Quảng Ngãi: Di dời người dân chịu ảnh hưởng từ nhà máy xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ
Những hộ dân đang sinh sống trong phạm vi bán kính 500m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ sẽ được bồi thường, hỗ trợ và di dời tái định cư trong tháng 12/2020. Các hộ dân trong phạm vi bán kính từ 500m đến 1.000m phải hoàn thành công tác di dời trong thời gian 2021-2023.
Sáng 18/8, chính quyền tỉnh Quảng Ngãi đã tiến hành gặp gỡ, tiếp xúc với người dân xã Nghĩa Kỳ và một số hộ dân xã Nghĩa Điền, huyện Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) đang sinh sống trong phạm vi ảnh hưởng bởi khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ, đóng trên địa bàn thôn An Hội Nam 2, xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa. Ông Nguyễn Tăng Bính, Phó Chủ tịch thường trực, phụ trách UBND tỉnh Quảng Ngãi chủ trì buổi làm việc.
Mục đích của việc tiếp xúc, gặp gỡ là để công khai những nội dung chỉ đạo, các biện pháp của chính quyền liên quan đến khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ; Công khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho người dân trong phạm vi 1.000m xung quanh khu xử lý chất thải này. Đồng thời lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân, qua đó trao đổi, giải đáp chính sách, pháp luật cho người dân nhằm tìm ra giải pháp tháo gỡ bức xúc, tạo đồng thuận của người dân, giải quyết dứt điểm vụ việc, sớm đưa khu xử lý chất thải này trở lại hoạt động để tiếp nhận, xử lý rác, đảm bảo vệ sinh môi trường, hạn chế phát sinh đông người, vượt cấp; Đảm bảo an ninh, trật tự tại địa phương.
Tại buổi làm việc, ông Bính cho biết, khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ hiện có diện tích khoảng 28ha nằm trên địa giới hành chính của 2 xã (Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa và Hành Dũng, huyện Nghĩa Hành), bao gồm: Diện tích 5,55ha là Bãi rác Nghĩa Kỳ cũ, diện tích 7,556ha là bãi chôn lấp thuộc Dự án cải thiện môi trường đô thị Miền Trung – Tiểu dự án Quảng Ngãi, diện tích 0,8 ha thuộc Dự án Khu xử lý chất thải rắn y tế nguy hại tập trung tỉnh Quảng Ngãi, diện tích 11ha thuộc Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt của Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc, diện tích còn lại 3,09ha là quỹ đất dự kiến phát triển bãi chôn lấp, xử lý.
Từ tháng 03/2018 đến tháng 07/2018, các hố chôn lấp thuộc Dự án cải thiện môi trường đô thị Miền Trung – Tiểu dự án Quảng Ngãi đã được lấp đầy nhưng Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt do Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển xây dựng Miền Bắc làm chủ đầu tư chưa hoàn thành nên đối với khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hàng ngày trên địa bàn TP Quảng Ngãi và các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành đã được xử lý chôn lấp tạm tại các hố dự kiến để chôn lấp tro xỉ của Nhà máy khi đi vào hoạt động.
Tuy nhiên quá trình thực hiện chôn lấp tạm đã không xử lý mùi triệt để, cùng với đó là ô nhiễm do hệ quả từ các hố chôn lấp của Bãi rác Nghĩa Kỳ (cũ) trước đây không xử lý hợp vệ sinh đã xảy ra sự cố về môi trường (nhất là mùi hôi và nước rỉ rác) tại khu vực này, ảnh hưởng đến cuộc sống của nhiều người dân đang sinh sống xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ, dẫn đến người dân tập trung đông người, cản trở, ngăn chặn không cho xe vận chuyển rác thải lên khu vực này, gây khủng hoảng về xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn TP Quảng Ngãi và một số huyện lân cận trong thời gian dài.
Trước tình hình trên, các cấp ngành tỉnh Quảng Ngãi đã cho tạm dừng vận chuyển rác từ TP Qảng Ngãi và các huyện lân cận về khu xử lý rác thải Nghĩa Kỳ để tập trung tìm giải pháp xử lý đồng bộ vấn đề ô nhiễm môi trường. Đồng thời, khảo sát ý kiến, nguyện vọng của người dân bị ảnh hưởng trong phạm vi bán kính 1.000m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ và tỉnh Quảng Ngãi đã đầu tư khẩn cấp khu tái định cư nhằm phục vụ di dời các hộ dân này.
