Quốc hội số - nhiệm vụ không thể chậm trễ!

Đây là nhấn mạnh của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn khi dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị chuyên đề “Quốc hội số và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số của Quốc hội" do Văn phòng Quốc hội tổ chức chiều qua.

Quyết tâm chính trị cao độ trong xây dựng và phát triển Quốc hội số cũng như công cuộc chuyển đổi số của Quốc hội được thể hiện ngay ở quy mô, tầm vóc, thành phần đại biểu tham dự Hội nghị. Theo đó, cùng với sự tham dự, chỉ đạo trực tiếp của Người đứng đầu cơ quan lập pháp, Hội nghị có sự tham dự của các Phó Chủ tịch Quốc hội, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội cùng toàn thể cán bộ, công chức, viên chức, người lao động các vụ, đơn vị thuộc Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội.

Thực tế cho thấy, chỉ trong thời gian ngắn vừa qua, Quốc hội đã và đang giải quyết khối lượng lớn công việc liên quan đến xây dựng và phát triển Quốc hội số cũng như ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong công cuộc chuyển đổi số của Quốc hội.

Trên cơ sở Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22.12.2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ngày 31.12.2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1343/NQ-UBTVQH15 về xây dựng và phát triển Quốc hội số giai đoạn 2024 - 2026, định hướng đến năm 2030.

Tiếp đó, ngày 10.1.2025, Đảng đoàn Quốc hội ban hành Kế hoạch số 3260-KH/ĐĐQH15 để thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, trong đó xác định rõ mục tiêu, chỉ tiêu, phân công trách nhiệm rõ ràng, tiến độ cụ thể và tổ chức triển khai với tinh thần khẩn trương, quyết tâm cao nhất.

Với nhiệm vụ đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 193/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển trong lĩnh vực này. "Đây là sự cố gắng rất lớn của Bộ Khoa học và Công nghệ, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường trong khoảng 12 ngày đã tập trung những khó khăn, vướng mắc để trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 193/2025/QH15".

Trước đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ra Nghị quyết thành lập Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội. Và đến thời điểm diễn ra Hội nghị, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội đã chỉ đạo hoàn thành việc xây dựng Đề án chuyển đổi số của Quốc hội giai đoạn 2025 - 2030 và dự kiến sẽ phê duyệt ngay trong tháng 3 này. Lý giải cho sự khẩn trương với phương châm "quyết tâm, quyết liệt và quyết làm" đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, "Quốc hội nếu không tiến nhanh, tiến kịp theo yêu cầu mới thì sẽ chậm một bước".

Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra vô cùng mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu. Chuyển đổi số không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu tất yếu khách quan đối với sự phát triển của mỗi quốc gia và trong tất cả các lĩnh vực.

Không ngoài dòng chảy đó, yêu cầu đặt ra đối với cả hệ thống chính trị nói chung, đặc biệt là Quốc hội - cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, cơ quan đại biểu cao nhất của Nhân dân, là phải hành động nhanh và linh hoạt hơn nữa, đáp ứng thực tiễn phát triển của đất nước, của dân tộc.

Từ quá trình đồng hành với Văn phòng Quốc hội trong xây dựng và phát triển Quốc hội số thời gian qua, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) Tào Đức Thắng chỉ rõ, trong thực hiện chuyển đổi số của Quốc hội, cần có cách tiếp cận bài bản, khoa học, chuyên nghiệp, có chiều sâu. Trong quá trình đó, yếu tố quan trọng là quyết tâm cao của người đứng đầu cơ quan lập pháp trong xây dựng Quốc hội số thông qua việc ban hành các Nghị quyết, quyết định, kế hoạch về chuyển đổi số; chủ động lựa chọn các đơn vị để xây dựng và triển khai Đề án, khung kiến trúc Quốc hội số.

Đặc biệt, với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”, tại các cơ quan của Quốc hội cũng đang thí điểm một số hệ thống công nghệ theo phương thức "vừa làm, vừa sử dụng, vừa điều chỉnh, vừa nâng cấp" như: nền tảng quản lý văn bản, điều hành tác nghiệp; hệ thống quản lý ý kiến cử tri và khiếu nại, tố cáo; hệ thống cơ sở dữ liệu cán bộ, công chức... Cùng với đó là sự chỉ đạo sát sao để thay đổi nhận thức, tư duy gắn với trách nhiệm và vai trò của người đứng đầu, thể hiện vai trò hạt nhân để lan tỏa mạnh mẽ "văn hóa số", phong trào "bình dân học vụ số"... tới từng cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các vụ, đơn vị thuộc Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội.

Không bằng lòng với kết quả bước đầu đạt được, tại phiên họp mới đây nhất của Thường trực Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội, ngày 12.3 vừa qua, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định - Trưởng Ban chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội yêu cầu, Văn phòng Quốc hội phối hợp chặt chẽ với Tập đoàn Viettel đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện một số hệ thống công nghệ thông tin để sớm đưa vào sử dụng ngay từ Kỳ họp thứ Chín (tháng 5.2025), trong đó, đặc biệt quan tâm sử dụng các ứng dụng, phần mềm công nghệ mới.

Trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số không chỉ là sự lựa chọn mà còn là xu thế tất yếu. Với tầm nhìn căn cơ, chiến lược và đột phá, Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ: Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn mà là con đường sống còn. Với sự quyết tâm, bản lĩnh, trí tuệ và tâm huyết, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn bày tỏ tin tưởng, đồng thời cũng là "giao nhiệm vụ" cho các cơ quan của Quốc hội, đó là "chúng ta sẽ đạt được những bước tiến quan trọng trong hành trình xây dựng Quốc hội số, đóng góp tích cực vào sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước".

Vì thế, xây dựng và phát triển Quốc hội số cũng như thực hiện thành công công cuộc chuyển đổi số của Quốc hội là một trong những nhiệm vụ không thể chậm trễ hơn nữa trong số rất nhiều trọng sự Quốc hội đã, đang và sẽ triển khai trong thời gian tới đây.

Hội nghị chuyên đề được tổ chức chiều qua với quy mô sâu rộng trong toàn Quốc hội nhằm thống nhất nhận thức và hành động về chuyển đổi số theo chỉ đạo của Trung ương; đồng thời triển khai các nhiệm vụ, giải pháp cần thiết, đẩy mạnh việc đưa Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị phục vụ trực tiếp cho các hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và Văn phòng Quốc hội.

Việc xây dựng thành công Quốc hội số hiện đại, minh bạch, hiệu quả, hoạt động trên nền tảng công nghệ số, dữ liệu số và trí tuệ nhân tạo sẽ phục vụ tốt nhất cho sự nghiệp đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả và hiệu lực các hoạt động lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, đối ngoại và kết nối chặt chẽ với cử tri trong kỷ nguyên mới.

Lam Giang