Quan hệ Mỹ - Trung lại 'nóng' vì vụ khinh khí cầu

Thế nhưng, chuyến thăm đã bị hoãn vô thời hạn chỉ vài giờ trước khi ông Blinken lên đường, khi Washington phát hiện một khinh khí cầu của Bắc Kinh bay vào không phận. Vụ việc ngay lập tức lại khoét sâu những mối ngờ vực và rạn nứt giữa hai bên.

KHINH KHÍ CẦU DO THÁM?

Trung Quốc xác nhận khí cầu được phát hiện ở không phận Mỹ là từ Trung Quốc. Nước này cũng đã lên tiếng xin lỗi về vụ việc, khẳng định đây là khinh khí cầu khí tượng bị thổi lệch hướng.

Nhưng các quan chức Mỹ đã bác bỏ. Lầu Năm Góc đã tái khẳng định đây là một khinh khí cầu do thám.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho rằng đây là một hành động vô trách nhiệm và vi phạm rõ ràng chủ quyền của Mỹ và luật pháp quốc tế, làm suy yếu mục đích của chuyến thăm của ông.

Hiện chưa có nhiều phương pháp cụ thể để xác định mục đích của khinh khí cầu Trung Quốc bay trên không phận Mỹ. Các chuyên gia cho biết để xác định nó có phải khinh khí cầu do thám hay không thì phải thu giữ các thiết bị lắp trên khí cầu.

Theo Lầu Năm Góc, khinh khí cầu này sẽ lơ lửng trên không phận Mỹ thêm vài ngày, và di chuyển về phía đông. Mỹ sẽ cân nhắc bắn rơi khinh khí cầu khi nó bay đến vùng không phận ở Đại Tây Dương. Trước đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết không bắn hạ khí cầu khi nó bay trên lục địa Mỹ, do lo ngại những mảnh vỡ đe dọa đến dân thường.

KHOÉT SÂU NHỮNG NGỜ VỰC

Dù là khinh khí cầu gì, việc nó xuất hiện trên bầu trời Mỹ đã khiến bầu không khí trong quan hệ song phương Mỹ - Trung thêm phần u ám, khoét sâu những ngờ vực vốn đã tồn tại giữa hai bên.

Nhà nghiên cứu JOHN PARACHINI, Trung tâm nghiên cứu và phát triển (RAND): "Khi Ngoại trưởng Mỹ Blinken dự kiến sẽ có chuyến thăm Trung Quốc, việc có một khinh khí cầu do thám trên đầu nước Mỹ thật sự diễn ra không đúng lúc. Điều này gây ra sự phức tạp cho cả hai phía Mỹ và Trung Quốc để có thể thảo luận, đó là một hành động đáng tiếc."

Bắc Kinh cũng muốn có quan hệ ổn định với Washington để tập trung hồi phục nền kinh tế sau đại dịch Covid-19. Nhưng với vụ việc này cùng việc chuyến thăm bị hoãn lại, hai bên đã bỏ lỡ thời cơ có thể thảo luận về nhiều vấn đề và hâm nóng quan hệ. Mỹ cho biết sẽ chưa triển khai chuyến thăm chừng nào Trung Quốc chưa cho thấy thiện chí một cách nghiêm túc.

Ngoại trưởng Mỹ ANTONY BLINKEN: "Thế giới kỳ vọng Mỹ và Trung Quốc sẽ quản lý mối quan hệ song phương một cách có trách nhiệm, và cùng chung tay giải quyết nhiều thách thức toàn cầu ngày nay, những thách thức đòi hỏi 2 nước cần phải cùng ngồi lại. Mỹ sẽ tiếp tục hành động với trách nhiệm đó, và chúng tôi mong đối tác Trung Quốc của mình cũng sẽ làm như vậy."

Với vụ việc này, nỗ lực phá băng quan hệ dường như có thể bị trì hoãn, và nếu không được giải quyết khéo léo có thể để lại hệ quả kéo dài với mối quan hệ song phương.

Thực hiện : Hồng Nhung