Quân nhân Nga ngồi ở Moscow điều khiển UAV FPV tập kích mục tiêu Ukraine ở cách 1.000km

Thử nghiệm mới giúp binh sĩ Nga không cần có mặt gần tiền tuyến để điều khiển UAV FPV. Ảnh: Topwar.ru.

Rủi ro với binh sĩ vận hành UAV trên chiến trường

Trong bối cảnh chiến sự tại Ukraine, các binh sĩ vận hành UAV, đặc biệt là UAV tự sát góc nhìn thứ nhất (UAV FPV), đang trở thành mục tiêu tấn công ưu tiên của đối phương.

UAV FPV có lợi thế là đảm bảo khả năng tấn công chính xác mục tiêu, nhưng có phạm vi hoạt động hạn chế, cần người điều khiển có mặt gần tiền tuyến.

Việc đào tạo một người lính thành thạo điều khiển UAV mất rất nhiều thời gian và công sức, do đó họ có giá trị đặc biệt trên chiến trường. Tuy nhiên, thực tế chiến đấu cho thấy các tổ lái UAV phải đối mặt với nguy cơ cao, khi vừa phải tập trung vận hành máy bay không người lái, vừa có nguy cơ bị đối phương phát hiện.

Nhận thức rõ rủi ro này, quân đội Nga đã nghiên cứu những giải pháp nhằm đảm bảo an toàn cho người vận hành, đồng thời vẫn duy trì hiệu quả chiến đấu. Một trong những hướng đi đột phá chính là phát triển hệ thống cho phép điều khiển UAV FPV từ khoảng cách rất xa.

Điều khiển UAV FPV tập kích mục tiêu từ Moscow

UAV tập kích mục tiêu ở vùng Donetsk nhưng người điều khiển nhìn qua màn hình ở Moscow. Ảnh: Topwar.ru.

Theo báo Nga Topwar.ru, quân đội Nga trong tháng này đã có một cuộc thử nghiệm đáng chú ý: sử dụng tổ hợp phần mềm - phần cứng mang tên "Orbita" để điều khiển UAV FPV từ Moscow, cách tiền tuyến vùng Donetsk khoảng 1.000km.

Một cuộc thử nghiệm đặc biệt đã được tiến hành với sự tham gia của Trung tâm Hệ thống và Công nghệ Không người lái thuộc quân đội Nga cùng công ty "Ovod" – nhà sản xuất dòng UAV FPV cùng tên. Trong thử nghiệm, một chiếc UAV "Ovod" được điều khiển từ tòa nhà cao tầng ở thủ đô Moscow nhờ vào Orbita.

UAV FPV này đã tập kích thành công một mục tiêu kiên cố tại khu vực thành phố Chasiv Yar, vùng Donetsk. UAV cất cánh từ địa điểm cách mục tiêu 11km. Điểm gây ấn tượng là toàn bộ quá trình điều khiển UAV – từ lúc cất cánh cho tới tấn công mục tiêu – đều được thực hiện từ Moscow.

Bộ điều khiển dành cho người vận hành UAV trông giống như một chiếc laptop công nghiệp. Việc điều khiển hướng bay không còn cần tay cầm chuyên dụng, thay vào đó sử dụng chuột máy tính. Ngoài ra, hệ thống "Orbita" còn tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm tự động hiệu chỉnh đường bay, hỗ trợ người điều khiển tối đa trong quá trình vận hành UAV, theo báo Nga.

Đại diện công ty Ovod cho biết: "Điều khiển bằng joystick sẽ thuận tiện hơn đối với những người đã qua đào tạo bài bản. Tuy nhiên, với các tân binh, sử dụng chuột giúp họ nhanh chóng nắm được kỹ năng bay cơ bản, dành thêm thời gian để tập trung vào chiến thuật sử dụng UAV FPV”.

Hướng đi mới trong môi trường xung đột hiện đại

UAV được cho là có khả năng kháng nhiễu tốt nhờ sự trợ giúp của trí tuệ nhân tạo (AI). Ảnh: Topwar.ru.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, tín hiệu điều khiển xuất hiện nhiều nhiễu loạn – khả năng cao do phía Ukraine sử dụng các hệ thống tác chiến điện tử (EW). Tuy vậy, ảnh hưởng này không đủ lớn để cản trở UAV hoàn thành nhiệm vụ tấn công mục tiêu.

Báo Nga không tiết lộ chi tiết cách thức liên lạc giữa bộ điều khiển ở Moscow và UAV ngoài tiền tuyến, nhưng một số chuyên gia phỏng đoán, nhiều kênh kết nối qua mạng di động có thể đã được sử dụng để đảm bảo băng thông cần thiết.

Độ trễ tín hiệu được bù trừ phần nào nhờ AI kiểm soát quá trình bay. Ngoài ra, cũng có giả thuyết cho rằng, nếu Nga triển khai được một hệ thống Internet vệ tinh tương tự Starlink của Mỹ, nó sẽ được tích hợp vào hệ thống Orbita.

Có thể nói, việc vận hành UAV FPV ở khoảng cách lớn như vậy được xem là một bước tiến lớn, không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho các kíp điều khiển mà còn mở ra khả năng tác chiến linh hoạt, giảm nguy cơ bị đối phương phát hiện và tiêu diệt.

Giới phân tích Nga nhận định, công nghệ điều khiển UAV từ xa kiểu này sẽ tiếp tục được phát triển mạnh mẽ trong tương lai, đồng thời trở thành một trong những yếu tố then chốt trong các cuộc xung đột hiện đại.

Đăng Nguyễn - Topwar.ru