Quan tâm hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số
Đất ở, đất sản xuất là những điều kiện tiên quyết giúp đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo. Xác định rõ điều này, tỉnh đã chỉ đạo các cấp, các ngành, chính quyền địa phương nỗ lực hỗ trợ đất ở, đất sản xuất cho những đối tượng thụ hưởng theo đúng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2022-2025.
Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2022-2025 được chia thành 7 dự án thành phần, với các tiểu dự án và mục tiêu cụ thể. Trong đó, dự án 1 có nội dung giải quyết đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt nhằm hướng tới mục tiêu là giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất cho hộ nghèo vùng đồng bào DTTS và miền núi, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế tại từng địa phương.
Phấn đấu đến năm 2024, toàn tỉnh hỗ trợ xong cho 294 hộ có nhu cầu, trong đó, có 42 hộ thiếu đất ở, 252 hộ đề nghị hỗ trợ phí, lệ phí làm thủ tục chia, tách, hợp thức, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ).
Để hoàn thành mục tiêu của dự án, UBND tỉnh xây dựng kế hoạch triển khai với những chỉ tiêu cụ thể và chỉ đạo các huyện, thành phố Tam Đảo, Bình Xuyên, Phúc Yên, Lập Thạch, Sông Lô căn cứ quỹ đất của địa phương, hạn mức đất ở phù hợp trên địa bàn để xem xét, quyết định giao đất cho các đối tượng.
Đối với những nơi có điều kiện về đất đai, UBND cấp huyện chỉ đạo cải tạo mặt bằng, làm hạ tầng kỹ thuật, cấp đất ở cho đối tượng. Đối với các địa bàn không có điều kiện về đất đai, UBND cấp huyện chỉ đạo UBND cấp xã sắp xếp, bố trí cho người dân ổn định chỗ ở theo hình thức xen ghép hoặc chia tách, hợp thức, chuyển đổi mục đích sử dụng đất đảm bảo theo quy định và phù hợp với thực tế của địa phương.
Việc hỗ trợ phí, lệ phí thủ tục chia, tách, hợp thức, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận QSDĐ, UBND huyện chỉ đạo UBND cấp xã rà soát, thống kê, tổng hợp nhu cầu hỗ trợ từng loại. Căn cứ danh sách, diện tích, địa điểm các hộ đối tượng, UBND huyện bố trí kinh phí và tổ chức hỗ trợ làm thủ tục cho các đối tượng.
Riêng nội dung hỗ trợ đất sản xuất, hiện tỉnh không còn quỹ đất để hỗ trợ trực tiếp cho các đối tượng do đã thực hiện giao đất cho các hộ, cá nhân sử dụng lâu dài theo Nghị định 64 của Chính phủ nên thực hiện bằng hình thức hỗ trợ đào tạo nghề, dạy nghề và vay vốn phát triển sản xuất, kinh doanh.
Là huyện miền núi, với hơn 44% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, năm 2023, Tam Đảo được tỉnh giao chỉ tiêu hỗ trợ đất ở cho 6 hộ nghèo vùng DTTS chưa có đất ở và giải quyết, hỗ trợ phí, lệ phí làm thủ tục chia tách, hợp thức, chuyển đổi mục đích sử dụng, cấp giấy chứng nhận QSDĐ cho 64 hộ.
Để hoàn thành chỉ tiêu được giao, UBND huyện đã chỉ đạo tuyên truyền về chính sách hỗ trợ đất ở cho hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số; xây dựng kế hoạch thực hiện và tiến hành rà soát, kiểm tra thực tế tại các hộ có nhu cầu. Sau khi rà soát, kiểm tra thực tế, trên địa bàn huyện có 3 hộ không có đất ở và có đề nghị hỗ trợ, 3 hộ còn lại đang ở chung với bố mẹ.
UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn xây dựng phương án, xác định quỹ đất để giải quyết, bố trí đất ở theo các hình thức xen ghép, tái định cư... để hỗ trợ cho 3 hộ chưa có đất ở. Đối với 3 hộ đang ở chung với bố mẹ, UBND huyện chỉ đạo các xã tuyên truyền, vận động bố mẹ, người thân chia tách đất ở của bố mẹ cho đối tượng.
Về việc hỗ trợ thủ tục chia tách, chuyển nhượng, cấp giấy chứng nhận QSDĐ, huyện chỉ đạo phòng chuyên môn phối hợp với các xã, thị trấn thông báo đến từng hộ có nhu cầu để phân loại, tổng hợp. Sau khi có danh sách cụ thể, huyện sẽ lập dự toán kinh phí để hỗ trợ cho các đối tượng theo định mức tại Nghị quyết số 02 của HĐND tỉnh.
Với sự nỗ lực của các cấp, ngành, chính quyền địa phương, từ đầu năm 2022 đến nay, tỉnh đã hỗ trợ cho 2 hộ nghèo, cận nghèo DTTS ở huyện Bình Xuyên, với tổng kinh phí 410 triệu đồng từ ngân sách huyện. Việc hỗ trợ đất ở đã giúp các hộ dân ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.
Tuy nhiên, việc hỗ trợ đất ở cho các đối tượng thụ hưởng đang gặp khó khăn. Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tam Đảo Nguyễn Thị Xuân Phương cho biết: "Hầu hết các xã, thị trấn trên địa bàn có đối tượng thụ hưởng đều không còn quỹ đất để bố trí cho các hộ thiếu đất ở. Việc bố trí đất ở bằng hình thức xen ghép, tái định cư cũng rất khó khăn".
Để việc triển khai chính sách hỗ trợ đất ở cho hộ nghèo vùng DTTS đạt mục tiêu, tỉnh tiếp tục chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND các huyện, thành phố tăng cường hướng dẫn việc hỗ trợ đất ở, các trình tự, hồ sơ thanh, quyết toán kinh phí hỗ trợ đất ở cho hộ đối tượng thụ hưởng. Riêng UBND huyện Tam Đảo tập trung chỉ đạo các xã, thị trấn trong việc triển khai hỗ trợ đất ở; bố trí kinh phí từ ngân sách cấp huyện để thực hiện hỗ trợ, giải quyết đất ở, thủ tục về đất ở cho các đối tượng.