Phòng, chống tệ nạn ma túy nhìn từ một phiên tòa giả định
Thị xã Điện Bàn (Quảng Nam) là địa phương giáp ranh với TP Đà Nẵng và TP Hội An, thời gian qua tình hình ANTT, đặc biệt tình trạng sử dụng ma túy trái phép trên địa bàn thị xã diễn ra tương đối phức tạp. Tính đến giữa tháng 10-2023, Công an TX Điện Bàn phát hiện, bắt giữ, khởi tố 32 vụ (với 63 bị can), quản lý 37 trường hợp sau cai nghiện.
Do đó, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống ma túy cho người dân, nhất là thanh, thiếu niên và học sinh luôn được các cấp chính quyền thực hiện bằng nhiều hình thức. Trong đó, hình thức tuyên truyền pháp luật về phòng, chống tác hại của ma túy trực quan, sinh động và có tính cảnh báo, răn đe cao là việc tổ chức phiên tòa giả định xét xử tội phạm ma túy.
Theo bà Nguyễn Thị Thùy Hương- Trưởng phòng Tư pháp TX Điện Bàn, phiên tòa giả định được xây dựng dựa trên vụ án có thật, kể cả việc xét xử cũng được tổ chức đúng quy trình tố tụng của Bộ luật Tố tụng hình sự nhưng với tình tiết dễ hiểu, trực quan, mang tính giáo dục cao. Qua đó, giúp nâng cao hiệu quả tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đến đông đảo người dân, nhất là các bạn trẻ, học sinh, thanh niên về ý thức chấp hành pháp luật.
Được biết, chiều 31-10-2023, Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật TX Điện Bàn tổ chức phiên tòa giả định xét xử vụ án: “Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy” thu hút hơn 300 học sinh cùng đại diện các cơ quan, đoàn thể và người dân thuộc 4 phường trung tâm TX Điện Bàn tham dự.
Theo cáo trạng, tối 10-4-2023, Nguyễn Văn Tiến (2001, trú TX Điện Bàn) tổ chức sinh nhật tại một quán nhậu tại P. Vĩnh Điện (TX Điện Bàn) với sự tham gia của Nguyễn Văn Tâm và một số bạn bè khác. Tàn cuộc nhậu, Tiến rủ Tâm cùng góp tiền mua ma túy sử dụng. Tiến điện thoại cho một thanh niên không rõ lai lịch đặt mua 1gói ma túy Ketamine giá 2 triệu đồng, hẹn mang đến giao tại nhà nghỉ Mai Ý. Tiến bảo Tâm rủ thêm bạn tới chơi nên Tâm gọi rủ Lê Thị Thảo (đủ 13 đến dưới 18 tuổi) và Trần Bảo Quyên đến nhà nghỉ cùng sử dụng ma túy. Đến 2 giờ 15 ngày 11-4-2023, lực lượng Công an đến kiểm tra hành chính nhà nghỉ nói trên, phát hiện nhóm đối tượng trên có hành vi sử dụng ma túy, thu giữ nhiều tang vật liên quan. Ngày 16-4-2023, Cơ quan CSĐT Công an TX Điện Bàn đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt tạm giam đối với Nguyễn Văn Tiến, Nguyễn Văn Tâm về hành vi: "Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy".
Tại phiên tòa, các bị cáo đã thành khẩn khai báo và nhận tội. Căn cứ quy định tại Điều 255 BLHS cùng tình tiết định khung tăng nặng như “Đối với 2 người trở lên” và tổ chức “Đối với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 18 tuổi, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Văn Tiến và Nguyễn Văn Tâm lần lượt 10 năm tù và 9 năm tù giam.
Trung tá Phan Thanh Hồng, báo cáo viên pháp luật TX Điện Bàn phân tích, bên cạnh một số nguyên nhân như môi trường xã hội, bạn bè rủ rê, tò mò, muốn thể hiện cái tôi bản thân… thì sự thiếu quan tâm sâu sát của một số phụ huynh, gia đình đã khiến nhiều bạn trẻ sa chân vào ma túy. Do đó, vai trò của công tác quản lý giáo dục từ gia đình rất quan trọng. “Ban đầu là sử dụng ma túy, sau đó lạm dụng ma túy và cuối cùng là lệ thuộc ma túy và dẫn đến phạm tội”, Trung tá Phan Thanh Hồng dẫn giải.
Theo bà Nguyễn Thị Thúy Hằng- Phó Chủ tịch UBND TX Điện Bàn, Chủ tịch Hội đồng Phối hợp Phổ biến giáo dục pháp luật, mặc dù các cấp chính quyền địa phương luôn quan tâm đến công tác an ninh, trật tự an toàn xã hội, nhưng các tệ nạn xã hội, trong đó có tệ nạn ma túy vẫn nhức nhối; đối tượng phạm tội là thanh, thiếu niên đang có chiều hướng gia tăng. Do vậy, phiên tòa giả định sẽ góp phần nâng cao sự hiểu biết, kiến thức đến người dân, nhất là học sinh, đoàn viên, thanh niên về những tác hại của ma túy. Từ đó, cùng chung tay, hành động phòng chống, đẩy lùi tệ nạn ma túy tại gia đình, địa phương, trường học, cộng đồng.