Quy định chặt chẽ về điều chỉnh quy hoạch xây dựng

Theo quy định mới thì thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ và quy hoạch xây dựng vùng tỉnh thuộc Thủ tướng Chính phủ.

Bước đổi mới căn bản

Có thể nói, Luật Xây dựng 2014 được thông qua đã đánh dấu một bước đổi mới căn bản, toàn diện về thể chế, chính sách quản lý đầu tư xây dựng. Luật đã tăng cường vai trò, trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước để kiểm soát chặt chẽ các nguồn lực của Nhà nước, khắc phục tư tưởng “Nhà nước hóa” cũng như tư tưởng “thị trường hóa” một cách thái quá trong quản lý đầu tư xây dựng, nhằm nâng cao chất lượng công trình, chống thất thoát, tham nhũng, lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư.

Để thi hành luật một cách hiệu quả, công tác xây dựng các Nghị định, Thông tư hướng dẫn luật được xây dựng trên tinh thần kế thừa, bổ sung khắc phục những hạn chế từ các quy định cũ. Trong 6 dự thảo Nghị định đang được Bộ Xây dựng soạn thảo thì Nghị định về Quy hoạch xây dựng là một trong những Nghị định có tính ổn định cao, phạm vi phải sửa đổi, bổ sung không nhiều.

Nội dung về quy hoạch xây dựng được thể hiện tại Chương II bao gồm 36 Điều của Luật Xây dựng (Luật cũ năm 2003 có 24 Điều). Trong đó, quy hoạch xây dựng bao gồm quy hoạch vùng, quy hoạch đô thị, quy hoạch khu chức năng đặc thù, quy hoạch nông thôn (quy hoạch đô thị được thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị).

Về nguyên tắc lập quy hoạch xây dựng, các tỉnh phải được lập quy hoạch xây dựng vùng tỉnh, đảm bảo phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, làm cơ sở lập quy hoạch xây dựng vùng huyện, quy hoạch chung các đô thị và quy hoạch xây dựng các khu chức năng đặc thù thuộc tỉnh. Bộ Xây dựng có trách nhiệm đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ cho phép lập các quy hoạch xây dựng vùng liên tỉnh, vùng chức năng đặc thù, vùng dọc tuyến đường cao tốc, hành lang kinh tế liên tỉnh để định hướng phát triển, xác định vai trò của từng đơn vị hành chính các cấp trong tổng thể phát triển chung của vùng, đảm bảo phân bổ nguồn lực Quốc gia có hiệu quả.

Bà Trần Thu Hằng - Phó vụ trưởng Vụ Quy hoạch - Kiến trúc (Bộ Xây dựng) cho biết: Nghị định này mang tính chuyên môn cao, không mang nhiều yếu tố phức tạp về thẩm quyền giữa các quy định chung với các Bộ, ngành khác.

Về thẩm quyền vùng tỉnh, quy định cũ quy định thẩm quyền phê duyệt nhiệm vụ và quy hoạch thuộc cấp tỉnh thì nay Nghị định mới quy định thuộc Thủ tướng. Ngoài ra, các quy định khu chức năng đặc thù cũng được làm rõ ở Luật Xây dựng và Nghị định. Với quy hoạch xây dựng nông thôn thì cũng có những sửa đổi để phù hợp với vấn đề quản lý. Trong nội dung của Nghị định đã cụ thể hóa những quy định của các đồ án quy hoạch, làm rõ công tác quản lý thực hiện sau quy hoạch.

Cũng theo dự thảo Nghị định thì việc điều chỉnh quy hoạch xây dựng được thực hiện khi cấp có thẩm quyền quyết định trên cơ sở kết quả rà soát quy hoạch xây dựng. Rà soát quy hoạch xây dựng nhằm mục đích kiểm soát, đánh giá tình hình triển khai thực hiện theo quy hoạch được duyệt và là căn cứ để quyết định việc điều chỉnh quy hoạch. Nội dung báo cáo rà soát quy hoạch xây dựng gồm: Rà soát tình hình lập, triển khai các quy hoạch cấp dưới và các dự án đầu tư xây dựng theo từng giai đoạn quy hoạch, trên cơ sở kế hoạch thực hiện quy hoạch và danh mục các dự án ưu tiên đầu tư.

Đảm bảo nhiệm vụ quy hoạch

Theo dự thảo Nghị định thì nội dung đồ án quy hoạch xây dựng vùng chức năng đặc thù phải đảm bảo đáp ứng nhiệm vụ quy hoạch được duyệt và các yêu cầu cụ thể sau: Thu thập tài liệu, phân tích đánh giá hiện trạng điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, đặc điểm phân bố dân cư; Hiện trạng sử dụng đất đai, hệ thống hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật và môi trường; Đánh giá các chương trình, dự án, quy hoạch đã, đang triển khai thực hiện và những yếu tố mang tính đặc thù của vùng; Xác định mục tiêu phát triển, tính chất, tiềm năng, động lực và khả năng khai thác phát triển vùng; Dự báo phát triển kinh tế, dân số, lao động, nhu cầu về đất đai và các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật khác theo mục tiêu phát triển vùng.

Ngoài ra, quy định quản lý theo đồ án quy hoạch xây dựng khu chức năng đặc thù được người có thẩm quyền ban hành kèm theo quyết định phê duyệt đồ án. Cụ thể: Đối với quy hoạch chung khu chức năng đặc thù, quy định quản lý theo đồ án quy hoạch gồm các nội dung chủ yếu như: Ranh giới, phạm vi, tính chất khu chức năng đặc thù; Chỉ tiêu về diện tích, mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất và chiều cao tối đa, tối thiểu của công trình trong từng phân khu chức năng; Việc kiểm soát không gian, kiến trúc từng khu vực; Chỉ giới đường đỏ của các tuyến phố chính, cốt xây dựng khống chế. …

Những điểm mới của quy định về quy hoạch xây dựng trong Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 được phát triển, kế thừa các nội dung của Luật Xây dựng 2003; đồng bộ với Luật Quy hoạch đô thị đã ban hành và phù hợp với các luật khác có liên quan. Quy định mới đã làm rõ hơn các loại quy hoạch xây dựng. Trước đây Luật Xây dựng 2003 chưa đề cập rõ ràng về quy hoạch khu chức năng đặc thù (khu kinh tế, khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu du lịch, khu bảo tồn…). Trong nội dung Luật Xây dựng sửa đổi lần này đã đề cập đầy đủ các loại quy hoạch xây dựng; quy hoạch vùng, quy hoạch đô thị…

Theo bà Trần Thu Hằng thì quy định mới về quy hoạch xây dựng đã làm cụ thể hơn nội dung, yêu cầu của từng loại quy hoạch xây dựng, đảm bảo đáp ứng yêu cầu thực tiễn về đầu tư, phát triển. Đặc biệt về quy hoạch xây dựng nông thôn, các quy định, yêu cầu đã đảm bảo phù hợp với Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới.

Ngoài ra, Luật mới đã đã làm rõ hơn về trách nhiệm của các bên liên quan trong công tác quy hoạch xây dựng thông qua quy định về lấy ý kiến đối với quy hoạch xây dựng, cấp giấy phép quy hoạch xây dựng và những quy định chặt chẽ hơn về trình tự điều chỉnh quy hoạch xây dựng.

Vũ Chiến - Kim Thoa

Theo