Quan hệ đồng minh Mỹ-Philippines lung lay sau một tuyên bố

Theo người phát ngôn của Tổng thống Duterte, nhà lãnh đạo này đã trực tiếp chỉ thị chính phủ Philippines chấm dứt Thỏa thuận các Lực lượng Viếng thăm (VFA) với Mỹ hôm 11/2 vừa qua.

Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn của Tổng thống, ông Salvador Panelo, khẳng định: "Đã đến lúc chúng tôi phải dựa vào chính mình. Chúng tôi sẽ phải tăng cường năng lực phòng thủ và không phụ thuộc vào bất cứ quốc gia nào khác".

Tuyên bố của Tổng thống Philippines có thể gây tổn hại tới quan hệ đồng minh giữa nước này và Mỹ. ảnh: PC

Reuters nhận định, sau nhiều lần đe dọa, Tổng thống Duterte đã quyết định hủy một thỏa thuận quân sự cho phép Mỹ triển khai quân đồn trú tại nước này. Thỏa thuận VFA được ký vào năm 1998, theo đó cho phép binh sĩ, tàu chiến và máy bay Mỹ đóng trú luân phiên ở Philippines để tham gia các cuộc tập trận quân sự và chiến dịch hỗ trợ nhân đạo.

Theo The Guardian, ông Duterte đưa ra quyết định này sau khi chỉ huy hàng đầu của cuộc chiến chống ma túy tại Philippines, cựu cảnh sát trưởng Ronald dela Rosa, bị Mỹ hủy cấp thị thực. Ông Duterte cũng từng lên tiếng cáo buộc các lực lượng Mỹ tiến hành cách hoạt động bí mật tại Philippines.

Tuyên bố chấm dứt thỏa thuận của ông Duterte, theo Reuters, có thể làm gián đoạn những lợi ích quân sự của Mỹ tại châu Á Thái Bình Dương, trong bối cảnh tham vọng của Trung Quốc đang tăng lên, đồng thời hạn chế sự tiếp cận của Philippines đối với các hoạt động đào tạo từ phía Mỹ.

Phản ứng trước động thái từ phía Philippines, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper đã gọi quyết định này là "không may" và đã nói rằng đây có thể sẽ là một động thái sai lầm, vào thời điểm mà Washington và các đồng minh đang nỗ lực yêu cầu Trung Quốc tuân thủ các "quy tắc quốc tế về trật tự quốc tế" ở Châu Á.

Trước đó hôm 7/2, người phát ngôn của Tổng thống Philippines cũng cho biết, ông Duterte muốn Ngoại trưởng Teodoro Locsin thông báo với Washington về ý định chấm dứt VFA giữa Philippines và Mỹ.

Lam Ninh