Quy định về quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và địa phương
Chính phủ ban hành Nghị định số 264/2025/NĐ-CP ngày 15/10 quy định về quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương.
Nghị định này quy định về việc thành lập, cơ cấu tổ chức, hoạt động, quản lý, cơ cấu tỷ lệ phần vốn từ ngân sách Nhà nước, sử dụng vốn, cơ chế giám sát đối với quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương và các nội dung khác quy định tại Điều 40 của Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Nguyên tắc hoạt động của quỹ
Theo quy định, các quỹ hoạt động trên cơ sở tuân thủ pháp luật Việt Nam, các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, cũng như pháp luật của quốc gia, vùng lãnh thổ khi đầu tư ra nước ngoài.
Đầu tư mạo hiểm là hoạt động đầu tư thông qua việc góp vốn thành lập, mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo hoặc thành lập, góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo.
Hoạt động của quỹ tuân theo cơ chế thị trường, chấp nhận rủi ro có kiểm soát, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và bảo mật thông tin. Các quỹ có nhiệm vụ hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, ưu tiên đầu tư vào các doanh nghiệp, dự án có tiềm năng tăng trưởng cao trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ số, công nghệ chiến lược, công nghệ khuyến khích chuyển giao, cũng như các mô hình kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững, nhằm tạo tác động tích cực tới kinh tế, xã hội và môi trường ở cả cấp địa phương lẫn quốc gia.
Địa vị pháp lý
Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia được thành lập và hoạt động theo mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần, theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
Quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương được thành lập và hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp.
Cả hai loại quỹ trên đều có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, các ngân hàng trong nước và nước ngoài theo quy định pháp luật.
Cơ cấu tổ chức, quyền hạn của quỹ
Theo quy định, cơ cấu tổ chức, quyền hạn của quỹ được quy định trong điều lệ quỹ theo quy định của Luật Doanh nghiệp. Quyền, trách nhiệm, chế độ tiền lương, thù lao, tiền thưởng và quyền lợi khác của người đại diện phần vốn Nhà nước tại quỹ được thực hiện theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.
Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước tại quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, chịu trách nhiệm cử người đại diện phần vốn Nhà nước tại quỹ.
Đối với quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương, UBND cấp tỉnh là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn Nhà nước, có trách nhiệm cử người đại diện phần vốn Nhà nước tại quỹ.
Các quỹ có thể hợp tác hoặc thuê tổ chức, cá nhân chuyên nghiệp trong và ngoài nước để quản lý, điều hành hoạt động của quỹ theo quy định tại điều lệ. Đồng thời, quỹ được thành lập các hội đồng tư vấn, hội đồng thẩm định đầu tư để hỗ trợ hoạt động đầu tư.

Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương sẽ có tư cách pháp nhân, con dấu, được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, các ngân hàng trong nước và nước ngoài theo các quy định của pháp luật có liên quan. Ảnh minh họa: Hà Anh/Mekong ASEAN.
Mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ của quỹ
Mục tiêu của quỹ là đầu tư, thu hút nguồn lực vào các doanh nghiệp và dự án khởi nghiệp sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng đột phá, có khả năng giải quyết các thách thức về kinh tế, xã hội, môi trường ở cấp địa phương, quốc gia và quốc tế. Các quỹ cũng nhằm thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo và phát triển thị trường đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam, phục vụ cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.
Đối với quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia, chức năng và nhiệm vụ gồm góp vốn thành lập, mua cổ phần hoặc phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong và ngoài nước; góp vốn cùng các quỹ đầu tư mạo hiểm hoặc quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác để đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; thành lập hoặc góp vốn vào các quỹ đầu tư khác nhằm thực hiện đầu tư mạo hiểm, hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia.
Đối với quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương, nhiệm vụ tương tự nhưng giới hạn trong phạm vi trong nước, nhằm hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại địa phương.
Nguồn vốn của quỹ
Vốn điều lệ của quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia bao gồm phần vốn Nhà nước được cấp từ nguồn chi đầu tư phát triển của Bộ Khoa học và Công nghệ, được cấp một lần khi thành lập, với mức vốn ban đầu tối thiểu 500 tỷ đồng. Ngoài ra, quỹ có thể huy động vốn góp từ các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài theo quy định pháp luật và điều lệ quỹ.
Quy mô vốn điều lệ của quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia được hình thành trong 5 năm đầu đạt tối thiểu 2.000 tỷ đồng, trên cơ sở vốn Nhà nước được cấp từ ngân sách Nhà nước và phần vốn huy động từ các tổ chức, cá nhân.
Đối với quỹ đầu tư mạo hiểm của địa phương, vốn điều lệ bao gồm phần vốn Nhà nước được cấp từ nguồn chi đầu tư phát triển của địa phương, được cấp một lần khi thành lập. Tỷ lệ phần vốn ban đầu từ ngân sách nhà nước do UBND cấp tỉnh quyết định. Các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước cũng có thể góp vốn theo quy định của pháp luật và điều lệ quỹ.
Nguồn doanh thu của quỹ
Nguồn doanh thu của quỹ gồm lợi nhuận từ hoạt động đầu tư, lãi tiền gửi ngân hàng đối với vốn tạm thời nhàn rỗi, các khoản tài trợ, viện trợ, đóng góp tự nguyện hợp pháp từ tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, thu từ thoái vốn, thanh lý tài sản và các khoản thu hợp pháp khác.
Nguồn doanh thu của quỹ bao gồm lợi nhuận từ hoạt động đầu tư theo điều lệ quỹ; lãi tiền gửi tại ngân hàng đối với nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi giữa các chu kỳ đầu tư (bao gồm cả vốn điều lệ và vốn huy động của quỹ); khoản tài trợ, viện trợ, đóng góp tự nguyện hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài; thu từ hoạt động thoái vốn, thanh lý tài sản của quỹ và các khoản thu hợp pháp khác theo quy định của pháp luật, điều lệ quỹ.
Khoản chi của quỹ
Khoản chi hoạt động của quỹ bao gồm chi quản lý, điều hành và các hoạt động khác phục vụ trực tiếp cho hoạt động của quỹ; chi hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo cấp quốc gia và địa phương với mức tối đa 5% lợi nhuận sau thuế hằng năm của quỹ; chi trích lập quỹ dự phòng rủi ro đầu tư mạo hiểm từ nguồn vốn hoạt động hằng năm của quỹ, bao gồm vốn điều lệ và vốn huy động, theo quy định của Điều lệ quỹ và các khoản chi hợp pháp khác theo quy định của pháp luật, điều lệ quỹ.
Khoản chi đầu tư của quỹ bao gồm chi góp vốn thành lập doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chi mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chi góp vốn vào quỹ đầu tư mạo hiểm hoặc quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác theo quy định của pháp luật.