Phòng ngừa 'kẻ giết người thầm lặng' có thể tấn công khi đi du lịch

1. Huyết khối tĩnh mạch sâu là gì?

Huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) là một tình trạng trong đó huyết khối phát triển sâu trong tĩnh mạch khi bay các chuyến bay đường dài, do những thay đổi không khí trong khoang máy bay (giảm độ ẩm và tình trạng thiếu oxy), do ngồi lâu bất động và mất nước…

DVT xảy ra khi cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch, điển hình là ở chân. Nếu không được điều trị, nó có thể di chuyển đến phổi, gây thuyên tắc phổi đe dọa tính mạng.

Một số yếu tố có thể làm trầm trọng thêm tình trạng này trong khi đi du lịch, bao gồm tư thế ngồi, chỗ ngồi chật hẹp và bất động kéo dài... Những yếu tố này nén các mạch máu và dẫn đến tụ máu, làm tăng nguy cơ phát triển huyết khối tĩnh mạch sâu.

Một số yếu tố có thể làm trầm trọng thêm huyết khối tĩnh mạch sâu trong khi đi du lịch, bao gồm cả tư thế ngồi.

Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2021 cho thấy, việc di chuyển bằng máy bay kéo dài hơn tám giờ làm tăng đáng kể cơ hội phát triển huyết khối tĩnh mạch sâu. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là tình trạng này có thể xảy ra trên bất kỳ chuyến bay nào, bất kể thời gian hay chỗ ngồi.

Không chỉ các yếu tố liên quan đến du lịch góp phần gây ra huyết khối tĩnh mạch sâu, một số đặc điểm cá nhân cũng đóng một vai trò nhất định như: Chỉ số khối cơ thể (BMI), tuổi tác, tiền sử phẫu thuật, thuốc tránh thai, liệu pháp thay thế hormone (HRT) và ung thư… khiến các cá nhân dễ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu hơn.

Theo Cơ quan Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), mặc dù huyết khối tĩnh mạch sâu có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, nhưng những người trên 40 tuổi đặc biệt dễ bị tổn thương.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) cũng nhấn mạnh, những rủi ro này liên quan đến các chuyến bay đường dài. Bản chất ít vận động của những chuyến bay này làm tăng khả năng hình thành cục máu đông trong các tĩnh mạch sâu ở chân. Do đó, nhận biết các triệu chứng của huyết khối tĩnh mạch sâu là rất quan trọng để phát hiện và điều trị sớm.

Huyết khối tĩnh mạch sâu xảy ra khi cục máu đông hình thành trong tĩnh mạch, điển hình là ở chân.

Theo NHS, cách nhận biết triệu chứng của huyết khối tĩnh mạch sâu như:

Đau nhói ở một chân (hiếm khi cả hai chân), thường ở bắp chân hoặc đùi, khi đi bộ hoặc đứng lên
Sưng một chân (hiếm khi cả hai chân)
Da ấm quanh vùng đau
Da đỏ hoặc sẫm màu xung quanh vùng đau – điều này có thể khó nhìn thấy hơn trên da nâu hoặc đen
Các tĩnh mạch sưng cứng hoặc đau khi chạm vào…

Những triệu chứng này cũng có thể xảy ra ở cánh tay hoặc bụng…

2. Phòng ngừa huyết khối tĩnh mạch sâu khi đi du lịch như thế nào?

Một số điều bạn có thể làm - cả trước, trong và sau khi đi du lịch - để giảm thiểu rủi ro này như:

- Trước chuyến đi, bạn nên bỏ hút thuốc và hạn chế ăn đồ ăn nhanh.

- Trong khi di chuyển, mặc quần áo vừa thoải mái, cởi giày và di chuyển trong khoang máy bay, giữ đủ nước cho cơ thể, mang vớ nén; vươn vai và duỗi người là các bài tập thư dãn trên máy bay… đều có thể giúp giảm thiểu rủi ro.

- Khi bạn trở về nhà hoặc đến đích, điều quan trọng là phải tiếp tục di chuyển và tránh bất động trong thời gian dài.

Cục máu đông trong phổi - Biến chứng nguy hiểm của Hậu Covid-19

Bích Ngọc