Quảng Ninh khẳng định vị thế đổi mới sáng tạo

Tỉnh Quảng Ninh đang nổi lên như một điểm sáng về đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Theo bảng xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2025, tỉnh đứng thứ ba toàn quốc với 58,41 điểm, tăng ba bậc so với năm 2024.

Việc cải thiện thứ hạng phản ánh quyết tâm và hành động mạnh mẽ của các cơ quan, đơn vị nhằm đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực cốt lõi cho phát triển kinh tế và xã hội.

Quảng Ninh đứng thứ ba trong bảng xếp hạng chỉ số Đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2025. Ảnh: Bộ Khoa học và công nghệ

Trong chương trình hành động số 02-CTR/BCĐ, tỉnh Quảng Ninh đã đặt ra 48 nhiệm vụ trọng tâm cho năm 2025. Các sở, ngành đã hoàn thành 18 nhiệm vụ, triển khai đúng hạn 18 nhiệm vụ khác và duy trì thường xuyên 12 nhiệm vụ còn lại. Bước tiến này thể hiện quyết tâm đưa khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo lan tỏa từ cấp tỉnh đến từng cơ quan, đơn vị ngay trong năm đầu tiên triển khai Nghị quyết 57.

Một kết quả nổi bật là hoàn thiện hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính theo mô hình chính quyền hai cấp. Toàn bộ 54 xã, phường, đặc khu đã hoàn thành 16 chỉ tiêu giai đoạn một, được Trung ương đánh giá đạt mức “Xanh 100%”.

Tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến đạt gần 80%, góp phần nâng cao minh bạch và giảm phiền hà hành chính. Quảng Ninh cũng vận hành hệ thống giám sát trực tuyến bc57.quangninh.gov.vn, giúp theo dõi kịp thời kết quả triển khai Nghị quyết 57.

Trong lĩnh vực thương mại điện tử, Sàn OCOP được nâng cấp để kết nối tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và đặc sản vùng miền. Ngành du lịch đẩy mạnh áp dụng công nghệ với các mô hình như bảo tàng ảo, thực tế ảo VR360, hệ thống vé và hóa đơn điện tử, số hóa điểm đến. Những sáng kiến này góp phần xây dựng nền tảng cho du lịch thông minh, nâng cao trải nghiệm của du khách.

Quảng Ninh tăng cường quản lý thuế trong thương mại điện tử, rà soát hơn 594 cá nhân và 76 doanh nghiệp, với doanh thu hơn 6.782 tỷ đồng, truy thu và nộp ngân sách gần 223 tỷ đồng.

Trong y tế, hồ sơ sức khỏe điện tử đạt tỷ lệ gần 97,5%, toàn bộ bệnh viện sử dụng phần mềm quản lý thông tin, 22 cơ sở y tế vận hành bệnh án điện tử, trở thành một trong hai tỉnh triển khai nhiều nhất cả nước. Dữ liệu dân cư được ứng dụng để đánh giá tín dụng, hỗ trợ vay an sinh xã hội tại nhiều tổ chức tài chính, trong đó BIDV Quảng Ninh thử nghiệm rút tiền ATM bằng căn cước công dân gắn chip, đưa công nghệ gần hơn với người dân.

Nhân lực số được chú trọng để đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Sở Nội vụ đã xây dựng đề án đào tạo cán bộ, công chức giai đoạn 2025-2030, dự kiến đào tạo 200 cán bộ ở nước ngoài, tổ chức khoảng 70 lớp bồi dưỡng trong nước cho hơn 3.000 học viên về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và an ninh mạng.

Phong trào “Bình dân học vụ số” triển khai 261 lớp học và 315 hoạt động ra quân, thu hút trên 17.000 người tham gia, mô hình “một thanh niên kèm một người dân” phổ cập kỹ năng số đến từng hộ gia đình.

Ông Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Sở Khoa học và công nghệ, cho biết tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thành mục tiêu Nghị quyết 57. Hoạt động dự kiến bao gồm ban hành chính sách chi đặc thù cho Hội đồng khoa học, tổ chức hội nghị thu hút đầu tư dự án khoa học công nghệ, xây dựng Trung tâm điều hành thông minh IOC, xây dựng khu công nghệ số tại Tuần Châu...

