Quan hệ Việt - Lào: 'Muốn tồn tại và phát triển thì phải đứng bên nhau'

Chiều nay (1/12), Tổng Bí thư Tô Lâm có bài phát biểu chính sách tại Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Lào, đưa ra tầm nhìn về phương hướng phát triển quan hệ đoàn kết đặc biệt giữa hai nước trong giai đoạn mới. Chủ đề của bài phát biểu là “Kế thừa tình hữu nghị vĩ đại, vun đắp quan hệ đoàn kết đặc biệt, củng cố hợp tác toàn diện và đẩy mạnh gắn kết chiến lược Việt Nam - Lào trong giai đoạn mới”.

Cùng chí hướng, chung khát vọng

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Việt Nam và Lào là hai quốc gia láng giềng cùng chí hướng, chung khát vọng, chung không gian sinh tồn và phát triển. Địa lý là điểm xuất phát của mối gắn kết tự nhiên, là nơi "tối lửa tắt đèn có nhau", là nơi cùng nghe chung tiếng gà gáy, chung bát cơm, hạt muối.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Lào. Ảnh: TTXVN.

Trong bao thế kỷ, nhân dân hai nước đã cùng trải qua những thử thách lớn của lịch sử, cùng đương đầu với sự khắc nghiệt của thiên nhiên để tồn tại, cùng bị thực dân, đế quốc xâm lược, cùng bị chia cắt, kìm kẹp, áp bức, cùng đứng trước áp lực sống còn hoặc đoàn kết để chiến thắng hoặc lần lượt bị khuất phục. Và điều rất đặc biệt, rất riêng đó là Đảng Cộng sản Đông Dương ra đời cuối năm 1930 để lãnh đạo phong trào cách mạng ở Việt Nam, Lào và Campuchia.

Trong hoàn cảnh đó, đoàn kết đặc biệt Việt - Lào là lựa chọn duy nhất đúng, là một tất yếu lịch sử mang tính chiến lược sống còn. Hai dân tộc nhận ra rằng: "Muốn tồn tại và phát triển thì phải đứng bên nhau".

Trên dải Trường Sơn hùng vĩ, nhân dân hai nước, các đơn vị bộ đội, công an Lào và Việt Nam đã dựa lưng vào nhau, che chở cho nhau để chiến đấu và chiến thắng. Con đường chiến lược xuyên Trường Sơn, uốn lượn qua hai nước là đường sống, đường thắng lợi, là biểu tượng của liên minh chiến đấu keo sơn, gắn bó, tin cậy lẫn nhau.

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, trong các cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc, Việt Nam khó có thể giành thắng lợi nếu thiếu chỗ dựa, chỗ đứng chân, sự phối hợp chiến lược của Lào. Cách mạng Lào khó có thể giành chiến thắng nếu thiếu sự hỗ trợ to lớn, toàn diện, vô tư của Việt Nam. Đó là liên minh chiến đấu tự nhiên, là "cộng sinh chiến lược" trong quan hệ quốc tế. Máu của người Việt, người Lào cùng tô thắm lá cờ chiến thắng của hai nước.

Chính vì vậy, quan hệ Việt - Lào được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Kaysone Phomvihane, Chủ tịch Souphanouvong và các thế hệ lãnh đạo hai Đảng, hai Nhà nước dày công vun đắp đã trở thành mối quan hệ đặc biệt, trong sáng, thủy chung hiếm có trong lịch sử, là tài sản chung vô giá của hai dân tộc Việt - Lào anh em.

Chất kết dính chiến lược

Tổng Bí thư cho rằng, qua thực tiễn đấu tranh cách mạng, hai nước có thể tự hào khẳng định "tình hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, trong sáng, thủy chung, hợp tác toàn diện, gắn kết chiến lược" được kết tinh từ lịch sử đấu tranh cách mạng đầy hy sinh, chia sẻ, cùng nhau vượt qua hiểm nguy, gian nan thử thách.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào đến Học viện. Ảnh: TTXVN.

"Vĩ đại" vì đó là tình cảm được hun đúc qua thử thách lớn nhất: Chiến tranh, mất mát, xương máu.

"Đặc biệt" vì đó là tình đoàn kết thủy chung trong sáng của những người chung ý chí, chung chiến hào, chung lợi ích với tâm niệm: "Giúp bạn là tự giúp mình", "thắng lợi của bạn là thắng lợi của mình".

"Trong sáng" vì hai Đảng, hai Nhà nước luôn luôn đặt lợi ích của sự nghiệp cách mạng, giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước lên trên hết và là điều kiện tiên quyết trong giải quyết các vấn đề song phương. Một điều cần khẳng định là: Đoàn kết gắn bó keo sơn chính là mạch nguồn của quan hệ Việt - Lào. Không có mạch nguồn kết dính đó, chúng ta sẽ chỉ là hai quốc gia láng giềng "đứng cạnh nhau". Có chất kết dính "đoàn kết", chúng ta trở thành hai dân tộc "đứng cùng nhau", "kề vai sát cánh" trong các chặng đường phát triển.

Yêu cầu mới của thời đại

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng, nếu Việt Nam và Lào chỉ "hợp tác" thì chưa đủ, hai nước phải nâng tầm từ hợp tác lên "gắn kết" vì gắn kết mang tính chiến lược, có thiết kế tổng thể, có phân vai, có bổ sung lẫn nhau.

