Quan hệ kinh tế EU - Nga đảo chiều: dấu mốc lịch sử 2025

Lần đầu tiên sau hơn 20 năm, Liên minh châu Âu ghi nhận thặng dư thương mại với Nga. Ảnh: Business Media

Theo báo cáo mới nhất từ Eurostat công bố vào cuối ngày 25/12(giờ địa phương), EU đã ghi nhận mức thặng dư thương mại hàng hóa với Nga đạt 1,5 tỷ euro trong quý 3 năm 2025. Đây là quý thứ hai liên tiếp con số này ở mức dương, đánh dấu sự đảo chiều lịch sử kể từ khi dữ liệu bắt đầu được thống kê vào năm 2002.

Trong suốt 20 năm qua, EU luôn duy trì mức thâm hụt thương mại khổng lồ với Nga do phụ thuộc vào dầu mỏ và khí đốt. Tuy nhiên, tính đến quý 3/2025, kim ngạch xuất khẩu của EU sang Nga đạt 7,25 tỷ euro, trong khi nhập khẩu từ Nga đã giảm xuống mức thấp kỷ lục chỉ còn 5,73 tỷ euro. Sự thay đổi này đánh dấu một bước ngoặt lịch sử trong quan hệ kinh tế giữa hai bên, khi Nga từ một đối tác cung cấp năng lượng chủ chốt gây thâm hụt lớn cho EU nay đã trở thành thị trường mà EU đạt được thặng dư thương mại

Việc EU chuyển từ vị thế thâm hụt kinh niên sang thặng dư thương mại kỷ lục với Nga cho thấy chiến lược “đa dạng hóa năng lượng” của khối này đã đạt được hiệu quả thực tế.

Chiến lược “đa dạng hóa năng lượng” của EU đã đạt được hiệu quả thực tế Ảnh: Empresaexterior

Nguyên nhân cốt lõi của sự đảo chiều này nằm ở chiến lược cắt đứt phụ thuộc năng lượng của Brussels vào Nga, thay vào đó là nguồn cung từ Mỹ và Na Uy. Nga từ vị trí đối tác thương mại hàng đầu đã rới xuống vị trí thứ 15 của EU, trong khi thị phần năng lượng của Nga chủ yếu rơi vào tay Mỹ. Hồi tháng 7, Brussels đã thỏa thuận với Washington về việc thay thế dầu mỏ và khí đốt Nga bằng nguồn cung từ Mỹ.

Các chuyên gia nhận định, năm 2026 sẽ là giai đoạn then chốt để xem liệu những đề xuất ngoại giao của Nga có giúp hạ nhiệt căng thẳng, hay thặng dư thương mại của EU sẽ tiếp tục nới rộng khi mối liên kết kinh tế giữa hai bên ngày càng trở nên lỏng lẻo.

Nhật Lệ

Nguồn: Eurostat,Scantv.mediadesk