Quốc hội: Phó Thủ tướng nêu rõ không chứng minh được vàng lậu thì không có quyền xử lý các cửa hàng

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn. Ảnh: Phương Hoa – TTXVN

Chiều 11/11, tiếp tục chương trình chất vấn và trả lời chất vấn, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có giải trình, làm rõ thêm các vấn đề đại biểu Quốc hội chất vấn liên quan đến lĩnh vực ngân hàng.

Điều hành hợp lý chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa

Phó Thủ tướng cho biết, chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa là động lực phát triển của nền kinh tế. Tuy nhiên ngược lại, khi nền kinh tế tăng hay giảm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống các tổ chức tín dụng, ngân hàng và ngân sách của Nhà nước.

“Việc điều hành chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa trong thời gian vừa qua rất tốt, hợp lý”, nhấn mạnh điều này, Phó Thủ tướng cho hay, chính sách tiền tệ điều hành một cách chủ động, kịp thời, linh hoạt và hiệu quả. Chính sách tài khóa được thực hiện mở rộng hợp lý, nên kết quả đạt được trong thời gian là tốt.

Ông ví dụ, trong 4 năm qua thu ngân sách đã vượt khoảng 1 triệu tỷ đồng, năm sau vượt cao hơn của thực hiện năm trước. Chúng ta đã giảm thuế cho các doanh nghiệp và người dân gần 800.000 tỷ đồng; như vậy, trong điều kiện bình thường sẽ thu tăng lên gần 2 triệu tỷ đồng. “Đây là một chính sách tài khóa rất có hiệu quả, hợp lý”.

Còn về chính sách tiền tệ, theo Phó Thủ tướng, chúng ta đã giữ được tỷ giá hối đoái giữa đồng đôla Mỹ và đồng Việt Nam; xử lý được hai ngân hàng 0 đồng và chuẩn bị xử lý tiếp hai ngân hàng 0 đồng nữa, ổn định hệ thống, phục vụ cho nền kinh tế rất tốt.

Những con số minh chứng được Phó Thủ tướng đưa ra là GDP năm nay dự kiến đạt gần 7%, chỉ số CPI chỉ ở mức 3,88% và nợ công chiếm 37%. Thu ngân sách cho đến hôm nay đã đạt 99,4% so với dự toán được Quốc hội giao. Đến thời điểm hiện nay, thu ngân sách đã tăng lên so với thực hiện của năm 2023 là 255.216 tỷ đồng. Dự kiến tối thiểu năm 2024 vượt thu ngân sách so với năm ngoái khoảng 300 nghìn tỷ đồng để bổ sung cho nền kinh tế thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng như đường cao tốc và các công trình hạ tầng khác.

Không chứng minh được vàng lậu thì không có quyền xử lý các cửa hàng

Về vấn đề quản lý hóa đơn vàng và thị trường vàng, Phó Thủ tướng nêu rõ, thực hiện Nghị định 123/2020/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư 78/TT-BTC của Bộ Tài chính, từ năm 2023 đến nay cơ quan thuế đã phát hành 5 văn bản hướng dẫn về vấn đề kê khai và nộp thuế. Việc quản lý hóa đơn của các doanh nghiệp bán vàng, cửa hàng bán vàng không có vấn đề gì khúc mắc, khó khăn.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh Trần Hữu Hậu đặt câu hỏi chất vấn. Ảnh: Doãn Tấn - TTXVN

Trước ý kiến của đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) về việc tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp kinh doanh vàng trong chứng minh nguồn gốc, xuất xứ, Phó Thủ tướng cho biết, vừa qua có một số đoàn quản lý thị trường kiểm tra vàng, có tạm đình chỉ khi doanh nghiệp không chứng minh được nguồn nguyên liệu. Theo ông, nguyên liệu có nhiều nguồn, có thể là ông cha để lại, hoặc dự trữ từ trước mà chúng ta không kiểm đếm.

