Phục dựng 4 tòa Thái Miếu và đền bà Hàng Dầu ở Lam Kinh

Ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa, vừa ký ban hành quyết định phê duyệt dự án tu bổ, phục hồi, tôn tạo các hạng mục công trình Khu di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh.

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh - một điểm du lịch tâm linh nổi tiếng ở Thanh Hóa

Theo quyết định, dự án tu bổ, phục hồi, tôn tạo các hạng mục công trình Khu di tích quốc gia đặc biệt Lam Kinh có tổng mức đầu tư trên 81 tỉ đồng, sẽ do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thanh Hóa làm chủ đầu tư.

Dự án tu bổ, phục hồi, tôn tạo các hạng mục công trình gồm: 4 tòa Thái miếu (gồm tòa số 1, 2, 8 và 9); đền thờ Bà Hàng Dầu và xây dựng cổng vào khu di tích. Dự án sẽ được thực hiện trong thời gian từ năm 2025 - 2027. Nguồn vốn từ ngân sách tỉnh và Trung ương.

Quá trình triển khai dự án, tỉnh Thanh Hóa yêu cầu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức thực hiện dự án theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật về đầu tư xây dựng công trình và di sản văn hóa; chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật về chất lượng, tiến độ, chi phí, an toàn và hiệu quả của dự án; báo cáo, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu; lưu trữ hồ sơ dự án theo quy định.

Khu Chính điện Lam Kinh và 5 tòa Thái Miếu (trong tổng số 9 tòa) đã được phục dựng

Khu di tích Quốc gia đặc biệt Lam Kinh (hay còn gọi là Lam Sơn) ở huyện Thọ Xuân cũ, nay thuộc xã Lam Sơn, tỉnh Thanh Hóa, là quê hương người Anh hùng dân tộc Lê Lợi, nơi phát tích cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đánh đuổi giặc Minh (1418-1428) và cũng là nơi thờ cúng tổ tiên, an nghỉ vĩnh hằng của các Hoàng đế, Hoàng thái hậu vương triều Hậu Lê.

Năm 1962, Di tích lịch sử Lam Kinh được xếp hạng cấp Quốc gia. Ngày 27-9-2012, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định công nhận Di tích lịch sử, văn hóa, kiến trúc nghệ thuật Lam Kinh là Di tích Quốc gia đặc biệt.

Theo sử sách, năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế (Lê Thái Tổ), lập nên vương triều Hậu Lê, đóng đô ở Thăng Long, lấy niên hiệu Thuận Thiên. Cùng với việc xây dựng Đông Kinh (Thăng Long) là kinh đô đất nước, năm 1433 vùng đất Lam Sơn cũng được đổi thành Tây Kinh (còn gọi là Lam Kinh), là kinh đô thứ hai của nhà Lê Sơ.

Năm 1433, Lê Thái Tổ băng hà, được đưa về quê hương Lam Kinh an táng tại Vĩnh Lăng. Từ đây, Lam Kinh trở thành khu Sơn lăng. Các đời vua sau đó tiếp tục cho xây dựng điện Lam Kinh. Qua thời gian, điện Lam Kinh dần dần được mở rộng về quy mô, là nơi an nghỉ vĩnh hằng của gia tộc, các vua, thái hoàng, thái hậu triều Lê Sơ.

Dấu tích nền móng của một tòa Thái miếu còn sót lại ở Lam Kinh. Đây là một trong những tòa Thái Miếu sẽ được phục dựng tới đây

Gần 6 thế kỷ đã trôi qua, với nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử đất nước, sự khắc nghiệt của thiên nhiên và sự vô thức của con người, Lam Kinh đã bị xuống cấp nghiêm trọng và trở thành phế tích.

Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, tỉnh Thanh Hóa, nhiều hạng mục di tích đã được nghiên cứu, bảo tồn nguyên trạng, chống xuống cấp, nhiều hạng mục di tích đã được phục dựng, phục hồi, tu bổ, dần tái hiện phần nào diện mạo trước đây của Lam Kinh.

Đến nay, Lam Kinh đã phục dựng lại được sông Ngọc, cầu Bạch, hồ Tây, hồ Như Áng, nghi môn, sân rồng, Chính điện Lam Kinh và 5 tòa Thái Miếu, các khu lăng mộ cũng đã được trùng tu, tôn tạo.

Khách du lịch tham quan Chính điện dát vàng ở Lam Kinh

Hiện, Lam Kinh đang còn 4 tòa Thái Miếu (gồm tòa 1,2,8,9) và tòa Tả Vu, Hữu Vu, đền thờ bà Hàng Dầu (trên đỉnh núi Lam Sơn) chưa được phục dựng.

Tuấn Minh