Phòng tránh tai nạn thương tích, đuối nước trẻ em
Chương trình bơi an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em qua 4 năm triển khai trên địa bàn tỉnh đã mang lại hiệu quả tích cực, góp phần làm tăng tỉ lệ trẻ biết bơi và làm giảm số trẻ bị đuối nước. Đặc biệt thông qua việc đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, giáo dục, vận động xã hội đã nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về phòng, chống đuối nước cho trẻ em, gia đình, trường học, cộng đồng và xã hội.
Hằng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) tổ chức từ 2-3 lớp tập huấn phổ cập bơi và cứu hộ trong hoạt động bơi, lặn cho gần 200 học viên là đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, hướng dẫn viên, cộng tác viên, giáo viên thể dục thể thao (TDTT) ở cơ sở. Các huyện, thị xã, thành phố tổ chức hàng chục lớp tập huấn phổ cập bơi và cứu hộ nhằm phát triển phong trào tập luyện bơi ở cơ sở, từng bước giảm tai nạn đuối nước ở trẻ em. Bên cạnh đó, Sở VH,TT&DL phối hợp với Sở GD&ĐT tổ chức giải bơi học đường; Phòng VH&TT phối hợp với Trung tâm Văn hóa -TDTT, Phòng GD&ĐT tổ chức hội thi bơi trẻ em, thu hút nhiều em trong độ tuổi phổ cập bơi tham gia thi đấu.
Trong giai đoạn 2016-2020, nhiều hội thi tìm hiểu kiến thức, kỹ năng bơi, phòng chống đuối nước và các giải thi bơi trên địa bàn toàn tỉnh thường xuyên được tổ chức lồng ghép với Lễ phát động toàn dân tập luyện môn bơi phòng, chống đuối nước, Hội khỏe Phù Đổng các cấp và các hội nghị tập huấn tuyên truyền về phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em, thu hút gần 10.348 trẻ em và 200 cán bộ, hướng dẫn viên, nhân viên cứu hộ tham gia hưởng ứng. Đây là hoạt động thực tế có ý nghĩa sâu sắc nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về phòng, chống đuối nước cho trẻ em, gia đình, trường học, cộng đồng và xã hội, đồng thời vận động người dân tích cực tập luyện môn bơi nhằm nâng cao sức khỏe, tầm vóc, thể lực, phòng, chống bệnh tật cho trẻ em và cộng đồng.
Công tác đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng bể bơi và trang thiết bị dạy bơi, học bơi an toàn cho trẻ em được quan tâm. Tính đến nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 74 bể bơi các loại. Đa số các bể bơi đều có huấn luyện viên, hướng dẫn viên bơi, nhân viên cứu hộ và đảm bảo các điều kiện về vệ sinh, an toàn theo quy định của pháp luật. Các hoạt động dạy bơi, dạy kỹ năng phòng, chống đuối nước cho trẻ em được tổ chức nhiều nơi khắp toàn tỉnh, nhất là vào dịp hè. Ước tính bình quân trong một năm, trên địa bàn toàn tỉnh có khoảng 10 cơ sở có bể bơi đã phối hợp với các huấn luyện viên, giáo viên TDTT tổ chức đào tạo được từ khoảng 80-100 lớp. Nổi bật như kết quả đạt được trong năm 2020, số trẻ em trong độ tuổi tiểu học có 123.087 em, trong đó tỉ lệ biết bơi và kỹ năng an toàn trong môi trường nước chiếm khoảng 55% (khoảng 61.743 em); số trẻ em trong độ tuổi trung học cơ sở có 93.974 em, trong đó, tỉ lệ biết bơi và kỹ năng an toàn trong môi trường nước chiếm 63% (khoảng 56.013 em); toàn tỉnh có 37/125 xã, phường, thị trấn xây dựng mô hình “trẻ em toàn xã biết bơi” và 47 trường xây dựng mô hình “học sinh toàn trường biết bơi”.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện công tác đảm bảo an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em vẫn còn một số mặt hạn chế. Ngoài ra, do địa bàn tỉnh có hệ thống sông ngòi khá lớn, trải đều khắp ở các huyện, thị xã, thành phố nên nguy cơ xảy ra đuối nước đối với trẻ cao. Trong giai đoạn 2016-2020, số trẻ em tử vong do đuối nước trên toàn tỉnh là 86 trẻ. Nguyên nhân chủ yếu là do các em thiếu kỹ năng bơi lội, thiếu sân chơi trong mùa hè, nhất là ở khu vực nông thôn và miền núi; do trình độ nhận thức, hiểu biết của gia đình và cộng đồng về bơi an toàn, phòng chống đuối nước ở trẻ em còn thấp; trẻ em thiếu sự quan tâm, giám sát của gia đình...
Ông Mai Huy Phương, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho hay, tai nạn đuối nước thường xảy ra đối với trẻ em, học sinh vào dịp nghỉ hè. Với chức năng, nhiệm vụ của mình, Sở GD&ĐT đã ban hành nhiều kế hoạch, văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về tăng cường công tác phòng chống tai nạn thương tích, đuối nước và phòng chống dịch bệnh trong trường học hè năm 2021. Cụ thể là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức cho trẻ em, học sinh để các em biết và tuân thủ các quy định nhằm đảm bảo an toàn cho bản thân; thường xuyên nhắc nhở, khuyến cáo học sinh không tắm, chơi đùa gần ao, hồ, sông, suối, hố công trình… không đảm bảo an toàn, tiềm ẩn nguy cơ đuối nước; tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường với gia đình học sinh để quản lý, giám sát học sinh trong thời gian được nghỉ hè, không được lơ là, chủ quan dẫn đến tai nạn thương tích, tai nạn đuối nước... Bên cạnh đó, ngành GD&ĐT chủ động phối hợp với các cấp, ngành, địa phương chỉ đạo, quản lý, tạo sân chơi lành mạnh, an toàn, tổ chức các lớp học bơi, kỹ năng an toàn phòng chống đuối nước cho học sinh trong dịp nghỉ hè.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Huy Hùng, Phó Giám đốc Sở VH,TT&DL cho biết: Chương trình bơi an toàn, phòng chống đuối nước trẻ em giai đoạn 2021 - 2030 sẽ tiếp tục được tổ chức với nhiều hình thức phong phú và đa dạng. Mục đích của chương trình nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng về phòng, chống đuối nước cho trẻ em, gia đình, trường học, cộng đồng và xã hội; nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, hướng dẫn về phòng, chống tai nạn đuối nước và công tác quản lý tổ chức các hoạt động bơi và phát triển phong trào tập luyện bơi cho trẻ em. Hướng dẫn, kiểm tra, đồng thời phối hợp sử dụng có hiệu quả các cơ sở vật chất thể thao tổ chức hoạt động bơi, lặn trên địa bàn toàn tỉnh nhằm triển khai có hiệu quả các hoạt động dạy bơi, dạy kỹ năng phòng chống đuối nước cho trẻ em… Do điều kiện cơ sở vật chất thiếu thốn, vì vậy, tỉnh đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành trung ương quan tâm hỗ trợ các công trình thiết yếu về cơ sở vật chất bể bơi; kinh phí cho công tác truyền thông và cơ sở vật chất cho các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tăng cường mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ hướng dẫn viên, cộng tác viên, cán bộ công chức, giáo viên thể dục thể thao về Chương trình bơi an toàn, phòng, chống đuối nước trẻ em…