Hướng tới hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện

Hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của Quảng Ninh ngày càng khởi sắc. Trung tâm khởi nghiệp, vườn ươm doanh nghiệp hình thành, nhiều chương trình hỗ trợ nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất triển khai. Doanh nghiệp khởi nghiệp hoạt động trong công nghệ cao, nông nghiệp, du lịch, dịch vụ, góp phần làm phong phú bức tranh kinh tế địa phương.

Các sản phẩm OCOP, sản phẩm du lịch thông minh và thân thiện môi trường là minh chứng rõ rệt cho khả năng sáng tạo từ nguồn lực sẵn có.

Cán bộ Trung tâm phục vụ hành chính công xã hướng dẫn người dân đăng ký các thủ tục hành chính qua điện thoại di động.

Dù vậy, hành trình đổi mới sáng tạo vẫn đối mặt thách thức. Một số doanh nghiệp vừa và nhỏ thiếu nguồn lực đầu tư nghiên cứu phát triển, khả năng kết nối với viện nghiên cứu, trường đại học còn hạn chế, văn hóa sáng tạo chưa được chú trọng đúng mức. Thói quen sản xuất truyền thống, ưu tiên lợi nhuận ngắn hạn khiến doanh nghiệp e dè thay đổi mô hình và công nghệ.

Do đó, doanh nghiệp phải chủ động coi đổi mới sáng tạo là phương châm hành động lâu dài. Đổi mới sáng tạo không chỉ là áp dụng công nghệ mà còn là cách tư duy, tổ chức quản lý và kết nối thị trường.

Một doanh nghiệp du lịch có thể đổi mới bằng thiết kế tour thông minh gắn trải nghiệm số, hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc và thương mại điện tử, công ty dịch vụ triển khai trí tuệ nhân tạo chăm sóc khách hàng.

Trong giai đoạn tới, Quảng Ninh hướng tới xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Tỉnh phát triển trung tâm nghiên cứu, tăng cường liên kết doanh nghiệp với trường đại học, viện nghiên cứu trong và ngoài nước, hỗ trợ doanh nghiệp tham gia các chương trình đổi mới sáng tạo quốc gia và quốc tế. Quỹ đầu tư và quỹ hỗ trợ khởi nghiệp trở thành nguồn lực quan trọng để triển khai ý tưởng sáng tạo.

Tỉnh chú trọng thúc đẩy doanh nghiệp nhỏ và vừa đầu tư chuyển đổi số, nghiên cứu khoa học, đổi mới công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả quản trị và gia tăng sức cạnh tranh. Quảng Ninh khuyến khích doanh nghiệp khoa học công nghệ và doanh nghiệp FDI tham gia sâu vào chuyển đổi số và sản xuất thông minh.

Ngay trong năm 2025, Quảng Ninh đã đẩy mạnh xúc tiến đầu tư chuyên sâu thông qua hội nghị cấp cao, diễn đàn doanh nghiệp và đoàn công tác tại Bỉ, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, nhằm thu hút nhà đầu tư công nghệ cao, doanh nghiệp đa quốc gia và tổ chức nghiên cứu uy tín. Công tác số hóa xúc tiến đầu tư được chú trọng với cơ sở dữ liệu điện tử dự án mời gọi đầu tư và website đa ngôn ngữ.

Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch hành động triển khai Nghị quyết 57, nhấn mạnh khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ cao và doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Cơ chế hỗ trợ toàn diện từ thủ tục pháp lý, không gian làm việc, đào tạo quản trị, marketing, gọi vốn đến kết nối mạng lưới chuyên gia, nhà đầu tư thiên thần và quỹ mạo hiểm trong nước và quốc tế.

Phát triển thị trường khoa học công nghệ là mục tiêu trọng tâm, nâng tỷ trọng công nghệ và thiết bị trong nước. Tổ chức trung gian khoa học công nghệ, doanh nghiệp số, vườn ươm sáng tạo đóng vai trò cầu nối giữa cung và cầu công nghệ, thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Tùng Anh