Quân đội Mỹ kết nối pháo binh, drone với AI tạo cỗ máy chiến đấu cho tương lai

Hệ thống chỉ huy và điều khiển thế hệ mới (NGC2) được thiết kế như bản nâng cấp lớn cho phiên bản hiện tại, với mục tiêu chuẩn bị cho Quân đội Mỹ đối phó những kẻ thù có trình độ công nghệ cao trong tương lai.

Theo Quân đội Mỹ, hệ thống chỉ huy và điều khiển cần được hiện đại hóa “để phục vụ cho các chiến dịch tác chiến quy mô lớn chống lại các đối thủ ngang tầm”.

Văn phòng điều hành chương trình Chỉ huy, Kiểm soát, Truyền thông và Mạng lưới của Quân đội Mỹ cho biết: “Các hệ thống chỉ huy hiện tại chưa đủ cơ động, trực quan hoặc bền bỉ để vượt qua những thách thức hiện nay, gồm cả sự thay đổi trong bản chất chiến tranh và tốc độ phát triển công nghệ”. Đó chính là lý do NGC2 ra đời.

Tuần trước, Quân đội Mỹ đã hoàn tất cuộc diễn tập Ivy Sting lần thứ hai, nhằm thử nghiệm và mở rộng khả năng sử dụng NGC2. Nếu cuộc diễn tập Ivy Sting đầu tiên tập trung vào những chức năng cơ bản thì lần này phức tạp hơn nhiều.

“Chúng tôi đã nâng cấp mức độ phức tạp”, Thiếu tướng Patrick Ellis, Tư lệnh Sư đoàn Bộ binh số 4 của Quân đội Mỹ, cho biết trong buổi họp báo. Trong lần thử nghiệm này, Quân đội Mỹ đã kết nối nhiều khẩu pháo với nhiều nguồn dữ liệu hơn.

Quân đội Mỹ đang có những bước tiến trong hệ thống chỉ huy và kiểm soát mới NGC2 - Ảnh: Jacob Cruz

Các hệ thống chỉ huy và điều khiển hiện nay là mạng lưới dùng để phối hợp tác chiến, từ liên lạc đến điều phối quân và vũ khí, song thường hoạt động riêng lẻ và thiếu tính thống nhất giữa các đơn vị. Mục tiêu hiện nay của Quân đội Mỹ là chuẩn hóa toàn bộ hệ thống chỉ huy và điều khiển.

Việc chuyển đổi từ những hệ thống cũ kỹ sang NGC2 giúp binh sĩ ra quyết định nhanh hơn trong chiến đấu. Trong cuộc diễn tập Ivy Sting đầu tiên, binh sĩ đã kết nối pháo M777 Howitzer vào hệ thống chỉ huy để điều khiển khai hỏa chỉ vài phút sau khi đặt pháo, mà trước đây có thể mất hơn một giờ.

Ở lần thử nghiệm thứ hai, họ đặt ba khẩu pháo và kết nối chúng chỉ trong khoảng 10 phút hoặc ít hơn. Trung tá Dana Lafarier, Chỉ huy Tiểu đoàn pháo binh số 2 thuộc Trung đoàn Pháo binh 77, nói binh sĩ hiện cũng phân tán pháo ở nhiều vị trí khác nhau, nhờ hệ thống chỉ huy cải tiến, để tăng khả năng sống sót. Việc phân tán giúp đối phương khó tiêu diệt toàn bộ lực lượng pháo binh cùng lúc.

“Tất cả điều này giảm tải khối lượng tư duy cho binh sĩ. Họ không còn phải bận tâm đến việc lắp đặt hay khắc phục sự cố thiết bị cũ. Thay vào đó, họ tập trung vào nhiệm vụ chính”, Dana Lafarier giải thích.

Cuộc diễn tập Ivy Sting lần thứ hai bao gồm 6 nút chỉ huy và điều khiển, nơi các chỉ huy có thể ra quyết định và điều phối hỏa lực cũng như các loại vũ khí khác.

