Quân sự thế giới hôm nay (16-3): NATO lạc quan về tư cách thành viên của Phần Lan và Thụy Điển
Quân sự thế giới hôm nay (16-3) có những tin đáng chú ý sau: NATO lạc quan về tư cách thành viên của Phần Lan và Thụy Điển; Không quân Thái Lan sẽ tăng ngân sách hiện đại hóa; Canada tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine.
* Không quân Thái Lan đề xuất ngân sách 40 tỷ baht (gần 1,2 tỷ USD) hiện đại hóa lực lượng trong năm tài khóa 2024. Tư lệnh Không quân Thái Lan Alongkorn Wannarot cho biết số tiền này sẽ được dùng để nâng cấp máy bay chiến đấu hiện có và thay thế những chiến đấu cơ đang tới hạn loại biên.
Ngân sách cho Không quân Thái Lan năm 2023 là 36,1 tỷ baht và cần bổ sung ngân sách để thực hiện các dự án sẽ kéo dài nhiều năm và không bị ảnh hưởng khi một chính phủ mới lên nắm quyền sau bầu cử.
Theo đó, Không quân Thái Lan sẽ thay thế máy bay Airbus A340-500 đã được lực lượng này sử dụng cho mục đích cứu trợ nhân đạo trong 18 năm qua, trong đó có cứu trợ nạn nhân động đất ở Thổ Nhĩ Kỳ vừa qua. Theo kế hoạch, máy bay này sẽ được loại biên vào năm 2026.
Trong năm 2024, Không quân Thái Lan cũng sẽ phải nâng cấp hệ thống radar của máy bay cảnh báo sớm Saab 340 AEW&C. Ngân sách mua chiến đấu cơ F-35A của Mỹ cũng sẽ được đưa vào ngân sách năm tài khóa 2024 nhưng hiện tại vẫn chưa được Quốc hội nước này thông qua.
* Canada tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine, trong đó có một số lượng lớn đạn dược và tên lửa phòng không. Theo Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand, trong vài tuần tới, nước này sẽ chuyển cho Ukraine khoảng 8.000 quả đạn pháo 155mm và 12 tên lửa phòng không từ kho đạn của mình.
Bộ Quốc phòng Canada cũng đã nhất trí sẽ chuyển cho Ukraine 1.800 viên đạn huấn luyện dành riêng cho xe tăng Leopard và đã bắt đầu vận chuyển bổ sung xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 theo cam kết vào cuối tháng 2 vừa qua.
Tổng cộng, Canada đã bàn giao 8 xe tăng chiến đấu chủ lực Leopard 2 cho Ukraine, 4 trong số đó đã được chuyển tới Ba Lan cùng nhóm huấn luyện tác chiến nhằm hỗ trợ binh sĩ Ukraine sử dụng thuần thục loại xe tăng này. Ngoài ra, thiết bị thay thế, thiết bị phụ trợ và đạn dược Canada đã công bố viện trợ trước đó cũng sẽ đến Ukraine trong vài tuần tới. Theo cam kết, Canada sẽ viện trợ quân sự trị giá 1 tỷ USD cho Ukraine.
Trong một diễn biến liên quan, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã tuyên bố trong cuộc họp hằng tháng của khối cho biết các quốc gia thành viên đã sẵn sàng chuyển thêm vũ khí, khí tài cho Ukraine, trong đó có các hệ thống phòng không, xe bọc thép, và đạn dược bổ sung. Ông Jens Stoltenberg cũng nhấn mạnh nỗ lực thúc thẩy sản xuất vũ khí, khí tài thiết yếu đảm bảo cho hoạt động phòng thủ của đồng minh trong khối và viện trợ cho Ukraine.
* NATO lạc quan về khả năng gia nhập khối của Phần Lan và Thụy Điển trong thời gian tới. Quan điểm này của ông Jens Stoltenberg, Tổng thư ký NATO, được đưa ra trong cuộc họp hằng tháng của khối hôm thứ Tư (15-3).
Nỗ lực gia nhập NATO của Helsinki và Stockholm hiện đang gặp một số vướng mắc với Hungary và Thổ Nhĩ Kỳ. Trước đó, Hungary được cho là sẽ phê chuẩn đơn của cả 2 nước Bắc Âu vào cuối tuần này, nhưng quốc hội nước này đã tạm hoãn phiên họp liên quan và lấy lý do là “những chậm trễ trong đàm phán với Brussels”. Tuy nhiên, NATO lạc quan về triển vọng 2 nước Bắc Âu sẽ bước qua rào cản này khi EU đã đặt ra một yêu cầu chính trị đối với Budapest, đòi hỏi nước này phải đáp ứng việc phê chuẩn đơn của 2 nước trước khi khối chuẩn chi một số nguồn vốn cho Hungary.
Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson cho biết Stockholm hy vọng Ankara sẽ phê chuẩn đơn gia nhập của nước mình sau khi hoàn tất bầu cử tổng thống vào giữa tháng 5 tới.
Còn Văn phòng Tổng thống Phần Lan thì cho biết Tổng thống Sauli Niinisto tới thăm Thổ Nhĩ Kỳ trong 2 ngày 16 và 17-3 để bàn thảo một số vấn đề, trong đó có các nội dung liên quan tư cách thành viên NATO của Phần Lan. Từ đầu năm nay đã diễn ra nhiều hoạt động tiếp xúc cấp cao giữa 2 nước và hoạt động này đặc biệt được đẩy mạnh trong những ngày gần đây.
Cũng theo Văn phòng Tổng thống, ông Sauli Niinisto đã liên lạc với Thủ tướng Thụy Điển và cho biết tư cách thành viên NATO cho cả 2 nước Bắc Âu là đặc biệt quan trọng với Phần Lan, và Thụy Điển cần hiện thực hóa điều này càng sớm càng tốt. Chuyến công du của ông Niinisto tới Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Năm và thứ Sáu tuần này đã được Văn phòng Tổng thống thông báo và cuộc gặp giữa 2 tổng thống sẽ diễn ra vào thứ Sáu (17-3) tại Istanbul.
Ngoài nội dung về tư cách thành viên NATO và tái thiết Thổ Nhĩ Kỳ sau động đất, các chủ đề trong chương trình nghị sự bao gồm tình hình địa chính trị và phát triển quan hệ song phương.
Phần Lan và Thụy Điển nộp đơn xin gia nhập NATO ngày 18-5-2022. Cho đến nay, 28 quốc gia thành viên của NATO đã phê chuẩn đơn, nhưng hiện tại quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary vẫn chưa phê chuẩn do có nhiều khúc mắc với 2 quốc gia Bắc Âu.
Chuyên mục Quân sự thế giới hôm nay trên Báo Quân đội nhân dân gửi tới bạn đọc thông tin mới nhất về các hoạt động an ninh, quốc phòng quân sự thế giới trong 24 giờ qua.
HỮU DƯƠNG (thực hiện)