Phòng, chống tham nhũng: Làm rõ sai phạm, xử lý cả cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý

Sáng 5-9, tại Phiên họp thứ 49, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án, phòng, chống tham nhũng năm 2025.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phát biểu. Ảnh: Lâm Hiển

Trình bày thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng khẳng định công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực được đẩy mạnh thực hiện trên các lĩnh vực, dù năm 2025 phải đồng thời thực hiện chủ trương mang tính cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và nhiều nhiệm vụ chính trị quan trọng khác. Các cơ quan chức năng đã tập trung rà soát, xử lý các công trình, dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, gây thất thoát, lãng phí lớn.

Theo ông Hoàng Thanh Tùng, công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực qua hoạt động thanh tra, kiểm tra, kiểm toán tiếp tục được đẩy mạnh. Công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng cơ bản được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

"Các cơ quan chức năng tiếp tục phát hiện, xử lý nhiều vụ án tham nhũng lớn, gây hậu quả nghiêm trọng; làm rõ sai phạm, xử lý nhiều cán bộ, công chức, trong đó có cả lãnh đạo thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Công tác thu hồi tài sản tham nhũng trong giai đoạn điều tra cũng đạt kết quả rất tích cực" - ông Hoàng Thanh Tùng nói.

Dù vậy, cơ quan thẩm tra nhận định một số chủ trương của Đảng về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn chậm được thể chế hóa. Tình trạng vi phạm về thực hiện công khai, minh bạch, kiểm soát tài sản và thu nhập vẫn chưa có nhiều chuyển biến tích cực…

Trong khi đó, công tác tự kiểm tra phát hiện tham nhũng trong nội bộ chưa có chuyển biến tích cực; chất lượng, tiến độ giải quyết một số vụ việc, vụ án tham nhũng chưa đạt yêu cầu; giá trị tài sản tham nhũng phải thu hồi vẫn tồn đọng lớn.

"Tình trạng tham nhũng ngay trong các cơ quan có nhiệm vụ phòng chống tham nhũng; nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được khắc phục"- Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhấn mạnh.

Tán thành với đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2025 còn diễn biến phức tạp trên một số lĩnh vực, Thường trực Ủy ban Tư pháp và Pháp luật đề nghị Chính phủ phân tích rõ nguy cơ của tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đối với sự tồn vong của chế độ, nhằm dự báo đúng tình hình. Đồng thời tổng kết, đánh giá đầy đủ các hạn chế, nguyên nhân, nhận diện rõ các khó khăn, thách thức mới trong công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực để đề ra giải pháp đột phá, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.

Về phương hướng, nhiệm vụ năm 2026, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các biện pháp phòng, chống tham nhũng; chuyển trọng tâm sang phòng ngừa, chủ động nhận diện, cảnh báo vi phạm từ sớm, từ xa.

Cùng với việc tập trung thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng và nâng cao chất lượng điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực lớn, theo cơ quan thẩm tra, cần quan tâm triển khai các biện pháp giải quyết tình trạng nhũng nhiễu, "tham nhũng vặt", gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.

Ngoài ra, Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ và thực hiện các giải pháp chấn chỉnh, xử lý tình trạng cán bộ né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm.

Liên quan báo cáo phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận định dù các loại tội phạm và vi phạm pháp luật đều giảm so với cùng kỳ (giảm 21%), nhưng một số loại tội phạm vẫn tăng như: Lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, gây rối trật tự công cộng. Công tác phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm đã phát hiện nhiều phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm kinh tế, lừa đảo, buôn lậu. Số tài sản tham nhũng thu hồi ở giai đoạn điều tra tăng rất cao (tăng 181,01%).

Văn Duẩn