Quốc hội 'chốt' VNeID có giá trị như phiếu lý lịch tư pháp từ 1/7/2026

Chiều 5/12, Quốc hội đã thông qua dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật Lý lịch tư pháp. Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2026

Chiều 5/12, Quốc hội đã bấm nút thông qua dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật Lý lịch tư pháp. Luật có hiệu lực từ ngày 1/7/2026.

Không được yêu cầu người dân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp số 2

Luật mới thông qua quy định thông tin lý lịch tư pháp gồm thông tin về án tích, cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị tòa án tuyên bố phá sản.

Cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu gồm Cục Hồ sơ nghiệp vụ Bộ Công an và công an tỉnh, thành phố.

Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam từ đủ 16 tuổi trở lên có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu lý lịch tư pháp của mình.

Phiếu được cấp cho cá nhân gồm cả: phiếu lý lịch tư pháp số 1 và phiếu số 2.

Thông tin lý lịch tư pháp, phiếu lý lịch tư pháp được quản lý, sử dụng theo quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân với dữ liệu cá nhân nhạy cảm.

Đặc biệt, các cơ quan, tổ chức không được yêu cầu cá nhân cung cấp thông tin về lý lịch tư pháp. Nếu có nhu cầu, các đơn vị được khai thác, sử dụng, kết nối thông qua chia sẻ dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân chỉ được yêu cầu cung cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1 trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.

Thông tin lý lịch tư pháp chỉ để phục vụ mục đích tuyển dụng, cấp giấy phép, chứng chỉ hành nghề đối với các ngành nghề liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, sức khỏe hoặc để bảo vệ lợi ích của Nhà nước...

Phiếu lý lịch tư pháp số 2 được sử dụng để chứng minh cá nhân có án tích hay không, bao gồm cả án tích đã xóa và chưa xóa, được dùng cho các mục đích như làm thủ tục du học, định cư, kết hôn với người nước ngoài hoặc khi cơ quan tố tụng yêu cầu để phục vụ điều tra, xét xử.

Phiếu này chứa thông tin đầy đủ về các bản án của cá nhân và việc có bị cấm đảm nhiệm chức vụ theo quyết định của Tòa án hay không. Mục đích sử dụng chính để giúp cơ quan tố tụng trong công tác điều tra, truy tố, xét xử.

Ngoài ra, cá nhân khi cần có thể dùng để chứng minh có án tích hay không và tình trạng thi hành án; thực hiện các thủ tục ở nước ngoài như xin học bổng, định cư, xin thị thực (visa), nhập quốc tịch; làm thủ tục kết hôn với người nước ngoài hoặc xin giấy phép lao động.

Với quy định tại Luật vừa thông qua, các cơ quan không có quyền yêu cầu công dân cung cấp Phiếu số 2. Phiếu này chỉ được dùng khi cơ quan tố tụng có yêu cầu, phục vụ công tác tố tụng.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang giải trình trước Quốc hội trước khi bấm nút thông qua luật

Phiếu lý lịch tư pháp được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy

Giải trình trước khi Quốc hội bấm nút, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho hay, phiếu được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy và có giá trị pháp lý như nhau.

Khi phiếu lý lịch tư pháp bản điện tử đã được cấp thì thông tin lý lịch tư pháp của công dân được cập nhật, hiển thị trên VNeID. Thông tin này được coi là một trường thông tin sẵn có tương tự họ tên, ngày tháng năm sinh.

Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên VNeID có giá trị pháp lý như Phiếu lý lịch tư pháp, cá nhân không cần yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp khi có nhu cầu. Việc này tạo điều kiện thuận lợi tối đa để người dân thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi. Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên ứng dụng và Phiếu lý lịch tư pháp điện tử được áp dụng cơ chế xác thực để đảm bảo bảo mật và chống làm giả.

Về thủ tục và thời gian cấp phiếu lý lịch tư pháp, Bộ trưởng Bộ Công an cho hay, Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý theo hướng quy định thủ tục cấp phiếu lý lịch bằng hình thức trực tuyến để thể chế hóa chủ trương về phát triển, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Chỉ một số trường hợp là người nước ngoài, người chưa có định danh điện tử thì có thể yêu cầu cấp phiếu bằng hình thức trực tiếp hoặc qua dịch vụ bưu chính. Cá nhân có thể ủy quyền cho người khác làm thủ tục yêu cầu cấp phiếu (đối với cả 2 loại phiếu). Thời hạn cấp phiếu giảm xuống là 5 ngày làm việc.

Minh Hy