Quốc hội thông qua Nghị quyết về việc thi hành Luật Tổ chức của Tòa án và Viện Kiểm sát
Sáng 27/6, tại Kỳ họp thứ 9, với 448/449 đại biểu có mặt tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (VKSND), các luật tố tụng và luật khác có liên quan.

Quang cảnh phiên làm việc của Quốc hội sáng 27/6. Ảnh: VPQH cung cấp.
Theo Nghị quyết, kể từ ngày 1/7/2025, Tòa án nhân dân cấp cao, VKSND cấp cao, Tòa án nhân dân cấp huyện và VKSND cấp huyện sẽ chính thức chấm dứt hoạt động và được sắp xếp lại như sau:
Về Tòa án nhân dân: Sẽ thành lập Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân khu vực. Chánh án Tòa án nhân dân tối cao chịu trách nhiệm chuẩn bị bộ máy, nhân sự, cơ sở vật chất và quyết định thành lập các tòa chuyên trách. Các cấp Tòa án sẽ sử dụng con dấu có hình Quốc huy.
Về VKSND: Sẽ thành lập VKSND cấp tỉnh và VKSND khu vực. Viện trưởng VKSND tối cao có nhiệm vụ rà soát, chuẩn bị các điều kiện cần thiết và quyết định thành lập các Viện Công tố và kiểm sát xét xử phúc thẩm. Viện kiểm sát các cấp cũng sẽ sử dụng con dấu có hình Quốc huy.

Kết quả biểu quyết. Ảnh: VPQH cung cấp.
Nghị quyết cũng đưa ra nhiều quy định chuyển tiếp quan trọng để đảm bảo sự liền mạch trong hoạt động tư pháp từ ngày 1/7/2025.
Tòa án nhân dân khu vực sẽ tiếp nhận và giải quyết các vụ việc thuộc thẩm quyền trước đây của Tòa án nhân dân cấp huyện.
Tòa án nhân dân cấp tỉnh sẽ giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án của Tòa án nhân dân cấp huyện và tiếp tục giải quyết các vụ việc đã thụ lý sơ thẩm trước ngày 1/7/2025.
Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao sẽ tiếp nhận giải quyết phúc thẩm các vụ án mà Tòa án nhân dân cấp cao đang xử lý hoặc các vụ án do Tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết sơ thẩm.
Tòa án nhân dân tối cao sẽ tiếp nhận nhiệm vụ giám đốc thẩm, tái thẩm đối với các bản án, quyết định của Tòa án nhân dân cấp tỉnh (thuộc thẩm quyền trước đây của TAND cấp cao) và Tòa Phúc thẩm TAND tối cao.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.
VKSND khu vực sẽ tiếp nhận các vụ việc từ VKSND cấp huyện.
VKSND cấp tỉnh sẽ xử lý đơn đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án của Tòa án nhân dân cấp huyện.
VKSND tối cao có thẩm quyền kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm đối với bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của các cấp Tòa án dưới.
Ngoài ra, Nghị quyết còn quy định về nhiệm kỳ của Kiểm sát viên, việc áp dụng các quy định mới về tố tụng hình sự như xét xử vắng mặt, số hóa hồ sơ, chữ ký số, và quy định cụ thể về việc xem xét đơn xin ân giảm án tử hình.
Tòa án nhân dân tối cao cũng được chỉ định là cơ quan giải quyết bồi thường trong một số trường hợp cụ thể, và cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh sẽ có thẩm quyền thi hành bản án, quyết định của Tòa án nhân dân quận, huyện, thị xã và Tòa án nhân dân cấp cao.
Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.