Quán ăn, tiệm tạp hóa tính thuế theo doanh thu hay 'đầu vào, đầu ra'?

Bộ Tài chính vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Vĩnh Long, do Ban Dân nguyện thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến, liên quan đến chính sách thuế áp dụng cho hộ kinh doanh.

Theo đó, cử tri phản ánh việc chưa đồng tình với chính sách thuế hiện hành, cụ thể là thắc mắc về việc áp dụng thuế “đầu vào, đầu ra” đối với các hộ kinh doanh, buôn bán nhỏ.

Cử tri đề nghị cơ quan chức năng có hướng dẫn và giải pháp tháo gỡ vấn đề này.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết, chính sách thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hiện hành được thực hiện theo quy định tại: Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) số 48/2024/QH15; Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) năm 2007 (đã được sửa đổi, bổ sung); Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thuế bảo vệ môi trường.

Việc xác định mức thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán được quy định tại Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 và Luật số 56/2024/QH15.

Để hướng dẫn thi hành các luật trên, Bộ Tài chính cũng đã ban hành các thông tư quy định chi tiết.

Theo chính sách hiện hành: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.

Từ ngày 1-1-2026, ngưỡng doanh thu không chịu thuế GTGT và thuế TNCN sẽ được nâng lên 200 triệu đồng/năm.

Đối với các loại thuế khác (thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế bảo vệ môi trường…), các hộ kinh doanh vẫn thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Hộ kinh doanh thắc mắc áp dụng thuế đầu vào đầu ra. Ảnh: TÚ UYÊN

Về căn cứ tính thuế, Bộ Tài chính nêu rõ, số thuế phải nộp được xác định dựa trên hai yếu tố là doanh thu tính thuế và tỉ lệ thuế tính trên doanh thu.

Doanh thu tính thuế là doanh thu bao gồm thuế (GTGT, TNCN) của toàn bộ tiền bán hàng, gia công, hoa hồng, cung ứng dịch vụ... phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ…không phân biệt đã thu được tiền hay chưa.

Tỷ lệ thuế tính trên phần trăm doanh thu bao gồm tỉ lệ thuế GTGT và tỉ lệ thuế TNCN, được áp dụng chi tiết theo từng lĩnh vực, ngành nghề. Như vậy, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo tỉ lệ phần trăm (%) trên doanh thu.

Bộ Tài chính khẳng định, quy định hiện hành không áp dụng phương pháp tính thuế theo đầu vào, đầu ra (khấu trừ thuế) đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Bộ Tài chính cũng cho biết thêm, thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 198/2025/QH15, Bộ đang khẩn trương xây dựng, sửa đổi các văn bản pháp luật liên quan.

Cụ thể, Bộ đang xây dựng Nghị định hướng dẫn Nghị quyết số 198/2025/QH15, trong đó có các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh.

Đồng thời, dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi) và Luật Thuế TNCN (sửa đổi) cũng đang được xây dựng để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp tháng 10-2025.

Theo đó, dự kiến sẽ bỏ quy định về khoán thuế và bổ sung cơ chế tự khai, tự nộp thuế đối với hộ kinh doanh, áp dụng từ ngày 1-1-2026.

Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan thuế cần chủ động đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền, hỗ trợ. Mục tiêu là giúp người nộp thuế làm quen với phương thức kê khai và quản lý thuế mới, để việc thực hiện của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuận lợi ngay từ ngày 1-1-2026.

TÚ UYÊN