Phụ thuộc Thổ Nhĩ Kỳ quá nhiều, Nga bất lực ngăn Ankara tấn công Đông Bắc Syria

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyiv Erdogan mới đây đã ra thông báo nước này sẽ sớm mở chiến dịch quân sự tấn công vào khu vực Đông Bắc Syria đang do lực lượng SDF kiểm soát.

Sở dĩ Thổ Nhĩ Kỳ quyết tâm tiến quân vào lãnh thổ Syria nhằm tiêu diệt Các lực lượng dân chủ Syria - SDF do Mỹ và châu Âu hậu thuẫn là bởi lo ngại vấn đề sắc tộc.

Các tay súng của SDF đều là người Kurd, họ đang ấp ủ ý định thành lập nước cộng hòa Kurdishtan độc lập trên phần lãnh thổ đang chiếm đóng, điều này có thể kích hoạt phong trào ly khai tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Việc lực lượng SDF ở Syria sẽ hỗ trợ Đảng Công nhân người Kurd - PKK, tổ chức mà Ankara đặt ra ngoài vòng pháp luật gần như chắc chắn sẽ diễn ra, khiến cho Thổ Nhĩ Kỳ cảm thấy không còn kiên nhẫn được nữa.

Ankara quyết định thực hiện biện pháp quân sự tương tự như chiến dịch "Cành ô liu" tại tỉnh Afrin của Syria hồi năm 2018, sau một loạt vòng đàm phán thất bại với Mỹ và châu Âu.

Với thực lực của mình và đang vướng bận giải quyết phiến quân khủng bố tại tỉnh Idlib thì quân đội Syria khó mà đủ sức ngăn cản Thổ Nhĩ Kỳ chiếm đóng phần lãnh thổ rộng lớn của mình, mọi hy vọng của Damascus giờ chỉ còn trông đợi vào Nga.

Câu hỏi đang được quan tâm là liệu có xảy ra cuộc xung đột vũ trang giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, khi Moskva coi Damascus là đồng minh số 1 và từng tuyên bố sẽ bảo vệ họ khỏi một cuộc tấn công từ nước ngoài.

Mặc dù vậy, khả năng đối đầu quân sự giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vì chủ quyền của Syria theo đánh giá sẽ không xảy ra vì nhiều nguyên nhân, trong đó quan trọng nhất là Moskva đang phụ thuộc rất nhiều vào Ankara.

Yếu tố đầu tiên phải nhắc đến chính là lực lượng quân sự Thổ Nhĩ Kỳ vượt trội so với quân đội Nga tại Syria, sẽ là không khôn ngoan đối với Moskva nếu để bị lôi kéo vào tình xuống xung đột với Ankara.

Nhưng quan trọng nhất là Nga đang phải phụ thuộc khá nhiều vào Thổ Nhĩ Kỳ trong bàn cờ địa chính trị khu vực mà nếu thiếu Ankara thì các chính sách của họ dễ bị phá sản.

Bên cạnh đó dự án "Dòng chảy Thổ Nhĩ Kỳ" còn giúp Nga tránh phụ thuộc vào việc trung chuyển khí đốt qua Ukraine - quốc gia đang ở thế thù địch và luôn đe dọa sẽ làm gián đoạn nguồn cung sang châu Âu, đồng nghĩa với việc Moskva sẽ bị thất thu nặng nề.

Với tình hình thực tế trên, có lẽ Nga sẽ chẳng thể nào làm khác ngoài việc bày tỏ thái độ phản đối và đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ không xâm phạm chủ quyền của Syria.

Nhưng hành động này có lẽ chỉ mang ý nghĩa lấy lệ mà thôi, bởi Thổ Nhĩ Kỳ luôn cho thấy sự cứng rắn và độc lập trong các chính sách của mình, thậm chí với cả Mỹ và châu Âu.

Syria đang phải đối diện với nguy cơ cực lớn là mất quyền kiểm soát 1/3 lãnh thổ phía Bắc tương tự như trường hợp tỉnh Afrin, họ sẽ khó lòng nhận lại nhất là khi Ankara thẳng thừng tuyên bố không trao trả một khi ông Assad còn tại vị.

Nỗi thất vọng mà Syria dành cho Nga có lẽ cũng sẽ vì vậy mà tăng lên, bởi nếu thay bằng đồng minh Iran thì Tehran nhiều khả năng sẵn sàng đưa quân tới Đông Bắc Syria cản quân đội Thổ Nhĩ Kỳ giúp Damascus.

Bạch Dương