Phục hồi môi trường sau khai khoáng

Trả lại màu xanh cho đất

Mỏ sắt Cây Nhãn thuộc địa phận xã Tứ Quận (Yên Sơn) dù vẫn đang trong thời hạn khai thác song một số khu vực nằm trong phạm vi mỏ đã được Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang - đơn vị được cấp phép khai thác tiến hành san gạt, trồng lại cây xanh, hoàn nguyên môi trường cho đất. Thay vì những bãi đất trống ở những khu vực khai khoáng thường thấy thì tại đây màu xanh của rừng keo đã phủ kín.

Khu vực mỏ thiếc Bắc Lũng (Sơn Dương) đã được phủ màu xanh của rừng.

Anh Nguyễn Văn Đạt, Giám đốc điều hành công ty cho biết: Với mục tiêu khai thác đến đâu phục hồi môi trường đến đó, công ty tiến hành lập đề án đóng cửa mỏ một phần để tiến hành san gạt đất và trồng trở lại cây xanh. Ngoài mỏ quặng sắt Cây Nhãn, tại khu vực mỏ thôn Cây Vầu, thuộc xã Thành Long (Hàm Yên) trên diện tích 30 ha, công ty cũng hoàn thành việc trồng rừng, hoàn nguyên môi trường.

Bà Đặng Thị Gái, thôn Cây Nhãn, xã Tứ Quận (Yên Sơn) chia sẻ: Bà rất mừng khi doanh nghiệp có trách nhiệm, khai thác đến đâu, hoàn thổ, trả lại màu xanh cho đất đến đấy. Cũng vì lẽ đó bà và đông đảo người dân trong thôn rất ủng hộ, tham gia giữ gìn bảo vệ diện tích rừng trồng trên khu vực mỏ đã khai thác.

Không riêng Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang, Công ty cổ phần Kim loại màu Tuyên Quang cũng thực hiện nghiêm túc trách nhiệm hoàn nguyên, phục hồi môi trường sau khai thác. Bà Lương Bích Hiệp, Phó Giám đốc Công ty cho biết: Năm 2013 doanh nghiệp được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép khai thác quặng thiếc trên địa bàn thị trấn Sơn Dương (Sơn Dương). Là mỏ lộ thiên, quá trình khai thác ít nhiều sẽ tác động đến hiện trạng đất và môi trường. Hạn chế thấp nhất tác động đến môi trường, công ty đã thực hiện nghiêm các biện pháp khoanh vùng bảo vệ, quan trắc thường xuyên kịp thời phát hiện những sự cố từ đó điều chỉnh hoạt động khai thác. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp cũng thực hiện chủ trương khai thác đến đâu, phục hồi môi trường luôn đến đó bằng cách san gạt trả lại hiện trạng đất và trồng rừng trên chính khu vực đã khai thác.

Theo báo cáo đánh giá của Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường năm 2023 trước khi hoàn tất thủ tục đóng cửa mỏ tại khu vực mỏ thiếc Bắc Lũng, toàn bộ khu vực mỏ đã được hoàn thổ, tỷ lệ thành rừng đạt trên 90%.

Kiểm tra, giám sát chặt chẽ công tác phục hồi môi trường

Khai thác khoáng sản là hoạt động liên quan đến sử dụng đất tạm thời, do vậy sau khi kết thúc quá trình khai thác mỏ, các doanh nghiệp phải thực hiện hoàn thổ, phục hồi môi trường, góp phần hạn chế các tác động tiêu cực tới môi trường của khu vực sau khai thác và cải tạo, trả lại diện tích đất cho xã hội để phục vụ các mục tiêu phát triển tiếp theo.

Đồng chí Vũ Việt Hưng, Trưởng phòng Địa chất, khoáng sản và Tài nguyên nước, Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết: Mục tiêu chung của công tác hoàn thổ, phục hồi môi trường là đảm bảo sự an toàn về môi trường và sức khỏe của người dân địa phương tại khu vực khai thác khoáng sản. Đối với mỗi khu vực và loại hình khai thác khoáng sản khác nhau, sẽ có những mục tiêu cụ thể về hoàn thổ, phục hồi môi trường khác nhau như: Hoàn trả lại diện tích đất với điều kiện tự nhiên có đầy đủ các giá trị môi trường như ban đầu; tái tạo lại các giá trị sinh thái và việc sử dụng đất gần giống với trước khi diễn ra hoạt động khai thác khoáng sản; xây dựng các mục đích sử dụng hoàn toàn khác so với hiện trạng sử dụng đất ban đầu trước khi khai thác; chuyển đổi các khu vực có giá trị năng suất cây trồng thấp thành các khu vực an toàn và ổn định hơn.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường, tính đến giữa tháng 5, 103 giấy phép được Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND tỉnh cấp phép cho các doanh nghiệp khai thác, trong đó 42 mỏ sau khi hết thời hạn, các doanh nghiệp đã lập đề án đóng cửa mỏ và thực hiện đúng trách nhiệm hoàn thổ, phục hồi môi trường theo đúng quy định. Ngành Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục kiểm tra, giám sát công tác hoàn thổ sau khai khoáng, tránh tình trạng doanh nghiệp “bỏ quên” trách nhiệm sau khi hết hạn cấp phép khai thác.

Bài, ảnh: Đoàn Thư