Phương Tây có thể trừng phạt Nga như thế nào?

Các nhà ngoại giao từ Mỹ và châu Âu đang tiếp tục đe dọa Nga bằng các biện pháp trừng phạt mới nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công đáng sợ vào Ukraine. Nhưng vẫn chưa rõ hình phạt nào có thể được áp dụng.

Ngân hàng Trung ương Nga. Ảnh: AP

Bài liên quan

Ngoại trưởng Mỹ: Nga có thể tấn công Ukraine chỉ với một "thông báo rất ngắn”

Đức sẽ ngừng đường ống dẫn khí đốt nếu Nga tấn công Ukraine

Mỹ cân nhắc hỗ trợ quân sự nhiều hơn cho Ukraine

Mỹ cảnh báo Nga sẵn sàng tấn công Ukraine 'bất cứ lúc nào'

Trong chuyến thăm Kiev hôm thứ Ba, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cảnh báo rằng Moscow sẽ phải trả một "giá đắt" nếu cuộc khủng hoảng không thể được giải quyết bằng biện pháp ngoại giao.

Người đồng cấp Mỹ, Anthony Blinken, tháng trước cảnh báo về "hậu quả to lớn" nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh hành động quân sự chống lại Ukraine, sau khi Điện Kremlin tập trung khoảng 100.000 quân ở biên giới với quốc gia láng giềng này.

Loại khỏi hệ thống SWIFT?

Cùng thời điểm đó, có tin đồn rằng Mỹ có thể loại bỏ các ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán SWIFT (Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu), một mạng lưới toàn cầu được hầu hết các tổ chức tài chính sử dụng để chuyển tiền cho nhau.

Theo một số nhà phân tích tài chính, việc loại trừ khỏi SWIFT, chịu trách nhiệm cho 35 triệu giao dịch hàng ngày và có giá trị khoảng 5 nghìn tỷ USD trên khắp thế giới, sẽ gây ra sự gián đoạn đáng kể cho nền kinh tế Nga.

Ngoài việc gây khó khăn hơn cho các ngân hàng Nga trong việc thực hiện và nhận các khoản thanh toán quốc tế, biện pháp này có thể sẽ làm suy yếu đáng kể đồng rúp. Những gã khổng lồ năng lượng của Nga sẽ bị ảnh hưởng đặc biệt.

Mặc dù biện pháp này được nhiều người coi là hiệu quả trong việc ngăn cản ông Putin, song nhật báo kinh doanh Đức Handelsblatt hôm thứ Hai trích dẫn các nguồn tin chính phủ Đức nói rằng việc loại trừ SWIFT hiện không phải là phương án khả thi.

Trừng phạt các ngân hàng

Ông nói rằng hành động đó đã bị loại trừ, vì nó cũng sẽ gây mất ổn định thị trường tài chính toàn cầu và thúc đẩy sự phát triển của các hệ thống thanh toán thay thế sẽ không chịu sự giám sát của các nước phương Tây.

Thay vào đó, tờ báo đưa tin, các ngân hàng Nga có thể bị áp đặt các biện pháp trừng phạt. Nga và Trung Quốc đã phát triển các lựa chọn thay thế cho SWIFT của riêng họ nhưng chưa có phạm vi phủ sóng toàn cầu.

Tuy nhiên, một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng đã bác bỏ câu chuyện của ông Handelsblatt.

Người phát ngôn nói với hãng tin Reuters: "Không có lựa chọn nào là không thể. Chúng tôi tiếp tục tham vấn rất chặt chẽ với các đối tác châu Âu về những hậu quả nghiêm trọng đối với Nga nếu nước này tiếp tục xâm lược Ukraine".

Biệt lập như Triều Tiên?

Tờ Financial Times đưa tin hôm thứ Ba rằng các biện pháp trừng phạt có thể tương tự như các lệnh trừng phạt đối với Iran và Triều Tiên, vốn đã loại bỏ các quốc gia này ra khỏi nền kinh tế toàn cầu.

Năm 2012, Iran trở thành quốc gia duy nhất cho đến nay bị loại khỏi SWIFT. Mỹ và EU trước đó đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các ngân hàng và công ty của Nga sau khi Moscow sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Các biện pháp hạn chế, nhằm vào các lĩnh vực vũ khí và năng lượng của Nga, cũng sẽ hạn chế khả năng tiếp cận các thị trường tài chính của EU và Mỹ.

Các nhà lãnh đạo doanh nghiệp Đức trước đây đã kêu gọi nới lỏng các lệnh trừng phạt đó, vì nền kinh tế số 1 châu Âu sẽ mất nhiều từ các hình phạt tiếp theo áp lên Moscow.

Nord Stream 2

Nord Stream 2, một đường ống dẫn khí đốt mới chạy qua Biển Baltic từ Nga đến Đức, đã được hoàn thành vào cuối năm ngoái, nhưng vẫn chưa nhận được sự chấp thuận vận hành của các nhà chức trách Đức.

Đường ống sẽ mang nhiều khí đốt của Nga đến Tây Âu. Nhưng những người phản đối dự án, bao gồm Ukraine và Mỹ, cho rằng nó sẽ khiến châu Âu quá phụ thuộc vào năng lượng của Nga.

Đức đang chịu sức ép dữ dội từ Mỹ và Liên minh châu Âu để ngăn chặn việc phê duyệt Nord Stream 2 như một phần của các nỗ lực trừng phạt.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Đức Michael Roth nói với đài truyền hình ARD hôm thứ Ba rằng Berlin không thể loại trừ việc sử dụng đường ống này như một đòn bẩy để ngăn Nga tấn công Ukraine.

"Nếu chúng ta thực sự cần tới các biện pháp trừng phạt, thì chúng ta không thể loại trừ những điều mà các đối tác của chúng ta ở Liên minh châu Âu có thể yêu cầu liên quan tới Nord Stream 2", ông Roth nói.

Ông Rafael Loss từ Hội đồng quan hệ đối ngoại châu Âu nói với DW rằng Berlin cho đến nay "thể hiện rất ít quyết tâm" trong việc giúp Ukraine răn đe Nga.

"Các cuộc thảo luận ở Berlin trong vài ngày qua đã bị chi phối bởi tất cả những thứ mà Đức không sẵn sàng đưa lên bàn cân, bao gồm Nord Stream 2, chuyển giao vũ khí và SWIFT", ông nói.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Nga tuần trước cảnh báo rằng mặc dù các lệnh trừng phạt tiếp theo sẽ là "khó chịu", nhưng nước này sẽ đối phó. Ông còn cho hay: "Tôi tin rằng các tổ chức tài chính của chúng tôi có thể xử lý nếu những rủi ro này xuất hiện".

Trung Kiên