Quảng Trị quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU - Bài 4: Xử lý dứt điểm tàu cá không đủ điều kiện hoạt động

Siết quản lý tàu cá không đủ điều kiện hoạt động

Trong chuyến đi thực địa cùng Đoàn kiểm tra của Sở Nông nghiệp và Môi trường tại xã Đông Trạch, địa phương có đội tàu lớn nhất tỉnh Quảng Trị, phóng viên ghi nhận sự vào cuộc đồng bộ quyết liệt của địa phương. Từng con tàu, từng hồ sơ pháp lý, từng vị trí neo đậu đều được rà soát kỹ để đảm bảo không còn tàu vi phạm nguy cơ gây ảnh hưởng đến kết quả chống khai thác IUU của tỉnh.

Lực lượng chức năng rà soát từng con tàu và hồ sơ pháp lý, bảo đảm không còn phương tiện vi phạm có nguy cơ ảnh hưởng đến kết quả chống khai thác IUU.

Ông Nguyễn Hữu Vinh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị cho biết, toàn tỉnh hiện còn 101 tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, chủ yếu do hết hạn đăng kiểm, giấy phép khai thác hoặc giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Riêng nhóm tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép) đã được tỉnh xử lý dứt điểm.

Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, các địa phương đã niêm phong, quản lý chặt toàn bộ số tàu này, bố trí vị trí neo đậu giám sát và tuyệt đối không để bất kỳ tàu nào xuất bến trái quy định.

Trong số 101 tàu không đủ điều kiện, khoảng một nửa đang được các chủ tàu hoàn thiện hồ sơ để đủ điều kiện hoạt động trở lại. “Khi các chủ tàu bổ sung đầy đủ thủ tục, chúng tôi sẽ phối hợp tháo niêm phong, vừa đúng quy định, vừa tạo điều kiện cho người dân tiếp tục bám biển”, ông Vinh thông tin.

Niêm phong, quản lý chặt toàn bộ số tàu cá không đủ điều kiện xuất bến trái quy định.

Tại xã Đông Trạch, địa phương có số lượng tàu cá lớn nhất tỉnh, lực lượng chức năng đã niêm phong 20 tàu, trong đó 18 tàu không còn khả năng hoạt động lâu dài do thiếu lao động, khó khăn tài chính hoặc không đủ nguồn lực sửa chữa. Đây là nhóm được các đoàn kiểm tra yêu cầu giám sát đặc biệt để ngăn ngừa nguy cơ phát sinh vi phạm IUU.

Ông Lưu Đức Ngọc, Phó Chủ tịch UBND xã Đông Trạch cho biết, địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp để quản lý chặt tàu cá không đủ điều kiện hoạt động. Xã thành lập các tổ công tác xuống từng bến thuyền kiểm tra, đối chiếu hồ sơ, niêm phong tàu theo đúng hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Môi trường; đồng thời phân công cán bộ trực tiếp giám sát vị trí neo đậu, tuyệt đối không để tàu lén lút xuất bến.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Trị kiểm tra khu neo đậu tàu thuyền tại xã Nam Gianh, hướng dẫn ngư dân hoàn thiện hồ sơ cho các tàu cá chưa đủ điều kiện hoạt động.

Ông Nguyễn Văn Tín, chủ tàu QB-92316-TS (thôn Đức Trung, xã Đông Trạch), cho hay, tàu của tôi đang hoàn thiện giấy chứng nhận ATTP và giấy phép khai thác: “Chúng tôi chấp hành theo hướng dẫn và đang hoàn thiện hồ sơ để sớm trở ra khơi”.

Xây dựng Đề án chuyển đổi nghề theo hướng “nghề cá trách nhiệm”

Trao đổi với Đoàn công tác, ông Nguyễn Hữu Vinh cho biết thêm, chúng tôi đã xây dựng Kế hoạch chuyển đổi nghề, hiện đang lấy ý kiến các Sở, ngành, địa phương và sẽ trình UBND tỉnh sau ngày 20/11/2025. Song song với đó, Sở đang xây dựng Dự án chuyển đổi nghề khai thác hải sản giai đoạn 2026 - 2030 trên địa bàn tỉnh và sẽ trình phê duyệt trong thời gian sớm nhất. Theo đó, định hướng hỗ trợ ngư dân chuyển sang các nghề bền vững, tạo sinh kế cho người dân gắn với bảo tồn, sử dụng bền vững nguồn lợi thủy sản, bảo vệ môi trường như: nuôi trồng thủy sản, dịch vụ hậu cần, nghề cá giải trí, nghề khai thác ảnh hưởng ít đến nguồn lợi thủy sản, …phù hợp với Quyết định số 208/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án chuyển đổi nghề.

Tàu cá neo đậu tại âu thuyền Bắc Trạch chuẩn bị ra khơi khai thác mùa vụ mới.

“Đây sẽ là giải pháp căn cơ, giúp giảm áp lực lên nguồn lợi thủy sản và tạo sinh kế ổn định, bền vững cho ngư dân trong những năm tới”, ông Vinh nhấn mạnh.

Xử lý nghiêm, tăng răn đe để chống IUU

Trong khuôn khổ tuyên truyền và nâng cao ý thức cộng đồng ngư dân, chiều 14/11 tại hội trường UBND xã Đông Trạch, TAND tỉnh Quảng Trị đã mở phiên tòa lưu động xét xử thuyền trưởng Nguyễn Văn Hành (tàu QB-92083-TS) về hành vi vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình (VMS) và đưa tàu sang vùng biển nước ngoài khai thác trái phép. Bị cáo bị tuyên phạt 3 năm tù giam, là lời cảnh tỉnh rằng mọi hành vi vi phạm IUU đều sẽ bị xử lý nghiêm minh, không có ngoại lệ.

Lực lượng Biên phòng, Công an, chính quyền xã Sen Ngư tuần tra, kiểm soát trên tuyến biển, siết chặt quản lý tàu cá và phòng ngừa vi phạm IUU.

Phó Chủ tịch UBND xã Đông Trạch Lưu Đức Ngọc khẳng định: “Việc mở phiên tòa xét xử lưu động ngay tại địa bàn có số lượng tàu cá lớn nhất tỉnh là tín hiệu mạnh mẽ, góp phần siết chặt kỷ cương nghề cá và nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật của ngư dân, nhất là trong giai đoạn Quảng Trị đang quyết tâm gỡ ‘thẻ vàng’ IUU”.

(Còn tiếp)

Minh Phương