Quy định công chứng viên 'không quá 70 tuổi' có thể lãng phí nguồn lực xã hội
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Công chứng (sửa đổi), trong đó có độ tuổi của công chứng viên.
Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh phát biểu tại phiên họp.
Nhiều người 70 tuổi còn minh mẫn, nếu quy định cứng công chứng viên “không quá 70 tuổi” có thể gây lãng phí nguồn lực xã hội, nên cần có quy định khả thi hơn.
Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh nêu ý kiến này tại phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật, khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Công chứng (sửa đổi), sáng 1/4.
Lần sửa đổi này, với lý do để nâng cao chất lượng công chứng, dự thảo Luật đã bổ sung quy định về độ tuổi bổ nhiệm, hành nghề của công chứng viên (CCV) là không quá 70 tuổi. Đối với các CCV đang hành nghề mà quá 70 tuổi, dự thảo Luật quy định chuyển tiếp, theo đó những CCV đã được bổ nhiệm trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành mà đã trên 70 tuổi thì sẽ có thời gian hành nghề thêm tối đa là 2 năm. Quy định này nhằm tránh tình trạng giảm đột ngột số lượng CCV hành nghề, bảo đảm có thời gian chuyển tiếp để bổ nhiệm CCV thay thế số lượng CCV trên 70 tuổi thôi hành nghề.
Thẩm tra, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với việc bổ sung quy định về giới hạn độ tuổi bổ nhiệm CCV như quy định của dự thảo Luật. Ý kiến khác đề nghị quy định giới hạn độ tuổi hành nghề của CCV là không quá 65 tuổi .
Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng CCV cao tuổi có nhiều kiến thức và kỹ năng hành nghề công chứng, nếu dự thảo Luật giới hạn cứng nhắc độ tuổi hành nghề sẽ gây lãng phí xã hội. Do đó, đề nghị không giới hạn độ tuổi hành nghề của CCV mà nên quy định điều kiện bảo đảm sức khỏe như đối với người hành nghề khám bệnh, chữa bệnh tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh hoặc giới hạn một độ tuổi hành nghề nhất định nhưng phải trên 70 tuổi.
Tham gia thảo luận, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê K’đăm cho rằng đối chiếu với Bộ luật Lao động và một số luật chuyên ngành thì nên sửa lại theo hướng không quá 65 tuổi để đảm bảo sức khỏe.
Cũng quan tâm nội dung này, song Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị đánh giá kỹ lưỡng để giới hạn độ tuổi hành nghề công chứng viên. Dẫn số liệu từ Bộ Y tế cho thấy tuổi thọ trung bình của người Việt Nam tăng lên gần 74 tuổi, nhiều người 70 tuổi còn minh mẫn, đảm bảo sức khỏe, bà Thanh cho rằng nếu quy định cứng “không quá 70 tuổi” có thể gây lãng phí nguồn lực xã hội, nên cần có quy định khả thi hơn.
Đánh giá chung, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, dự án luật được chuẩn bị công phu. Nội dung cơ bản phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, đẩy mạnh cải cách hành chính, cải cách tư pháp và đổi mới nâng cao dịch vụ này.
Nhấn mạnh công chứng là ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo luật đầu tư, đồng thời đây là loại hình dịch vụ sự nghiệp công thiết yếu và cơ bản, Chủ tịch Quốc hội cho rằng nguyên tắc Chính phủ chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về lĩnh vực này, Bộ Tư pháp là cơ quan đầu mối giúp Chính phủ, còn địa phương thực hiện chức năng quản lý theo quy định của pháp luật.
Luật Quy hoạch đã bỏ quy hoạch về sản phẩm dịch vụ, hàng hóa nên Chính phủ phải có chiến lược, định hướng phát triển trong từng giai đoạn, bộ quản lý phải ban hành tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện thì địa phương có căn cứ làm, ông Huệ lưu ý.
“Trong này có nói tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện nhưng chưa rõ ai ban hành. Đây là trách nhiệm quản lý nhà nước của các bộ. Chính phủ ban hành chiến lược, định hướng chung. Bộ Tư pháp phải ban hành tiêu chuẩn, tiêu chí, điều kiện thành lập văn phòng hành nghề công chứng. Bỏ quy hoạch không có nghĩa không có quản lý, mà quản lý bằng phương pháp khác”, ông Vương Đình Huệ lưu ý và đề nghị tiếp tục rà soát để đảm bảo thống nhất hệ thống pháp luật.
Góp ý về nội dung cụ thể, liên quan đến quy định cấm công chứng viên tiết lộ thông tin về nội dung công chứng, trừ trường hợp được người yêu cầu công chứng đồng ý bằng văn bản hoặc pháp luật có quy định khác, Chủ tịch Quốc hội cho rằng chưa phù hợp với Bộ luật Dân sự.
“Thông tin trên văn bản công chứng liên quan nhiều bên, mà Bộ luật Dân sự có nguyên tắc bí mật riêng tư không được xâm phạm. Giờ người yêu cầu công chứng đồng ý là tiết lộ thì quyền của người liên quan thế nào?”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu vấn đề.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo và thẩm tra tiếp tục rà soát đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật cũng như giữa các quy định trong luật này; tiếp thu, nghiên cứu các ý kiến để thẩm tra chính thức, gửi tài liệu tới đại biểu Quốc hội trước kỳ họp theo đúng thời gian quy định.
