Quê hương Sơn La trong những tác phẩm âm nhạc
Âm nhạc Sơn La những năm gần đây chứng kiến sự ra đời của hàng loạt tác phẩm lấy chất liệu từ vùng đất, văn hóa, con người Sơn La. Với câu từ được trau chuốt kỹ lưỡng, âm hưởng gần gũi với người nghe, đầu tư về hòa âm phối khí..., đã giúp những ca khúc mới nhanh chóng được khán thính giả yêu mến, đón nhận.
Mỗi năm có hàng chục ca khúc mới viết về Sơn La theo những chủ đề khác nhau, được các hội viên thuộc Chi hội âm nhạc tỉnh sáng tác và phổ biến đến công chúng. Đa phần các tác phẩm được sáng tác theo chủ đề của các cuộc phát động sáng tác văn học nghệ thuật hướng tới chào mừng các ngày lễ lớn hay những dịp trọng đại của đất nước, của tỉnh, địa phương. Rất nhiều nhạc sĩ đã được khán thính giả biết đến, dành sự yêu mến, trân trọng với tài năng và sự cống hiến đối với nghệ thuật tỉnh nhà. Thông qua những tác phẩm âm nhạc mới, mảnh đất quê hương, con người, văn hóa Sơn La được thể hiện một cách mới mẻ bằng vẻ đẹp của nghệ thuật câu từ và giai điệu dễ đi vào lòng người.
Màn hát múa “Sơn La bừng sáng tương lai” của Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh.
Nhạc sĩ Trần Văn Quang, Chi hội trưởng Chi hội âm nhạc tỉnh, cho biết: Với 31 hội viên, hơn 5 năm qua, Chi hội đã đóng góp hơn 100 tác phẩm âm nhạc mới là các ca khúc viết về Sơn La, nhạc múa, hòa tấu, song tấu nhạc dân tộc. Trong số đó, rất nhiều tác phẩm được đánh giá cao về chuyên môn và đoạt giải cao tại các cuộc thi sáng tác âm nhạc, nghệ thuật toàn quốc và của tỉnh.
Các nhạc sĩ nhiệt huyết, sáng tạo trong kết hợp nhuần nhuyễn nghệ thuật âm nhạc dân gian và đương đại với nhiều tác phẩm xuất sắc như: Nhạc sĩ trẻ Minh Đức, Thanh Xuân, Vũ Quỳnh, Quang Ánh, Hoàng Việt Cường... Đề tài sáng tác do Chi hội phát động hàng năm đa dạng, phong phú, bao quát nhiều chủ đề, giúp các nghệ sĩ có nhiều lựa chọn trong sáng tạo tác phẩm âm nhạc phù hợp phong cách cá nhân.
“Sơn La hôm nay không ngừng đổi thay/Vượt bao khó khăn trên chặng đường mới/Cùng hòa nhịp đất nước tự hào người Sơn La” - những câu từ của ca khúc “Sơn La bừng sáng tương lai”, của nhạc sĩ Vũ Quỳnh đã trở nên quen thuộc với nhiều người Sơn La. Trong mỗi hội diễn, chương trình nghệ thuật lớn, bài hát này luôn được lựa chọn để biểu diễn phục vụ công chúng. Đây cũng là tác phẩm đoạt giải A cuộc thi sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học nghệ thuật, báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” giai đoạn 2021 - 2025 (đợt I).
Hay giai điệu của bản ballad trữ tình “Sơn La lãng đãng phố chiều” của nhạc sĩ Thanh Xuân cũng là ca khúc được người Sơn La yêu mến. Với giai điệu nhẹ nhàng, dung dị, câu từ đẹp đẽ, dễ nhớ, dễ thuộc, bài hát dễ dàng chiếm được thiện cảm của người nghe, nhất là những người con Sơn La xa quê hương. Nữ nhạc sĩ Thanh Xuân còn được biết đến với nhiều tác phẩm tiêu biểu như: “Tình Việt Lào anh em”, “Thanh niên Sơn La theo lời Bác dạy” , “Khúc ca tặng anh”, “Chuyện tình Nộc khum”...
Bắt đầu sáng tác từ năm 2008, đến nay, nhạc sĩ Thanh Xuân, nữ nhạc sĩ duy nhất của tỉnh đã có trong tay hàng chục ca khúc và đoạt nhiều giải cao tại các cuộc thi, liên hoan âm nhạc toàn quốc. Chị Xuân chia sẻ: Các ca khúc của tôi thường khá đa dạng về chủ đề, thể loại, nhưng tôi luôn muốn thể hiện tình yêu với quê hương, đưa những nét đẹp trong văn hóa Sơn La vào mỗi tác phẩm. Mỗi ca khúc ra đời, được khán giả đón nhận là phần thưởng lớn nhất, giúp tôi có thêm niềm tin và động lực để tiếp tục sáng tác.
Trong số các nhạc sĩ trẻ của Sơn La, nhạc sĩ Minh Đức, hiện đang công tác tại Nhà hát Ca múa nhạc tỉnh, được nhiều người biết đến với phong cách sáng tác mang cá tính riêng, chắt lọc tinh tế từ dân nhạc dân tộc. Các tác phẩm của anh luôn mang đến cho người nghe một sự mới mẻ mà gần gũi, hiện đại mà vẫn đậm bản sắc Sơn La - Tây Bắc. 16 năm hoạt động nghệ thuật, anh đã gây dựng cho mình “gia tài” với hơn 40 ca khúc được công chúng đón nhận và được chuyên môn đánh giá cao. Trong đó, phải kể đến những ca khúc: “Noọng sao Tây Bắc”, “Plứt sao sỏn pa”, “Mầm sống”, “Câu nhỉa dô gọi tình”... hay các tác phẩm nhạc hòa tấu, nhạc múa được sử dụng phổ biến cho các chương trình nghệ thuật lớn của toàn quốc và của tỉnh.
Nhạc sĩ Minh Đức cho biết: Âm nhạc dân tộc mang trong mình những câu chuyện gắn liền với cuộc sống của đồng bào miền núi, ẩn chứa rất nhiều cung bậc cảm xúc, có thể tác động đến mọi giác quan, chạm đến trái tim của người nghe. Với tôi, đó là chất liệu quý giá để làm nền cho những sáng tác âm nhạc hiện đại mang âm hưởng dân gian, dễ đi vào lòng người và để góp phần gìn giữ nét đẹp trong dân nhạc.
Mang trong mình tình yêu sâu đậm với quê hương, các nghệ sĩ, nhạc sĩ trong tỉnh vẫn lặng thầm sáng tác, cống hiến cho khán thính giả những tác phẩm âm nhạc có chất lượng nghệ thuật cao. Những ca khúc viết riêng về Sơn La với giai điệu hiện đại, trữ tình cũng luôn được vang lên đầy tự hào trong mỗi ngày hội lớn, là một cách giới thiệu giàu cảm xúc về Sơn La đến với bạn bè, du khách gần xa.
