lực. Các mô hình phòng, chống bạo lực gia đình được nhân rộng với gần 1,8 nghìn câu lạc bộ; 647 mô hình “địa chỉ tin cậy ở cộng đồng” và hơn 500 đường dây nóng hỗ trợ nạn nhân.

Tại các “địa chỉ tin cậy”, người bị bạo lực được tạm lánh an toàn, nghe tư vấn pháp lý - tâm lý, được kết nối với lực lượng công an, y tế và hội phụ nữ để bảo vệ kịp thời. Cùng đó, các cấp hội phụ nữ đẩy mạnh truyền thông ở nhiều vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Ở các xã: Yên Thế, Xuân Lương, Sơn Động, Yên Định, Lục Ngạn… tổ chức nhiều buổi tuyên truyền pháp luật, hỗ trợ phụ nữ sinh kế, tư vấn kỹ năng nuôi dạy con, giúp chị em tự tin hơn trong cuộc sống; từ đó, góp phần giảm nguy cơ xảy ra các vụ bạo lực gia đình.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhờ phương thức hoạt động đa dạng, nhận thức của người dân đã chuyển biến rõ rệt, nhiều thôn, bản từng phức tạp về bạo lực gia đình nay đã yên vui. Kết quả đó góp phần thực hiện hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Ba năm gần đây, tỷ lệ gia đình văn hóa trên địa bàn tỉnh luôn đạt từ 92-94%. Nhiều mô hình, tấm gương gia đình văn hóa, làm kinh tế giỏi, nuôi dạy con ngoan được biểu dương, góp phần lan tỏa lối sống văn minh, nhân ái.

Ông Hoàng Liên Sơn, Trưởng phòng Quản lý văn hóa (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Công tác phòng, chống bạo lực gia đình chỉ hiệu quả khi địa phương thực sự chủ động, sáng tạo trong việc làm; mỗi người dân hiểu rõ trách nhiệm giữ gìn tổ ấm. Thời gian tới, ngành sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương, đơn vị, mặt trận tổ quốc và các tổ chức thành viên để thực hiện; gắn công tác phòng, chống bạo lực gia đình với phong trào xây dựng đời sống văn hóa, bình đẳng giới, xây dựng nông thôn mới nâng cao. Đặc biệt, nhân rộng các mô hình hiệu quả; phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ ở cơ sở trong việc theo dõi, nắm bắt, hòa giải để kịp thời xử lý, phòng ngừa bạo lực gia đình, hình thành các khu dân cư văn minh, an toàn.

Vi Lệ Thanh