Quan hệ đối tác an ninh mới giữa Mỹ, Úc và Anh tập trung vào Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
CNBC ngày 15/9/2021 đưa tin hôm Thứ Tư (15/9), Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố thiết lập quan hệ đối tác an ninh mới giữa Mỹ, Úc và Anh nhằm tăng cường sự ổn định ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Thủ tướng Úc Scott Morrison và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã tham gia trực tuyến với Tổng thống Mỹ Biden khi công bố quan hệ đối tác an ninh mới.
Phát biểu tại Phòng Đông (East Room) của Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Biden nhấn mạnh: “Hôm nay chúng ta đang thực hiện một bước đi lịch sử để làm sâu sắc hơn và chính thức hóa sự hợp tác giữa cả ba quốc gia”, “tất cả chúng ta đều nhận thấy sự cấp thiết của việc đảm bảo hòa bình và ổn định ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương về lâu dài”. “Đây là việc đầu tư vào nguồn sức mạnh lớn nhất của chúng ta, đó là các liên minh của chúng ta”. “Sáng kiến này nhằm đảm bảo rằng mỗi bên trong ba nước đều có các năng lực hiện đại nhất mà chúng ta cần để điều động và phòng thủ trước các mối đe dọa đang phát triển nhanh chóng”.
Dư luận về quan hệ đối tác an ninh mới ba bên Mỹ, Úc và Anh
Dư luận cho rằng việc thiết lập quan hệ đối tác an ninh ba bên diễn ra ngay sau khi Mỹ và Anh đã chấm dứt 20 năm tham gia quân sự ở Afghanistan, một quyết định mà Tổng thống Biden nói sẽ cho phép Mỹ tập trung vào các thách thức đang nổi lên từ Trung Quốc và Nga. Mỹ và Anh sẽ hỗ trợ Canberra mua các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, giúp hải quân Australia đối mặt với các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân của Trung Quốc trong khu vực. Một quan chức cấp cao giấu tên của chính quyền Biden cho biết sự hỗ trợ này về cơ bản sẽ giúp Úc có khả năng triển khai các tàu ngầm trong thời gian dài hơn, hoạt động êm hơn, mở rộng năng lực hơn, cho phép ba nước duy trì và nâng cao khả năng răn đe trên khắp Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Quan chức này nhấn mạnh, trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương đang có sự tập hợp năng lực ngày càng hiện đại, Úc có thể khẳng định mình ở một tầm mức cao hơn nhiều và tăng cường cho năng lực của Mỹ. Mỹ, Úc và Anh cũng có kế hoạch tăng cường chia sẻ công nghệ trên các lĩnh vực an ninh như không gian mạng, trí tuệ nhân tạo và công nghệ lượng tử. Ba quốc gia cùng với Canada và New Zealand đã chia sẻ thông tin tình báo sâu rộng thông qua liên minh “Five Eyes”.
Quan chức cấp cao của chính quyền Biden thể hiện xem nhẹ ý kiến cho rằng quan hệ đối tác an ninh mới tìm cách gửi một thông điệp cụ thể tới Trung Quốc, nhấn mạnh quan hệ đối tác an ninh mới không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào mà nhằm thúc đẩy các lợi ích chiến lược của ba nước, duy trì trật tự dựa trên luật pháp quốc tế, thúc đẩy hòa bình và ổn định ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Tuy nhiên, dư luận cho rằng việc thiết lập quan hệ đối tác an ninh ba bên tập trung vào khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương được đưa ra khi chính quyền Biden đang nỗ lực điều chỉnh cách tiếp cận của Mỹ với Trung Quốc. Tổng thống Biden cho biết cách tiếp cận của mình với Trung Quốc khác với người tiền nhiệm ở chỗ sẽ hợp tác chặt chẽ hơn với các đồng minh. Đầu năm nay, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã chỉ đạo Lầu Năm Góc đặt Trung Quốc và quân đội Trung Quốc vào trọng tâm chính sách quốc phòng của Mỹ, đảm bảo tuân theo ưu tiên coi Trung Quốc là thách thức số một. Vừa qua, Tổng thống Mỹ Biden đã có cuộc điện đàm thứ hai với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhằm đưa quan hệ hai nước thoát ra khỏi tình trạng bế tắc và tránh xung đột trong quá trình cạnh tranh./.