Quy định mới về xử phạt các hành vi ứng xử kém văn minh nơi công cộng

Nghị định 282/2025/NĐ-CP, ngày 30-10-2025 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình (gọi tắt Nghị định 282, có hiệu lực từ ngày 15-12-2025) được xem là chế tài nghiêm cho những thói quen xấu, hành vi thiếu văn hóa, kém văn minh tại nơi công cộng.

Xử phạt những thói quen xấu

Việc nuôi chó, mèo hay các loại vật nuôi khác làm thú cưng không bị pháp luật cấm. Tuy nhiên, khi thả rông hoặc dắt vật nuôi ra nơi công cộng, chủ phải tuân thủ các quy định chung. Nếu vi phạm các quy định này, chủ vật nuôi sẽ chịu trách nhiệm và có thể bị xử phạt theo quy định.

Đoàn viên, thanh niên phường Trảng Dài ra quân bóc xóa quảng cáo rác trên cột điện dọc tuyến đường trên địa bàn phường. Ảnh minh họa: Nga Sơn

Tại khoản 1, Điều 8 Nghị định 282 quy định, xử phạt chủ vật nuôi, cây trồng từ 500 ngàn đến 1 triệu đồng đối với hành vi: thả rông động vật nuôi trong đô thị hoặc nơi công cộng; để vật nuôi, cây trồng xâm lấn lòng đường, vỉa hè, vườn hoa, sân chơi, đô thị, nơi sinh hoạt chung trong khu dân cư, khu đô thị; chăn, thả gia súc, gia cầm trong chung cư.

Cũng tại Điều 8 Nghị định 282 quy định, phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đối với hành vi phun sơn, viết, vẽ, dán, gắn hình ảnh, nội dung lên tường, cột điện hoặc các vị trí khác tại khu vực dân cư, nơi công cộng, khu chung cư, nơi ở của công dân hoặc các công trình khác mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền (điểm l, khoản 2).

Phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đối với hành vi: sử dụng rượu, bia, các chất kích thích gây mất trật tự công cộng; tổ chức, tham gia tụ tập nhiều người ở nơi công cộng gây mất trật tự công cộng (điểm a, b khoản 2). Phạt tiền từ 4-6 triệu đồng đối với hành vi đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào nhà ở, nơi ở, người, đồ vật, tài sản của người khác, trụ sở cơ quan, tổ chức, nơi làm việc, nơi sản xuất, kinh doanh, mục tiêu, vọng gác bảo vệ mục tiêu (điểm đ, khoản 4).

Nhiều ý kiến đồng tình

Qua nghiên cứu và tiếp cận Nghị định 282, ông Dương Ngọc Giang (ngụ phường Phước Long, tỉnh Đồng Nai) chia sẻ: Ông rất đồng tình với việc Nghị định 282 quy định cụ thể chế tài đối với các hành vi như: thả rông vật nuôi ngoài đường, nơi công cộng, khu dân cư. Nhất là xử phạt từ 2-6 triệu đồng đối với các hành vi: phun sơn, viết, vẽ, dán, gắn hình ảnh, nội dung lên tường, cột điện; đổ, ném chất thải, chất bẩn, hóa chất, gạch, đất, đá, cát hoặc vật khác vào nhà ở, nơi ở, người, đồ vật, tài sản của người khác.

“Mức xử phạt này khá cao, không chỉ là cơ sở để cơ quan chức năng xử lý các hành vi gây ảnh hưởng đến những nơi công cộng mà còn mang tính chất răn đe hạn chế các hành vi vi phạm nêu trên” - ông Giang bày tỏ.

Trong khi đó, ông Trịnh Văn Tư (ngụ phường Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) phân tích: Tại điểm b, khoản 1, Điều 14 Nghị định 282 có quy định phạt tiền từ 1-2 triệu đồng đối với hành vi mang dao có tính sát thương cao vào nơi công cộng mà không bọc hoặc cất giữ, bảo quản chặt chẽ, an toàn. Quy định này giúp người dân có trách nhiệm quản lý, bảo quản cẩn thận khi mang dao có tính sát thương cao vào nơi công cộng; cũng tạo cơ sở pháp lý để xử phạt các trường hợp vi phạm, ngăn ngừa tình trạng mất an ninh trật tự do ẩu đả bằng các hung khí nguy hiểm.

Với góc nhìn cá nhân, luật sư Nguyễn Đức, Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai chia sẻ: Nghị định 282 ngoài việc chế tài với mức phạt tiền cao gấp 1-2 lần so với trước đây đối với các hành vi vi phạm trật tự nơi công cộng, Nghị định 282 còn bổ sung chế tài nhiều hành vi như: tự ý xê dịch các loại biển báo, biển chỉ dẫn, biển hiệu của cơ quan, tổ chức; tự ý xê dịch, tháo dỡ cột dây điện thoại, điện tín, cột đèn, hàng rào của các cơ quan nhà nước hoặc các công trình công cộng khác… mức phạt tiền từ 500 ngàn đến 2 triệu đồng.

Cũng theo luật sư Nguyễn Đức: Nếu nhìn xa và rộng hơn, Nghị định 282 không chỉ dừng ở việc bổ sung thêm nhiều hành vi chế tài mới và mức phạt cao hơn so với Nghị định 144/2021/NĐ-CP, ngày 31-12-2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình. Bên cạnh đó, Nghị định 282 còn góp phần giúp cho cá nhân ở vùng nông thôn, lẫn đô thị từng bước xóa bỏ, chấm dứt các thói quen xấu, lạc hậu; hình thành lối sống văn minh, hiện đại, tuân thủ pháp luật, lịch thiệp trong ứng xử tại nơi công cộng.

Đoàn Phú