Quả từng bị 'cấm ăn', nay đắt đỏ khách vẫn tranh nhau mua

Từ quả dại "có độc" đến "mỏ vàng tự nhiên”

Xưa kia, nhiều loại trái cây dại có màu sắc bắt mắt thường bị cho là có độc, chỉ có thể nhìn mà không thể ăn. Quả nhã hoa, hay còn gọi là quả đơn rau má chính là một ví dụ điển hình.

Quả của cây đơn rau má có ngoại hình na ná quả cà, khi còn non có màu xanh, khi chín sẽ chuyển sang màu tím sẫm. Trước đây, vì màu sắc quá nổi trội, chúng bị coi là “có độc” và thường bị người nông dân nhổ bỏ.

Tuy nhiên, quả đơn rau má hoàn toàn có thể ăn được và có hương vị chua ngọt, xen lẫn chút đắng nhẹ vô cùng đặc biệt. Loại quả này không chỉ có hương vị thơm ngon mà thực chất còn là một vị thuốc quý trong Đông y. Thậm chí rễ, thân và lá đơn rau má cũng có thể dùng như dược liệu. Vì vậy, nó còn có biệt danh là “báu vật toàn thân”.

Mùa ra hoa kết quả của đơn rau má kéo dài từ tháng 3 đến tháng 6. Quả thường được thu hoạch vào mùa hè, có thể dùng khi còn tươi hoặc sau khi phơi khô.

Đơn rau má chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như chất xơ, caroten, vitamin C, carbohydrate, protid. Theo y học cổ truyền, đơn rau má có vị hơi chát, tính ấm nhẹ, có công dụng hỗ trợ giảm đầy bụng, giảm ứ trệ, lợi tiểu và thúc đẩy tuần hoàn máu. Ngoài ra, loài thực vật này còn có công dụng thanh nhiệt, giúp lợi tiểu và hỗ trợ điều trị sốt cao, tiểu rát...

Một điều thú vị là trước kia, trong Thời kỳ Kháng chiến chống Mỹ, nhiều người dân cũng như chiến sĩ ở vùng giải phóng miền Nam đã sử dụng ngọn non của đơn rau má để nấu canh. Vì vậy, đơn rau má còn có tên gọi thân thương là “rau giải phóng”.

Bạn có thể tìm thấy đơn rau má ở nhiều tỉnh thành miền núi nước ta như Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Lào Cai, Phú Thọ, Lai Châu, Sơn La. Ngoài ra, cây cũng phân bố ở Lào và Trung Quốc.

Ở xứ Trung, người ta phơi khô và ngâm quả đơn rau má trong nước để thúc đẩy lưu thông máu, bổ máu. Ngoài ra, quả còn có thể hỗ trợ cải thiện chứng di tinh ở nam giới, khí hư ở nữ giới, sưng viêm ở trẻ em và chứng phong thấp. Còn ở Indonesia, người ta thường giã nát lá đơn rau má để lấy nước uống với công dụng hỗ trợ điều trị bệnh sprue (kém hấp thu bởi niêm mạc ruột non).

Tại Trung Quốc, nhờ hàng loạt công dụng hữu ích, quả đơn rau má hiện có giá bán khá tốt, khoảng 20 NDT (71.000đ)/kg.

Hương Nguyễn (Theo baijiahao)