Trong các bài thử nghiệm, máy bay không người lái (drone) được sử dụng để trinh sát mục tiêu và đánh giá thiệt hại sau tấn công. Các drone trinh sát tầm trung có thể bay 30 - 40 phút mỗi chuyến, tùy điều kiện gió và môi trường.

Thiếu tướng Patrick Ellis cho biết luồng dữ liệu từ drone được tích hợp rất dễ dàng vào NGC2. Khi drone kết nối với hệ thống, hình ảnh sẽ truyền lên đám mây, nơi các mô hình AI hỗ trợ xác định mục tiêu nhanh hơn.

“Đó là luồng thông tin trinh sát gửi về và mô hình AI sẽ giúp quét dữ liệu”, ông giải thích. Khi càng có nhiều nguồn dữ liệu đổ về, mô hình AI sẽ càng giúp rút ngắn quá trình xác định mục tiêu. Quân đội Mỹ đang tinh chỉnh AI để phù hợp hơn với địa hình và điều kiện môi trường và sẽ tiếp tục nghiên cứu sâu hơn trong các cuộc thử nghiệm tới.

Bằng cách tăng số lượng drone và mở rộng tầm bay, Quân đội Mỹ muốn “đẩy hệ thống đến giới hạn”, đồng thời nhấn mạnh rằng các drone đã “thay đổi cách điều chỉnh quy trình nhắm bắn của chúng tôi”, Thiếu tướng Patrick Ellis nói.

Các tính năng AI đang đẩy nhanh quá trình nhắm mục tiêu và giúp sàng lọc dữ liệu trinh sát - Ảnh: Jacob Cruz

NGC2 tạo bước ngoặt

NGC2 là bước ngoặt so với cách Quân đội Mỹ từng tiến hành chỉ huy trước đây, chuyển sang hệ thống dựa trên phần mềm, khai thác dữ liệu lớn để đưa ra quyết định nhanh chóng hơn.

Tháng 7 vừa qua, Anduril Industries cùng các đối tác, trong đó có Palantir Technologies, đã giành được hợp đồng gần 100 triệu USD để phát triển NGC2. Kể từ đó, các đối tác và Quân đội Mỹ đã xây dựng nguyên mẫu NGC2 tại Sư đoàn Bộ binh số 4 ở Fort Carson.

Fort Carson là căn cứ quân sự lớn nằm ở thành phố Colorado Springs, bang Colorado.

Các đợt Ivy Sting tiếp theo sẽ ngày càng phức tạp hơn, hướng tới cuộc diễn tập quy mô lớn vào tháng 5.2026, nhằm bảo đảm hệ thống sẵn sàng cho chiến đấu thực tế với nhiều hệ thống phải hoạt động cùng lúc.

Anduril Industries và Palantir Technologies là hai hãng công nghệ Mỹ nổi bật, đặc biệt hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh và phân tích dữ liệu. Anduril Industries tập trung vào phần cứng quân sự và AI chiến trường, còn Palantir Technologies chuyên về phần mềm phân tích dữ liệu lớn.

Quan chức Quân đội Mỹ cho biết các thử nghiệm giúp họ xác định những điểm cần cải thiện của NGC2, gồm giải quyết xung đột không phận, mở rộng năng lực dữ liệu và tính toán cũng như tích hợp AI nhiều hơn. Năm 2026, họ sẽ tích hợp các môi trường điện từ từ bị đối kháng, với các bài thử nghiệm vào tháng 5 sẽ mô phỏng khả năng của đối phương trong tác chiến mạng và điện tử.

Quy trình phát triển lặp lại này cũng tích hợp phản hồi trực tiếp từ binh sĩ. “Các binh sĩ Sư đoàn Bộ binh số 4 rất hào hứng với dự án này. Đây là cơ hội để họ góp phần định hình tương lai của Quân đội Mỹ”, Tướng Patrick Ellis tuyên bố.

Sơn Vân