Quốc hội đồng ý rút ngắn thời gian thực hiện quy trình bầu cử

Theo đó, việc sửa đổi luật với quan điểm xuyên suốt là phạm vi sửa đổi, bổ sung chỉ tập trung phục vụ việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp; tổ chức bầu cử sớm, rút ngắn nhiệm kỳ; chỉ sửa đổi, bổ sung những vấn đề đã có chỉ đạo rõ của cấp có thẩm quyền, những vấn đề thật cần thiết, cấp bách.

Đối với việc điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình bầu cử, theo Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội, đây là yêu cầu chính trị đặt ra trong sửa đổi luật lần này, nhằm rút ngắn khoảng thời gian từ khi bế mạc Đại hội Đảng toàn quốc đến khi khai mạc Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp để kịp thời kiện toàn nhân sự của Nhà nước, địa phương, sớm triển khai đưa Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ các cấp vào thực tiễn.

Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân.

Luật chỉ rút ngắn khoảng thời gian kể từ khi nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử và khoảng thời gian từ ngày bầu cử đến ngày khai mạc kỳ họp thứ nhất của khóa mới, các khung thời gian khác vẫn giữ nguyên. Việc điều chỉnh này đã được cơ quan soạn thảo cân nhắc, tính toán thận trọng.

Đối với quy trình hiệp thương, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội cho biết, các hội nghị hiệp thương có yêu cầu quan trọng là phải bảo đảm tính dân chủ, tính đại diện của các cơ quan, tổ chức cũng như sự lãnh đạo toàn diện của Đảng. Do đó, việc thực hiện đầy đủ các bước theo quy định là rất cần thiết. Bên cạnh đó, vấn đề bảo đảm an toàn, an ninh mạng hiện chưa có sự chuẩn bị chắc chắn nên việc tổ chức hội nghị hiệp thương trực tuyến cần tiếp tục được nghiên cứu, chuẩn bị kỹ lưỡng trong thời gian tới.

Luật quy định công dân được nộp hồ sơ ứng cử làm đại biểu Hội đồng nhân dân tối đa ở hai cấp trong cùng một nhiệm kỳ; nếu nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội thì chỉ được nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở một cấp.

Quang cảnh phiên họp chiều 24-6 tại Kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV.

Về cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu, số lượng người ứng cử là người dân tộc thiểu số được xác định phù hợp với đặc điểm, cơ cấu dân tộc và tình hình cụ thể của từng địa phương. Đối với việc cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu cụ thể; tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách; tăng số lượng đại biểu đang cư trú và làm việc tại địa phương; tỷ lệ đại biểu ở Trung ương và ở địa phương… căn cứ chủ trương của cấp có thẩm quyền, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ ban hành nghị quyết về số lượng, cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội khóa XVI, đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026-2031.

Đối với hội nghị tiếp xúc cử tri, luật đã có quy định về việc chỉ tổ chức theo hình thức trực tuyến khi bảo đảm các điều kiện kỹ thuật, an toàn, an ninh mạng. Luật không quy định mở rộng các hình thức khác để tránh việc vận động, tiếp xúc với cử tri trên nền tảng xã hội trong khi chưa có cơ chế kiểm soát, bảo đảm công bằng giữa các ứng viên và an ninh, an toàn trong bầu cử.

Về đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác bầu cử, Ủy ban Công tác đại biểu sẽ nghiên cứu tham mưu Hội đồng bầu cử quốc gia hướng dẫn theo hướng: Nghiên cứu sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và ứng dụng định danh điện tử của Bộ Công an (VNeID) trong việc lập danh sách cử tri, in thẻ cử tri và triển khai thực hiện ở một số bước trong điều kiện cho phép.

MẠNH HƯNG