Tổng Bí thư nhấn mạnh tới ba hướng gắn kết:

Gắn kết song phương: Việt Nam - Lào cần gắn kết chiến lược về tầm nhìn phát triển; gắn kết không gian và hạ tầng, các hành lang kinh tế, logistics, năng lượng, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số.

Gắn kết tiểu vùng, đặc biệt là ba nước Đông Dương. Quan hệ Việt - Lào càng chặt chẽ thì khối đoàn kết ba nước Đông Dương càng bền vững, ba nước Đông Dương càng đoàn kết thì ASEAN càng thống nhất, vững mạnh.

Gắn kết khu vực và quốc tế: Việt Nam và Lào cùng trong ASEAN, cùng tham gia nhiều cơ chế hợp tác tiểu vùng, khu vực, quốc tế do vậy cần phát huy thế mạnh bổ sung lẫn nhau, chúng ta không chỉ tự mạnh lên, mà còn góp phần làm ASEAN mạnh hơn, khu vực Đông Nam Á ổn định và phát triển hơn.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh các phương hướng gắn kết chiến lược trong giai đoạn mới. Ảnh: TTXVN.

Như vậy, tình đoàn kết đặc biệt Việt - Lào không chỉ là tài sản của hai dân tộc, mà còn là một trụ cột ổn định cho cả tiểu vùng sông Mekong, cho ASEAN, cho hòa bình, hợp tác, phát triển ở khu vực và thế giới.

Những nền tảng chiến lược

Để kế thừa tình hữu nghị vĩ đại, vun đắp quan hệ đoàn kết đặc biệt, củng cố hợp tác toàn diện và đẩy mạnh gắn kết chiến lược Việt Nam - Lào trong giai đoạn mới, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng hai bên cần kiên định một số nền tảng chiến lược: Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; Cùng nhau xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển; bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau về nguồn lực, tài nguyên và không gian phát triển.

Lào có lợi thế vị trí trung tâm trên đất liền, tiềm năng lớn về tài nguyên thiên nhiên, không gian phát triển xanh; Việt Nam có lợi thế bờ biển dài, cửa ngõ ra biển của tiểu vùng sông Mekong rộng lớn, lực lượng lao động hùng hậu, kinh tế đa dạng, hội nhập sâu với khu vực và thế giới.

Tổng Bí thư nhìn nhận, nếu chỉ phát triển từng nước một cách riêng lẻ, hai nước sẽ tự thu hẹp không gian phát triển của chính mình. Nhưng nếu hai bên bổ sung và liên kết nguồn lực, nhiều lợi thế chung sẽ hình thành, tối ưu hóa được các nguồn lực để phục vụ phát triển nhanh, bền vững. Hàng hóa, hành khách của Lào có thể ra biển nhanh hơn qua các cảng biển, cửa khẩu của Việt Nam; nguồn điện, năng lượng tái tạo của Lào có thể kết nối với lưới điện khu vực qua Việt Nam; các hành lang kinh tế Đông - Tây, Bắc - Nam có thể trở thành trục liên kết chiến lược, mở rộng không gian phát triển cho cả hai nước.

Theo Tổng Bí thư, điều này không chỉ là các dự án, công trình cụ thể mà vấn đề cốt lõi là hai nước phải cùng nhau thiết kế "bản đồ gắn kết chiến lược" về không gian phát triển, gắn kết chặt chẽ quy hoạch, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của mỗi bên.

Ảnh: TTXVN.

Khép lại bài phát biểu, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu một số gợi mở mang tính phương châm hành động chung cho giai đoạn gắn kết chiến lược mới giữa Việt Nam và Lào:

Giữ vững lòng tin chiến lược, hết sức coi trọng tình đoàn kết đặc biệt trước sau như một. Niềm tin chiến lược phải được xây dựng từ từng việc làm cụ thể, từ cách chúng ta xử lý các vấn đề lợi ích một cách thẳng thắn, chân thành, tôn trọng lẫn nhau.

Phải coi tình đoàn kết đặc biệt là chất kết dính, gắn kết chiến lược là động lực phát triển; đoàn kết giúp chúng ta tồn tại và vươn mình; gắn kết giúp chúng ta vững vàng trong cuộc cạnh tranh phát triển đang ngày càng gay gắt.

Phát huy tối đa sự bổ trợ lẫn nhau về địa - kinh tế, địa - chính trị, địa - văn hóa; biên giới là không gian của cơ hội phát triển, của hội nhập.

Đặt con người vào trung tâm của mọi chương trình, dự án, chính sách liên kết: Mọi tuyến đường, cây cầu, khu kinh tế, hành lang phát triển... chỉ thực sự có ý nghĩa nếu đời sống nhân dân hai bên biên giới tốt hơn, thanh niên có nhiều cơ hội hơn, người dân cảm nhận rõ hơn lợi ích từ mối quan hệ anh em chí cốt Việt - Lào.

Để viết tiếp các chương mới trong pho sử Việt - Lào bằng ngôn ngữ của thời đại số trên nền tảng tình đoàn kết được gắn kết bằng máu, mồ hôi, nước mắt trên chiến trường năm xưa thì thế hệ hôm nay cần sử dụng tri thức, tình yêu, tình người, sáng tạo, công nghệ, bằng những công trình, dự án thiết thực, hiệu quả, nhân văn và đặc biệt là bằng trái tim nhiệt huyết của thế hệ trẻ.

Bình Giang