Quốc hội tăng quyền xử lý nợ xấu cho ngân hàng

Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng vào sáng 27/6, với đa số đại biểu tán thành. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng có hai điểm sửa đổi lớn, tập trung vào tăng quyền xử lý nợ xấu và cơ chế cho vay đặc biệt.

Quốc hội khóa XV biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng vào sáng 27/6.

Cụ thể, khoản 1 Điều 193 được sửa đổi theo hướng bổ sung thẩm quyền cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) trong việc cho vay đặc biệt. Theo đó, NHNN có thể quyết định cho vay đặc biệt với hoặc không có tài sản bảo đảm đối với tổ chức tín dụng gặp khó khăn theo khoản 1 Điều 192 của luật này. Tài sản bảo đảm và lãi suất vay đặc biệt sẽ do Thống đốc NHNN quy định, với mức lãi suất là 0%/năm.

Ngoài ra, Luật bổ sung ba điều mới (198a, 198b, 198c) sau Điều 198, quy định cụ thể về quyền thu giữ tài sản bảo đảm (TSBĐ) khi xử lý nợ xấu. Trong đó, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức mua bán và xử lý nợ được phép thu giữ TSBĐ nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện pháp lý và hợp đồng.

Cụ thể, bên bảo đảm, người đang giữ TSBĐ có nghĩa vụ giao tài sản kèm hồ sơ pháp lý cho tổ chức tín dụng để xử lý theo thỏa thuận. Nếu không hợp tác, tổ chức tín dụng có quyền thu giữ tài sản theo quy định pháp luật và hợp đồng bảo đảm. Tuy nhiên, TSBĐ phải không thuộc diện tranh chấp, không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp, kê biên hoặc đình chỉ xử lý theo pháp luật phá sản.

Điều kiện thu giữ tài sản cũng bao gồm: hợp đồng bảo đảm có thỏa thuận thu giữ; biện pháp bảo đảm đã có hiệu lực đối kháng với bên thứ ba; tài sản không đang trong diện tranh chấp pháp lý; và tài sản đáp ứng điều kiện theo quy định của Chính phủ.

Luật cũng nêu rõ trình tự, thủ tục thu giữ phải được thực hiện công khai, minh bạch. Trước khi thu giữ tài sản là động sản, tổ chức tín dụng phải công khai lý do và thông tin về tài sản qua các hình thức: đăng tải trên website, gửi văn bản đến UBND và Công an cấp xã, và thông báo đến người đang giữ tài sản bằng phương thức đã thỏa thuận trong hợp đồng.

Trường hợp không có thỏa thuận, thông báo sẽ được gửi qua bưu chính, phương tiện điện tử hoặc phương thức khác theo thông tin do bên bảo đảm cung cấp. Nếu địa chỉ thay đổi mà không thông báo, sẽ căn cứ theo thông tin trong hợp đồng hoặc từ cơ quan đăng ký biện pháp bảo đảm.

UBND cấp xã và Công an cấp xã nơi diễn ra việc thu giữ sẽ phối hợp đảm bảo an ninh, trật tự và ký biên bản chứng kiến nếu bên bảo đảm không hợp tác hoặc không có mặt.

Luật cũng kế thừa hai quy định quan trọng từ Nghị quyết 42/2017/QH14 về thí điểm xử lý nợ xấu: TSBĐ không được là tài sản đang tranh chấp tại Tòa án; hình thức công khai thông tin thu giữ qua niêm yết tại UBND cấp xã nơi bên bảo đảm đăng ký địa chỉ và nơi có TSBĐ.

Báo cáo giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật được Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, trình bày trước Quốc hội. Việc thông qua Luật nhằm tăng cường hiệu lực xử lý nợ xấu, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan, đồng thời tạo hành lang pháp lý chặt chẽ, minh bạch cho hoạt động của tổ chức tín dụng.

Trần Nam