“Chúng ta chỉ xử lý khi phát hiện vàng đấy là vàng lậu, còn không chứng minh được vàng lậu thì chúng ta không có quyền xử lý các cửa hàng vàng”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Nói về quy định xuất nhập khẩu và kinh doanh vàng, ông cho biết, đã được quy định tại Nghị định 24/NĐ-CP. Tình hình quản lý thực tiễn đang có sự thay đổi nên Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sửa Nghị định này. Hiện Ngân hàng Nhà nước đang triển khai sửa Nghị định, đặc biệt là vấn đề xuất nhập khẩu, trong đó chính sách thuế ưu đãi cho hàng trong nước phát triển, bảo vệ hàng nội địa, tạo điều kiện nhập khẩu nguyên liệu vào để sản xuất và khi bán ra phải tạo điều kiện để hàng trang sức của chúng ta có thể xuất khẩu.

Ngăn chặn dòng buôn lậu sang nước ta

Đối với vấn đề về quản lý vàng, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc phân tích, vừa qua, vàng miếng SJC tăng 18 triệu đồng/lượng, tăng 25% so với giá vàng thế giới, nhưng hiện nay mức tăng chỉ là 3-4 triệu đồng, tương đương với 4-5%. Có nhiều nguyên nhân, có thể do giá vàng thế giới cao, hay cung nhỏ hơn cầu, hay do tâm lý.

Nhận định tâm lý cũng là một phần rất quan trọng, người đứng đầu Bộ Tài chính dẫn chứng rằng, hiện nay lãi suất ngân hàng thấp, người dân không muốn gửi tiền vào; bất động sản đóng băng, giá cao, người dân cũng không muốn đưa tiền vào. Sản xuất kinh doanh có khó khăn, trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đều có những rủi ro, vì vậy vàng có thể sẽ là "nơi trú ẩn" của tiền nhàn rỗi.

Nhấn mạnh giải pháp sắp tới, Phó Thủ tướng cho biết, đang chỉ đạo phải thực hiện mua bán đúng pháp luật và minh bạch; áp dụng công nghệ thông tin để quản lý các công ty vàng và các cửa hàng vàng; chống buôn lậu. Vừa qua công tác chống buôn lậu rất mạnh mẽ, đã phát hiện hai đường dây buôn lậu lên đến hơn 6 tấn vàng. Trong tháng 10 - 11/2024, lực lượng chức nặng tại cửa khẩu sân bay Nội Bài đã bắt được một số vụ buôn lậu vàng, có vụ lên đến 6-7 kg vàng.

“Phải ngăn chặn dòng buôn lậu sang nước ta, thúc đẩy sản xuất kinh doanh và sửa Nghị định 24/NĐ-CP, thúc đẩy thị trường vốn phát triển”, Phó Thủ tướng nêu giải pháp.

Theo ông, vàng giờ đây không phải là thước đo của tiền tệ, tuy nhiên vàng vẫn là kim loại quý và cũng là "nơi trú ẩn" của đồng tiền nhàn rỗi, cho nên sẽ quản lý chặt chẽ lĩnh vực này.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng thông tin thêm, sắp tới, nhu cầu đầu tư vào nền kinh tế rất lớn, đặc biệt là đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật như đường bộ cao tốc (theo yêu cầu của Thủ tướng là phải đạt 5.000 km, cao gấp 5 lần so với mấy năm trước), đường sắt tốc độ cao (riêng tuyến Bắc Nam là 67 tỷ USD) và các chương trình chống biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng công bằng như điện gió, điện mặt trời, điện khí hydro.

Để triển khai những dự án, công trình này, đòi hỏi cung cấp nguồn tín dụng rất lớn và thúc đẩy cho thị trường bất động sản phát triển. Thị trường chứng khoán trái phiếu sẽ chia sẻ với các tổ chức tín dụng. Sắp tới, không những chúng ta huy động các nguồn vốn trong nước mà huy động cả nguồn vốn ODA của nước ngoài và kể cả hình thức PPP, để thúc đẩy phát triển kinh tế. “Chắc chắn là nền kinh tế của chúng ta sẽ có quy mô khoảng vài ngàn tỷ trong một thời gian không xa nữa, không phải chỉ có gần 500 tỷ đồng như hiện nay”, Phó Thủ tướng tin tưởng.

Chu Thanh Vân/TTXVN