Quy định về mô hình tổ chức, hoạt động của các trạm y tế xã
Trong bối cảnh cải cách tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu quả, việc kiện toàn hệ thống y tế cơ sở, hiện đại hóa và đầu tư đồng bộ đang được đặt ở vị trí trung tâm của chiến lược phát triển y tế.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW đã ký ban hành Kế hoạch số 130/KH-BCĐTKNQ18 về việc sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước và tổ chức trong hệ thống hành chính nhà nước. Trong đó, lĩnh vực y tế, đặc biệt là y tế cơ sở và y tế dự phòng là một trong những trọng tâm cần được ưu tiên kiện toàn.

Bộ Y tế đặt mục tiêu từ nay đến năm 2030, mỗi trạm y tế xã sẽ có đủ bác sỹ theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Theo kế hoạch, các trạm y tế xã, phường, đặc khu sẽ được thành lập mới theo mô hình trực thuộc UBND cấp xã, kế thừa và nâng cấp từ các trạm y tế hiện hành. Các đơn vị này sẽ hoạt động theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, có chức năng cung cấp dịch vụ phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám chữa bệnh cơ bản và chăm sóc xã hội thiết yếu cho người dân ngay tại địa phương.
Song song với đó, Bộ Y tế sẽ tiếp tục triển khai việc sắp xếp hệ thống bệnh viện tuyến trung ương, trong đó một số bệnh viện trực thuộc bộ sẽ được chuyển giao về cấp tỉnh quản lý.
Bộ sẽ tập trung điều hành các bệnh viện chuyên sâu, kỹ thuật cao và đầu ngành, nơi thực hiện các nhiệm vụ như chỉ đạo chuyên môn, đào tạo nhân lực chất lượng cao, nghiên cứu khoa học, chuyển giao kỹ thuật, điều phối phòng chống dịch bệnh và ứng phó các sự kiện y tế khẩn cấp.
Ở tuyến huyện, các trung tâm y tế và bệnh viện đa khoa trước đây sẽ được đưa về trực thuộc Sở Y tế, qua đó hình thành mạng lưới khám, chữa bệnh theo mô hình liên xã, liên phường, góp phần tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.
Một điểm nhấn đặc biệt trong kế hoạch là việc nâng cao năng lực y tế dự phòng theo hướng hiện đại. Hệ thống này được kỳ vọng sẽ đủ khả năng giám sát, cảnh báo sớm và khống chế kịp thời dịch bệnh, cũng như chủ động triển khai các biện pháp phòng, chống từ xa.
Cùng với đó, Chương trình Tiêm chủng mở rộng tiếp tục được mở rộng cả về quy mô địa bàn và đối tượng, đảm bảo bao phủ vắc-xin rộng rãi và bền vững, góp phần kiểm soát hiệu quả các bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng.
Để triển khai hiệu quả các nội dung trên, Ban Chỉ đạo Trung ương yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động xây dựng phương án sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập trong phạm vi quản lý, phù hợp với định hướng tại Công văn số 59-CV/BCĐ và hướng dẫn của các bộ ngành liên quan. Các phương án này cần được gửi về Bộ Nội vụ tổng hợp trước ngày 25/9/2025.
Tương tự, các bộ, cơ quan ngang bộ và cơ quan thuộc Chính phủ cũng được giao nhiệm vụ xây dựng phương án sắp xếp trong phạm vi thẩm quyền, đảm bảo đồng bộ, thống nhất với tinh thần đổi mới chung của hệ thống chính trị.
Được biết, để đảm bảo nhân lực y tế cho cơ sở, Bộ Y tế đặt mục tiêu từ nay đến năm 2030, mỗi trạm y tế xã sẽ có đủ bác sỹ theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Trong giai đoạn 2025-2030, mỗi năm các địa phương sẽ điều động ít nhất 1.000 bác sỹ về tuyến xã. Dự kiến đến năm 2027, mỗi trạm y tế sẽ có từ 4-5 bác sỹ, từng bước khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực kéo dài tại tuyến y tế cơ sở.
Giới chuyên môn nhận định, chính sách nâng phụ cấp ưu đãi nghề lên tới 100% tại các khu vực khó khăn hoặc trong các lĩnh vực đặc thù vừa được quy định là giải pháp kịp thời trong bối cảnh nhiều nhân viên y tế nghỉ việc hoặc chuyển khỏi tuyến cơ sở do áp lực công việc lớn, thu nhập thấp, điều kiện làm việc khó khăn.
Khi đời sống của cán bộ y tế được cải thiện, môi trường làm việc ổn định và có cơ hội phát triển, họ sẽ an tâm gắn bó lâu dài với công việc, từ đó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.