Theo xác định từ chính quyền xã Nghĩa Kỳ, hiện có 4 hộ dân của xã đang sinh sống trong phạm vi bán kính 500m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ, tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu UBND huyện Tư Nghĩa lập, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ để di dời ngay 4 hộ này đến khu tái định cư trong tháng 12/2020. Cùng với đó, chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho UBND huyện Tư Nghĩa và Nghĩa Hành xây dựng lộ trình di dời các hộ dân có nhà ở trong phạm vi bán kính từ 500m đến 1.000m, hoàn thành vào năm 2023.
Cũng tại buổi làm việc, hầu hết người dân ở xã Nghĩa Kỳ và xã Nghĩa Điền, đồng thuận với phương án của chính quyền tỉnh Quảng Ngãi về việc di dời đối với những người dân sống cạnh khu xử lý chất thải. Tuy nhiên, bên cạnh đó người dân cũng bày tỏ những lo ngại và mong nuốn chính quyền tỉnh Quảng Ngãi cần quan tâm những vấn đề như: Việc xem xét cấp đất tái định cư, đền bù, hỗ trợ cho người dân mức tương xứng và phù hợp bởi đa số những hộ dân này điều làm nghề nông chỉ trồng trọt và chăn nuôi nên cần phải xem xét đến vấn đề này, đồng thời làm khu tái định cư không quá xa nơi người dân canh tác, trồng hoa màu để thuận tiện việc chăm sóc, đi lại, sớm di dời những hộ dân nằm trong bán kính từ 500m đến 1.000m,...
Người dân xã Nghĩa Kỳ cũng kiến nghị, theo xác định của chính quyền, hiện chỉ có 4 hộ dân của xã đang sinh sống trong phạm vi bán kính 500m xung quanh khu xử lý chất thải rắn Nghĩa Kỳ. Tuy nhiên qua kiểm tra thực tế của người dân, số hộ dân nằm trong phạm vi bán kính này có đến 15 hộ. Về vấn đề này, ông Nguyễn Tăng Bính đã chỉ đạo giao cho UBND huyện Tư Nghĩa và xã Nghĩa Kỳ kiểm tra, đánh giá lại để báo cáo cho tỉnh.
Đối với những lo lắng của người dân trong buổi làm việc đã được Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi, cũng như Chủ tịch UBND huyện Tư Nghĩa và xã Nghĩa Kỳ trao đổi, trả lời theo từng nội dung.
Kết thúc buổi làm việc, ông Nguyễn Tăng Bính mong muốn người dân đồng thuận để nhà máy xử lý rác hoạt động, tiếp nhận xử lý sau ngày 20/8 tới. Đồng thời, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi khẳng định nhà máy xử lý rác thải này hoạt động sẽ không ảnh hưởng đến đời sống của người dân, hạn chế việc ô nhiễm môi trường, với công nghệ xử lý hiện đại.
“Khi làm các khu tái định cư cho người dân, UBND các huyện cần phải tham vấn ý kiến của người dân nơi đó để từ khu ở đến khu sản xuất của người dân được thuận lợi, riêng phần đất sản xuất của người dân từ trước đến nay thì người dân vẫn tiếp tục sản xuất, chăn nuôi trên phần diện tích này” Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo và thông tin tại buổi làm việc.
Trước đó, bức xúc việc mùi hôi thối bốc ra nồng nặc từ khu vực bãi xử lý rác thải Nghĩa Kỳ, tối 6/7/2018, người dân sống quanh khu vực đã chặn xe chở rác vào bãi rác. Từ đó đến nay, toàn bộ rác thải của TP Quảng Ngãi tạm thời được tập kết tại bãi rác Đồng Nà (xã Tịnh Khê, TP Quảng Ngãi), còn rác thải của các huyện Tư Nghĩa, Sơn Tịnh, Nghĩa Hành thì các huyện tự tìm nơi xử lý.