Quốc gia tiêm chủng nhiều nhất thế giới nhưng bùng phát dịch tồi tệ hơn cả Ấn Độ
Dù đã tiêm chủng cho hơn 60% dân số, số ca mắc COVID-19 mới tăng vọt khiến Seychelles phải tái áp dụng các biện pháp hạn chế chống dịch.
Khi Seychelles bắt đầu chương trình tiêm chủng miễn phí đầu năm nay, Tổng thống Wavel Ramkalawan tin tưởng đảo quốc này sẽ đạt miễn dịch cộng đồng trong vài tuần.
Đó là mục tiêu tham vọng với một quốc đảo nhỏ bé, bị cô lập về mặt địa lý ở Ấn Độ Dương. Nhưng với nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào du lịch, Seychelles liên tục kêu gọi các đồng minh trong khu vực, bao gồm Ấn Độ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) viện trợ vaccine.
Nỗ lực ban đầu dường như thành công khi Seychelles trở thành quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới. Hơn 60% dân số nước này được tiêm đủ hai liều vaccine.
Nhưng thành công đó bắt đầu lung lay vào tuần này khi số ca nhiễm ở Seychelles tăng vọt.
Mặc dù số ca mắc mới tương đối thấp, trung bình hơn 100 ca/ngày, nhưng đây được xem là vấn đề lớn với một quốc gia có chưa tới 100.000 dân.
Nếu tính bình quân đầu người, làn sóng dịch mới ở Seychelles còn tồi tệ hơn cả đợt bùng phát khủng khiếp hiện tại của Ấn Độ.
Tại một quốc gia nhỏ bé như Seychelles, số lượng nhỏ các ca nhiễm cũng có thể đẩy hệ thống y tế vào tình trạng quá tải.
"Số ca bệnh tăng đột biến đặt ra gánh nặng nặng nề cho hệ thống y tế công cộng vốn đã căng thẳng của Seychelles", Malshini Senaratne, giám đốc Eco-Sol - một công ty tư vấn môi trường ở Seychelles cho biết.
Khi các trung tâm điều trị cho bệnh nhân rơi vào tình trạng quá tải, nhiều nhân viên y tế nhiễm bệnh, Seychelles áp dụng trở lại các biện pháp chống dịch như đóng cửa trường học, hạn chế giờ mở cửa các cửa hàng.
"Chúng tôi không biết nó sẽ kéo dài bao lâu, nhưng điều này phụ thuộc vào những biện pháp được thực hiện và cách người dân tuân thủ các biện pháp mới", ông Jude Gedeon - một quan chức y tế của Seychelles cho biết trong cuộc họp báo đầu tuần.
Hiệu quả của vaccine
Cả thế giới đang nhìn vào Seychelles để đánh giá về hiệu quả của vaccine trước virus.
Khác với Seychelles, một số quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao như Israel, Anh hay Mỹ đều ghi nhận số ca mắc giảm mạnh.
Dữ liệu được chính phủ Seychelles mới đây cho thấy trong số 1.068 ca COVID-19 đang điều trị tại các bệnh viện, khoảng 65% không được tiêm chủng hoặc chỉ được tiêm một liều.
Theo Washington Post, sự gia tăng số ca nhiễm mới dường như cho thấy các loại vaccine đang được sử dụng tại Seychelles có hiệu quả tương đối thấp.
Khoảng 60% liều vaccine được sử dụng ở Seychelles là vaccine do công ty Sinopharm của Trung Quốc sản xuất. Số vaccine này được UAE tặng cho Seychelles. Các liều còn lại là vaccine do AstraZeneca phát triển và Viện Huyết thanh của Ấn Độ sản xuất.
Tổ chức Y tế Thế giới gần đây ước tính hiệu quả của vaccine Sinopharm chỉ đạt khoảng 78% và có ít dữ liệu về hiệu quả của vaccine này với các bệnh nhân lớn tuổi.
UAE từng yêu cầu một nhóm nhỏ dân tiêm đủ hai liều vaccine Sinopharm chích ngừa thêm liều thứ ba vì miễn dịch tạo ra trước đó không đủ để chống lại virus.
Trong khi đó, các thử nghiệm của vaccine AstraZeneca ở Mỹ cho thấy hiệu quả của vaccine này là 79%.
Cả hai loại vaccine này đều có hiệu quả thấp hơn đáng kể so với vaccine do các hãng dược của Mỹ là Pizer và Moderna phát triển.
Jennifer Bouey, nhà nghiên cứu chính sách cấp cao tại Viện chính sách Trung Quốc của tổ chức tư vấn chính sách RAND Corporation (Mỹ) cho rằng dựa trên những gì đang diễn ra, chưa đến 49% dân số ở Seychelles có được khả năng miễn dịch nhờ vaccine.
"Chưa đến một nửa dân số được bảo vệ bởi vaccine. Con số này thấp hơn nhiều so với nhu cầu bảo vệ cấp cộng đồng. Không có gì ngạc nhiên khi số ca mắc COVID-19 của họ không sụt giảm", bà Bouey cho hay.
Khách du lịch trở lại
Ngoài những hoài nghi về vaccine, sự gia tăng số ca nhiễm của Seychelles còn được cho là đến từ một yếu tố khác - sự trở lại của khách du lịch.
Sau gần một năm kiểm soát biên giới nghiêm ngặt, Seychelles thông báo mở cửa đón du khách từ 25/3. Du khách tới Seychelles không cần cách ly cũng không cần có chứng nhận đã tiêm chủng. Họ chỉ cần có kết quả xét nghiệm PCR âm tính được thực hiện trong vòng 72 giờ trước khi nhập cảnh.
Đây là một động thái quan trọng đối với Seychelles - nơi du lịch đóng góp 1/4 cho nền kinh tế.
Trong khi các ca nhiễm mới trong ngày tăng gấp đôi kể từ khi hạn chế về du lịch được gỡ bỏ, chỉ 10% ca dương tính là các trường hợp nhập cảnh.
Do đó giả thiết số ca nhiễm của Seychelles tăng vọt do khách du lịch vẫn còn bỏ ngỏ.
Bà Bouey không rõ nguyên nhân trực tiếp dẫn tới làn sóng lây lan mới hiện nay ở Seychelles nhưng cho rằng chỉ riêng vaccine không thể ngăn chặn các đợt bùng phát mới.
"Cách ly, đeo khẩu trang, tránh đám đông phải là một phần của chiến lược sức khỏe cộng đồng", chuyên gia này cho hay.
Cũng theo bà Bouey, COVID-19 đã vạch ra những điểm dễ bị tổn thương tại một quốc đảo phụ thuộc nhiều vào du lịch.