Quan chức Fed: Thuế quan có thể khiến hoạt động kinh tế Mỹ sụt giảm trong mùa hè 2025

Chủ tịch chi nhánh Chicago của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ông Austan Goolsbee - Ảnh: Bloomberg.

Doanh nghiệp Mỹ đang đẩy mạnh tích trữ hàng hóa và nhiều người tiêu dùng ở nước này đang vội vã mua sắm những mặt hàng có giá trị trước khi các kế hoạch áp thuế quan của Tổng thống Donald Trump có hiệu lực. Nhu cầu mua hàng mạnh mẽ này của người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể dẫn tới mức độ hoạt động kinh tế “cao giả tạo”, Chủ tịch chi nhánh Chicago của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ông Austan Goolsbee, nhận xét.

“Hoạt động mua hàng kiểu đón đầu như vậy có lẽ rõ ràng hơn ở phía doanh nghiệp”, ông Goolsbee nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn kênh CBS phát sóng ngày 20/4/2025. “Chúng tôi đã nghe nói nhiều đến việc doanh nghiệp dự trữ hàng hóa đủ cho 60 ngày, 90 ngày nếu tình trạng bất định còn tiếp diễn”.

Nhà hoạch định chính sách tiền tệ này cho rằng việc doanh nghiệp và người tiêu dùng đẩy nhanh việc mua hàng, chẳng hạn mua điện thoại iPhone từ giờ thay vì đợi tới mùa thu, có thể khiến hoạt động kinh tế Mỹ bị thổi phồng trong tháng 4 và sau đó sẽ sụt giảm.

“Hoạt động kinh tế có thể cao một cách giả tạo vào lúc đầu, sau đó sẽ sụt giảm khi đến mùa hè, vì tới lúc đó, mọi người đã mua hàng xong cả rồi”, ông nói.

Ông Goolsbee cho biết các ngành bị ảnh hưởng bởi thuế quan của ông Trump, đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô, rất có thể đang tích trữ hàng tồn kho ngay bây giờ trước khi thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ các quốc gia khác có khả năng tăng thêm. Ví dụ, nhiều linh kiện ô tô, linh kiện điện tử và các mặt hàng tiêu dùng đắt tiền khác được sản xuất tại Trung Quốc, quốc gia hiện đang phải đối mặt với mức thuế tổng cộng 145% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ.

Ông Trump hiện đang hoãn thuế suất cao hơn của thuế đối ứng, thay vào đó chỉ áp thuế suất cơ sở 10%, trong vòng 90 ngày. Khi việc tạm hoãn này kết thúc vào ngày 9/7/2025, mức thuế cao hơn có thể được áp trở lại đối với cá quốc gia và vùng lãnh thổ đến thời điểm đó chưa đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Riêng với hàng Trung Quốc, mức thuế quan hiện là 145%. “Không rõ sau 90 ngày, thuế quan sẽ cao tới mức nào”, ông Goolsbee nói.

Một số doanh nghiệp Mỹ nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc cho biết họ hiện tại đã không thể nhập hàng về vì thuế quan quá cao. CEO Matt Rollens của công ty kinh doanh cốc chén Dragon Glassware ở California tiết lộ ông hiện phải để tạm các lô hàng ở Trung Quốc vì nếu nhập luôn về Mỹ, mức thuế quan 145% sẽ buộc ông phải tăng giá bán sản phẩm đến tay người tiêu dùng ít nhất 50% - một mức tăng giá có thể “tiêu diệt” nhu cầu.

Ông Rollens hiện đã tích trữ đủ hàng để bán tại thị trường Mỹ cho tới tháng 6/2025, ông hy vọng đến thời điểm đó, thuế quan sẽ xuống thang, vị CEO nói với hãng tin CNBC.

Ngoài tình trạng bấp bênh và tổn thất tài chính trong ngắn hạn, ông Goolsbee bày tỏ lạc quan về triển vọng kinh tế Mỹ trong dài hạn.

“Điều quan trọng cần ghi nhớ là các số liệu kinh tế trong tháng 4/2025 là tương đối tốt. Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức gần với trạng thái toàn dụng lao động, lạm phát vẫn giảm. Mong muốn của mọi người bây giờ là họ không muốn quay trở lại với thời điểm năm 2021 và 2022, khi tốc độ lạm phát vượt khỏi tầm kiểm soát”, Chủ tịch Fed chi nhánh Chicago nói.

Giới chức Fed gần đây đều đưa ra quan điểm rằng thuế quan của ông Trump có thể khiến lạm phát ở Mỹ tăng trong ngắn hạn, nhưng có khả năng đó chỉ là một vấn đề tạm thời. Họ cũng giữ lập trường “chờ xem” các chính sách của chính quyền Trump 2.0 sẽ tác động thực sự như thế nào tới nền kinh tế trước khi có bước đi tiếp theo về chính sách tiền tệ.

“Tôi kỳ vọng lạm phát tăng sẽ chỉ là tăng tạm thời. Dù đợt lạm phát tăng bắt đầu vào năm 2021 đã kéo dài hơn so với những gì tôi và các nhà hoạch định chính sách tiền tệ khác kỳ vọng ban đầu, nhưng đánh giá của tôi bây giờ là việc lạm phát cao hơn do thuế quan sẽ chỉ là vấn đề tạm thời”, Thống đốc Fed Christopher Waller nói tại một sự kiện hồi tuần trước.

“Ở thời điểm hiện tại, chúng tôi giữ vững vị thế chờ đợi cho tới khi mọi thứ trở nên rõ ràng hơn, trước khi xem xét bất kỳ sự điều chỉnh nào về lập trường chính sách”, Chủ tịch Fed Jerome Powell nhấn mạnh trong một bài phát biểu ngày 16/4/2025.

Bình Minh