Quan hệ Mỹ - Panama thêm sóng gió

Đăng tải trên mạng xã hội Truth Social hôm 21-12, ông Trump cho rằng các khoản phí mà Panama tính là vô lý, đặc biệt khi xét đến sự hào phóng mà Mỹ đã dành cho Panama. Ông cảnh báo, Mỹ sẽ giành quyền kiểm soát Kênh đào Panama nếu giới chức nước này tiếp tục áp mức phí quá cao đối với tàu Mỹ sử dụng tuyến đường này. Ông Trump cũng đề cập tới ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc đối với khu vực kênh đào Panama, cho rằng đây là xu hướng đáng lo ngại đối với lợi ích của Mỹ vì các doanh nghiệp trong nước phụ thuộc rất nhiều tuyến đường này để vận chuyển hàng hóa giữa Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Trong thông điệp được đăng trên mạng xã hội X, Tổng thống Mulino khẳng định, mỗi mét vuông của kênh đào Panama và khu vực xung quanh đều thuộc về Panama và sẽ tiếp tục như vậy, đồng thời nhấn mạnh chủ quyền và nền độc lập của Panama là không thể thương lượng. Ông Mulino đồng thời khẳng định mức phí lưu thông qua kênh đào mà Panama đang áp dụng không được thiết lập "theo ý thích".

Ông Mulino khẳng định kênh đào Panama không chịu kiểm soát trực tiếp hay gián tiếp từ Trung Quốc, Liên minh châu Âu, Mỹ hay bất kỳ bên nào. "Là người Panama, tôi phản đối bất kỳ điều gì bóp méo thực tế này", ông Mulino nói, cho biết ông vẫn hy vọng có "quan hệ tốt đẹp và tôn trọng" với chính quyền mới ở Mỹ.

Kênh đào Panama là tuyến đường thủy quan trọng nối Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương này, cho phép tới 14.000 tàu thuyền qua lại mỗi năm, chiếm 2,5% hoạt động giao thương đường biển toàn cầu. Mỹ là nước sử dụng kênh đào Panama nhiều nhất, đồng thời cũng là nước đóng góp phần lớn nguồn lực để xây dựng kênh đào và quản lý lãnh thổ xung quanh trong nhiều thập kỷ. Mỹ bàn giao toàn bộ quyền quản lý kênh đào cho Panama năm 1999, sau thời gian hai bên đồng quản lý.

Việc xây dựng kênh đào Panama bắt đầu vào năm 1904 dưới thời cựu Tổng thống Teddy Roosevelt. Vào thời điểm đó, đây được coi là một trong những thành tựu quan trọng nhất về chính sách đối ngoại của Mỹ. Quyền kiểm soát kênh đào đã được chuyển giao từ Mỹ sang Panama vào năm 1999 theo một thỏa thuận được ký kết vào năm 1977 dưới thời cựu Tổng thống Jimmy Carter.

T.N