Phòng ngừa, xóa bỏ lao động trẻ em

Các sở, ban ngành, đơn vị chung tay hỗ trợ để trẻ em vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống. Ảnh: KIM CHI

Ngày Thế giới chống lao động trẻ em năm 2025 với chủ đề nhấn mạnh tính cấp bách của việc đẩy nhanh tiến độ xóa bỏ lao động trẻ em: “Tiến bộ dù đã rõ ràng, nhưng vẫn còn nhiều việc cần phải làm: Hãy thúc đẩy nhanh nỗ lực chấm dứt lao động trẻ em!".

Xóa bỏ mọi hình thức lao động trẻ em

Lao động trẻ em là vấn đề toàn cầu, trực tiếp và gián tiếp làm tổn hại đến các quyền của trẻ em đã được ghi nhận và bảo vệ trong Công ước của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em. Bởi vậy, vấn đề phòng ngừa, xóa bỏ lao động trẻ em được cộng đồng quốc tế xem như là một trong những nỗ lực cần thiết để bảo đảm các quyền của trẻ em, đồng thời tạo lập một quan hệ lao động tiến bộ, bảo vệ thế hệ tương lai.

Theo Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), 2025 là năm mà Liên Hợp Quốc kêu gọi xóa bỏ mọi hình thức lao động trẻ em. Các quốc gia thành viên triển khai các biện pháp tức thì và hiệu quả nhằm xóa bỏ lao động cưỡng bức, chấm dứt nô lệ hiện đại và buôn bán người, nghiêm cấm và xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất, bao gồm cả việc tuyển mộ và sử dụng binh lính trẻ em; chấm dứt lao động trẻ em dưới mọi hình thức vào năm 2025.

Dạo quanh một vòng TP Tuy Hòa, không khó để bắt gặp trẻ em đang bán vé số, nhiều em còn làm công việc dọn buồng phòng, dọn dẹp vệ sinh cho một số cơ sở kinh doanh lưu trú… Em Trần Thị Bích Vân, 15 tuổi (xã An Chấn, huyện Tuy An) đang phụ mẹ dọn dẹp tại một cơ sở lưu trú theo giờ, ngần ngại khi chúng tôi bắt chuyện. Một hồi lâu, em mới chia sẻ: “Vì nhà nghèo nên phần lớn thời gian em phải đi làm kiếm tiền trang trải cho bản thân, có năm vì học yếu phải ở lại lớp. Hè này, em theo mẹ đi làm để có tiền mua sách vở tiếp tục đến trường, còn không thì…”. Em bỏ dở câu nói.

Bà Phạm Thị Minh Hiền, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết: Toàn tỉnh có khoảng 165.000 trẻ em, trong đó khoảng 12.000 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và 8.000 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt. Đó là những trẻ em sống trong gia đình thuộc hộ nghèo, cận nghèo; gia đình có vấn đề xã hội, như: cha mẹ ly hôn, ly thân, bạo lực gia đình, có người nhiễm HIV/AIDS, nghiện ma túy… Vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nên nhiều em phải bươn chải, mưu sinh, lao động sớm để có cơ hội vươn lên. Trẻ em bị mắc kẹt trong lao động sẽ bị tước mất tuổi thơ, sức khỏe bị tổn hại, mất cơ hội thoát nghèo và phải đối mặt với nhiều nguy cơ hơn. Khi bỏ học để lao động sớm, các em có thể kiếm được một khoản thu nhập nhỏ nhưng có nguy cơ đói nghèo cả đời.

Hãy để trẻ em nuôi dưỡng ước mơ

Cũng theo bà Phạm Thị Minh Hiền, để chung tay xóa bỏ tình trạng trẻ em lao động sớm, các cấp, ngành của tỉnh sẽ tập trung tổ chức các hoạt động tư vấn, tham vấn tại gia đình để vận động trẻ em lang thang hồi gia; tổ chức trợ giúp trẻ em có đời sống khó khăn, giúp các em tiếp cận giáo dục nếu bỏ học hoặc có nguy cơ bỏ học, trợ giúp các dịch vụ y tế khi cần thiết. Đồng thời tổ chức các lớp hướng nghiệp, dạy nghề, trợ giúp các em tự tạo việc làm khi đến tuổi lao động và tiếp cận các dịch vụ xã hội khác. Tiếp tục triển khai các hoạt động phục hồi tâm lý và thể chất cho trẻ em lang thang, trẻ em lao động nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Cùng với đó, các ngành phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội và các hội, đoàn thể hỗ trợ gia đình có trẻ em phải lao động sớm vay vốn sản xuất kinh doanh, ổn định cuộc sống.

“Đừng để trẻ em làm việc quá sức, hãy để trẻ em nuôi dưỡng ước mơ” là một trong những thông điệp mà Cục Bà mẹ và Trẻ em gửi đến sở y tế các địa phương nhân Ngày Thế giới chống lao động trẻ em năm 2025. Cùng với đó là các thông điệp truyền thông: “Phòng chống lao động trẻ em vì một thế hệ an toàn và khỏe mạnh"; "Phòng chống lao động trẻ em hôm nay, nền tảng cho nguồn nhân lực chất lượng trong tương lai"; “Chấm dứt lao động trẻ em trong chuỗi cung ứng: Trách nhiệm của tất cả chúng ta”; “An sinh xã hội cho toàn dân để chấm dứt lao động trẻ em”; “Ngăn chặn lao động trẻ em - Trách nhiệm chung của toàn xã hội”.

“Chúng tôi ý thức rằng “trẻ em hôm nay là thế giới ngày mai”, mỗi đất nước, mỗi dân tộc, mỗi xã hội trong tương lai phát triển như thế nào phần lớn dựa vào ngày hôm nay. Vì vậy, chúng ta phải hỗ trợ, quan tâm, giáo dục các em, góp phần xóa bỏ lao động trẻ em dưới mọi hình thức", bà Hiền nói.

Chungg tay xóa bỏ lao động trẻ em. Ảnh tuyên truyền

HOÀNG LÊ