Quốc hội thông qua Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi)
Chiều nay, 22-11, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi) với 91,72% đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tán thành. Dự án Luật này gồm 8 chương, 50 Điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2020.
Trước đó, Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Dân quân tự vệ (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Võ Trọng Việt trình bày cho biết: Về Ban chỉ huy quân sự cấp xã, thôn đội trưởng (Điều 20), có ý kiến đề nghị quy định đối với xã trọng điểm quốc phòng, an ninh, xã biên giới nên bố trí Chỉ huy trưởng do sĩ quan QĐND đảm nhiệm cho phù hợp với tình hình hiện nay; có ý kiến đề nghị quy định Phó Chỉ huy trưởng là cán bộ chuyên trách để tạo điều kiện hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Về vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã giải trình tại Báo cáo số 454 ngày 16/10/2019. Thực tế hiện nay, Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã tại xã trọng điểm quốc phòng, an ninh vẫn thực hiện tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Đối với nhiều xã biên giới, hiện nay đã được tăng cường cán bộ Bộ đội Biên phòng đảm nhiệm một số chức danh trong cấp ủy Đảng và chính quyền cấp xã. Do đó, đề nghị Quốc hội cho giữ như dự thảo Luật.
Theo ông Việt, có ý kiến đề nghị bỏ cụm từ “là Ủy viên UBND cấp xã” tại điểm a khoản 1, vì nội dung này đã được quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương.
Về vấn đề này, UBTVQH thấy rằng, Kết luận số 41 ngày 31-3-2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng xác định Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã “là thành viên UBND”, trong khi theo quy định tại Điều 34 Luật Tổ chức chính quyền địa phương có thể dẫn đến trường hợp Ủy viên UBND cấp xã phụ trách quân sự không phải là Chỉ huy trưởng. Vì vậy, để bảo đảm nguyên tắc “Đảng lãnh đạo trực tiếp, tuyệt đối về mọi mặt đổi với sự nghiệp quốc phòng” thì quy định như dự thảo Luật là phù hợp.
Có ý kiến đề nghị sửa lại trách nhiệm của thôn đội trưởng tại khoản 4 cho phù hợp, vì thôn chỉ là cánh tay nối dài của chính quyền cấp xã. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã sửa lại khoản này; đồng thời qua rà soát, để bảo đảm cụ thể, rõ ràng, thống nhất, tránh chồng chéo và dễ thực hiện, đề nghị Quốc hội cho chỉnh lý một số nội dung tại các khoản 3, 4, 5 như dự thảo Luật.
Cũng theo Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh, có ý kiến đề nghị quy định Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã là sỹ quan dự bị nếu hoàn thành tốt nhiệm vụ đến niên hạn thì được thăng quân hàm cao hơn theo Luật Sỹ quan QĐND Việt Nam, vì không được xếp vào đơn vị dự bị động viên cho tương xứng với trần quân hàm của Trưởng Công an xã là Trung tá.
Tiếp thu ý kiến của ĐBQH, để có căn cứ pháp lý cho Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc thăng quân hàm sỹ quan dự bị và trần quân hàm cao nhất đối với Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho bổ sung điểm a vào khoản 2 Điều 49 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung khoản 3 Điều 41 Luật Sỹ quan QĐND Việt Nam như sau:
“Căn cứ vào nhu cầu biên chế, tiêu chuẩn chức vụ của sĩ quan, kết quả học tập quân sự và thành tích phục vụ quốc phòng, sỹ quan dự bị được bổ nhiệm chức vụ trong các đơn vị dự bị động viên hoặc giữ chức vụ Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã được thăng cấp bậc quân hàm tương xứng với chức vụ đảm nhiệm. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định chức vụ tương đương và cấp bậc quân hàm cao nhất đối với sỹ quan dự bị đảm nhiệm Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã”.