Quản lý tài nguyên khoáng sản ở Đà Nẵng còn nhiều 'lỗ hổng'
Tính đến đầu năm 2017, Đà Nẵng có 37 giấy phép khai thác khoáng sản tập trung tại các quận Liên Chiểu, Cẩm Lệ và H. Hòa Vang, tuy nhiên việc khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn thời gian qua diễn ra rầm rộ, gây ô nhiễm môi trường... Qua kiểm tra của ngành chức năng, phát hiện hàng loạt doanh nghiệp đã vi phạm trong hoạt động khai thác mỏ, khó khăn trong công tác quản lý, lãng phí nguồn tài nguyên...
Qua kiểm tra cho thấy, công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác khoáng sản trong thời gian qua còn nhiều thiếu sót, hạn chế. Công tác hậu kiểm sau khi cấp phép thiếu thường xuyên, chưa thực sự hiệu quả để bảo đảm các đơn vị tuân thủ đúng quy định pháp luật trong hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản... Việc thẩm định hồ sơ môi trường chưa xem xét kỹ lưỡng đến tính thực tế, khả thi của các giải pháp xử lý môi trường do các đơn vị tư vấn và chủ đầu tư đưa ra, dẫn đến khó thực hiện trong thực tế. Ngoài ra, khi cấp phép mới, gia hạn giấy phép chưa kịp thời yêu cầu các chủ mỏ hoàn thành thủ tục về đất đai trước khi đưa vào khai thác. Chưa có giải pháp kiểm soát khối lượng khoáng sản khai thác theo từng năm, của từng mỏ để kịp thời xử lý các trường hợp vi phạm khai thác vượt công suất. Sự phối hợp giữa các ngành chưa hiệu quả, chồng chéo trong thanh, kiểm tra, giám sát giữa Sở TN&MT, UBND các quận, huyện và lực lượng CS môi trường. Đây chính là những "lỗ hổng", trong công tác quản lý của ngành chức năng, để nhiều doanh nghiệp "lách luật".
Công tác quản lý khai thác khoáng sản ở Đà Nẵng còn nhiều "lỗ hổng"nên còn xảy ra nhiều sai phạm.
Một số trường hợp được cấp phép có vi phạm nhưng chưa phát hiện kịp thời, xử lý dứt điểm như Công ty TNHH Phúc Đặng, Công ty TNHH Đầu tư và khai thác khoáng sản Hòa Vang. Trong lúc đó, khi xử lý chỉ áp dụng với mức phạt thấp. Riêng việc đo đạc ranh giới đã phát hiện 9 mỏ vi phạm. Cụ thể, Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - Công ty CP khai thác mỏ đất đồi thôn An Tân, xã Hòa Phong, H. Hòa Vang khai thác ra ngoài giấy phép diện tích 0,42ha, khối lượng 15.817m3, khai thác thấp hơn cốt cho phép trên diện tích 0,65ha, khối lượng 20.295m3. Tại mỏ đất đồi Phú Hạ, Công ty CP Khai thác khoáng sản Hòa Vang khai thác ra ngoài diện tích quy định 0,52ha, khối lượng 36.720m3, diện tích vượt cốt 2,17ha, khối lượng 95.766m3. Ở mỏ đất đồi Thạch Nham Đông do Công ty TNHH Phúc Đặng khai thác, diện tích vượt ra ngoài 2,1ha, khối lượng 303.314m3. Công ty CP Quang - HT khai thác ngoài ranh giới mỏ đá Suối Mơ II tại xã Hòa Ninh, H. Hòa Vang với diện tích 0,27ha, khối lượng 10.280m3. Công ty CP Khoáng sản và đầu tư VISACO khai thác thấp hơn cốt cho phép +60m, diện tích 0,65ha, khối lượng 19.475m3. Công ty Khai thác khoáng sản Thanh Hòa khai thác đất sét Bàu Tràm tại xã Hòa Phong, H. Hòa Vang giai đoạn 2 vượt độ sâu 1,52ha, khối lượng 9.505m3, thi công ra ngoài ranh giới 0,39ha, khối lượng 169m3. DN Huỳnh Đức May khai thác mỏ đá Hố Sâu ra ngoài diện tích cấp phép 0,52ha, khối lượng 44.691m3, khai thác thấp hơn cốt cho phép 0,55ha, khối lượng 2.200m3.
Một doanh nghiệp được cấp phép khai thác khoáng sản trên địa bàn TP Đà Nẵng.
Bên cạnh khai thác vượt ranh giới cấp phép, ngành chức năng còn phát hiện một số đơn vị chưa thực hiện cắt tầng khai thác, bạt mái taluy theo thiết kế mỏ, đề án, phương án cải tạo, phục hồi môi trường đã được duyệt, mặt bằng còn nham nhở, một số mỏ có nguy cơ sạt lở, mất an toàn khi có mưa lớn. Điển hình như Công ty Khoáng sản và đầu tư VISACO (mỏ đá Sơn Phước tại xã Hòa Ninh) chưa thực hiện đúng thiết kế mỏ, chưa cắt tầng khai thác bảo đảm an toàn. Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP (mỏ đất đồi thôn An Tân, xã Hòa Phong), khu vực khai thác còn nham nhở, nhiều vị trí cao chưa được hạ thấp cao trình để bảo đảm an toàn.
Lãnh đạo Sở TN&MT Đà Nẵng cho biết, Sở đã đề xuất UBND thành phố xử phạt 6 đơn vị. Cụ thể, đề xuất xử phạt Công ty CP Khai thác khoáng sản Hòa Vang khung phạt từ 100 đến 140 triệu đồng, Công ty TNHH Phúc Đặng khung phạt từ 140 đến 200 triệu đồng, Công ty CP Khai thác khoáng sản Thanh Hòa từ 100-140 triệu đồng, Công ty CP Quang - HT khung phạt từ 500-600 triệu đồng.
