Phu nhân thứ 3 của Hemingway, cuộc đời sóng gió

Hadley Richardson (1921-1927), Pauline Pfiffer (1927-1940), Martha Gellhorn (1940-1945) và Mary Welsh (1946-1961). Cho dù hôn nhân Hemingway với Martha ngắn nhất, song thời gian chung sống sóng gió nhất.

Thoắt bỏ vợ thứ hai

Mùa hè 1937, khách sạn Florida, Madrid. Sau khi mượn ma men chiếm đoạt trinh tiết của Martha Gellhorn 29 xuân xanh - nữ phóng viên tuần báo Collier’s thường trú tại Tây Ban Nha chuyên viết bài về cuộc nội chiến tại nước này, nhà văn Ernest Hemingway 38 tuổi đang hoàn thành kịch bản phim phóng sự Đất nước nóng bỏng nảy ý định bỏ vợ thứ hai - Pauline dù đã có với nàng 2 con.

Mùa xuân 1940, chàng mời Martha vượt biển sang Cuba - nơi chàng có tư dinh Finca Vigia. Tại tư dinh, nhà văn suốt ngày bù đầu chỉnh sửa cuốn Chuông nguyện hồn ai. Cùng thời gian, Martha một mình vẫy vùng trong bể bơi và lả người vì men rượu. Rất nhanh, Martha nhận thấy bản thân không thể kéo dài cuộc sống vô vị này. Nàng nhận yêu cầu của tuần báo Collier’s và lập tức lên đường sang Phần Lan viết bài về đất nước đang bị đe dọa bùng nổ chiến tranh với Liên Xô.

Martha bên cạnh Hemingway (bên trái) trước cuộc đi săn ở Cuba, 1940.

Hôn nhân chóng vánh

Tháng 11/1940, Martha trở thành phu nhân thứ 3 của tác giả Nobel Văn học tương lai.

Cùng có ham muốn phiêu lưu, thay vì chuyến đi tuần trăng mật tại đất nước bình yên, cặp vợ chồng mới cưới bay sang Trung Quốc thu thập tư liệu về chiến tranh Trung-Nhật. Cặp đôi trở về Cuba ngày 7/12/1941, đúng lúc phát xít Nhật bất ngờ ném bom Trân Châu Cảng. Chính phủ Mỹ tuyên bố tình trạng chiến tranh, mâu thuẫn gay gắt cũng ùa vào đời sống vợ chồng Hemingway.

Martha khao khát lập tức đặt chân đến vùng đất nơi bom đạn chiến tranh đã nổ. Trong khi Hemingway mong muốn cùng lũ bạn hàng ngày rong ca-nô ra biển uống rượu và câu cá, khác 2 phu nhân trước của Hemingway, Martha không chấp nhận thân phận nội trợ gia đình.

Thực tế sau đó chứng tỏ 2 con người đích thực của họ không thể chung sống lâu hơn dưới một mái nhà. Những cuộc cãi vã dữ dội, mạt sát lẫn nhau bắt đầu nổ ra, thậm chí có lần Hemingway vung tay tát vào mặt vợ.

Mất suất vì chồng

Hemingway không thể chấp nhận bản thân lủi thủi sống mòn trên đất Cuba, trong khi vợ ông bôn ba khắp thế giới và phát triển sự nghiệp nhà báo. Vì thế, nhà văn đố kỵ quyết định làm một việc đối với Martha là hành động phản bội lớn nhất. Hemingway viết thư cho Tổng biên tập tuần báo Collier’s với đề nghị cử ông làm phóng viên thường trú tại châu Âu. Ban biên tập tòa soạn không thể từ chối đề xuất của nhà văn đang nổi như cồn. Bởi lẽ tòa soạn không đủ kinh phí nuôi 2 phóng viên tác nghiệp dài ngày tại châu Âu, suất dành cho Martha lập tức bị cắt. Với người phụ nữ hăng hái và hết lòng vì những chuyến phiêu lưu ngàn dặm, đó là mất mát cực đau.

Khi Hemingway bay đến London bằng đường hàng không, Martha cũng đến châu Âu theo cách của mình. Đóng vai nữ hộ lý, Martha lọt lên boong tàu chiến và đặt chân lên đất Pháp với tư cách nữ nhà báo duy nhất có mặt tại Normandie - ngày 6/6/1944, thời điểm quân Đồng minh đổ bộ lên đất Pháp. Và chớp nhoáng chứng tỏ không phải Hemingway mà chính Martha là người mô tả nhanh nhất, chính xác nhất giai đoạn cuối cuộc Chiến tranh Thế giới thứ 2. Trong khi Martha tập trung viết bài tường thuật trực tiếp giây phút quân Đồng minh giải phóng trại tập trung Dachau (phía Nam nước Đức), Hemingway cùng mấy anh bạn đồ đệ trung thành của ma men “giải phóng” hầm rượu khách sạn Ritz ở Paris.

Kể từ ngày rời Cuba, Martha lần đầu gặp chồng tại bệnh viện khi Hemingway đã bình phục sau tai nạn tự lái xe hơi trong trạng thái say xỉn. Cùng lúc, nhà văn lừng danh đã có nữ nhà báo Mary Welsh - ứng viên vợ thứ 4 chăm sóc. Tự hiểu đã chẳng còn gì để nói với chồng, Martha cho rằng hôn nhân của hai người đã kết thúc. Thời gian ngắn sau đó, cặp đôi Hemingway-Martha chính thức chia tay.

Ngọc Báu

((Nguồn: Jedna z recenzji przyrównywała książki Gellhorn do dzieł Hemingwaya, ale z zastrzeżeniem, że ona pisze lepiej))