Quy hoạch đất đai là nền tảng để phát triển các loại hình khác

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc

Phải giữ đất lúa ổn định

Tiếp tục kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV; chiều 29/10, các đại biểu thảo luận tại tổ. Tại tổ 2, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc - viện dẫn, nước ta “tam sơn, tứ hải, nhất đẳng điền”. Diện tích chỉ hơn 300 nghìn km2 nhưng dân số tới 100 triệu người, là một trong những nước có bình quân đất đai rất thấp. Chính vì vậy, sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả đất đai là điều rất quan trọng. Phải dành đất cho thế hệ cháu con chúng ta.

Theo Chủ tịch nước, đất không sinh ra nên một yêu cầu lớn và lâu dài là: phải quản lý có hiệu quả. Xã hội hóa, tư nhân hóa cái gì nhưng cái gì nhà nước cần phải quản lý, giữ cho mãi mãi những đời sau thì phải quản lý. Không được vô nguyên tắc trong quy hoạch đất đai. Phải chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý đất đai ở các cấp các ngành.

Cho rằng, việc dành đất cho kinh tế là quan trọng, song Chủ tịch nước lưu ý: việc dành dất cho văn hóa và môi trường sống của người dân cũng rất cần thiết, cần phải có một quy hoạch đồng bộ.

Chủ tịch nước tán thành việc giữ lại 3,5 triệu ha quy hoạch cho đất lúa. Đây là vấn đề có nhiều ý kiến khác nhưng phải giữ đất lúa ổn định. Các nước châu Phi hiện còn đang nghèo đói, nhất là thiếu lương thực rất nghiêm trọng. Thế giới hiện vẫn trên 1,5 tỷ người đang đói kém.

“Chúng ta không sản xuất lương thực bằng bất cứ giá nào, không phải sản xuất lương thực để giảm nghèo mà khoanh lại diện tích đất lúa 3,5 triệu ha đó để cắm cọc cho mãi mãi con cháu đời sau”- Chủ tịch nước nói và cho rằng, cần tạo ra không gian, chính sách để sử dụng linh hoạt, chặt chẽ.

Nhắc đến việc cần thiết phải có 15 triệu ha trồng rừng để thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII, đạt độ bao phủ rừng 42-43%; Chủ tịch nước đề nghị, tiếp tục phát động chương trình trồng 1 tỷ cây xanh, tương đương với 6 triệu ha rừng để tạo ra môi trường sống hài hòa.

Chủ tịch nước đánh giá cao hướng dành đất cho phát triển công nghiệp. Những vùng sử dụng đất kém hiệu quả, vùng đồi, vùng không trồng lúa 2 vụ trở lên được thì nên quy hoạch để làm công nghiệp, dịch vụ.

Về một số biện pháp cần thực hiện, Chủ tịch nước cho rằng, ngoài chống tiêu cực, tham nhũng trong quy hoạch đất đai thì vấn đề cải cách hành chính cũng rất quan trọng khi thủ tục đất đai còn rất phiền hà.

Ngoài ra, phải ứng dụng công nghệ, có cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai rõ hơn, giống như cơ sở dữ liệu dân cư. "Những ứng dụng công nghệ phải được đặt ra mạnh mẽ hơn cho quá trình quản lý đất đai ở Việt Nam"- Chủ tịch nước nói.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Đoàn Quảng Bình)

Thống nhất quy hoạch sử dụng đất

Đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (Đoàn Quảng Bình) - cho rằng, việc lập quy hoạch sử dụng đất cần phải thống nhất với quy hoạch tổng thể quốc gia để có sự điều chỉnh kịp thời, các nội dung phải gắn chặt với quy hoạch tổng thể quốc gia.

Theo đại biểu, quy hoạch sử dụng đất thời gian qua còn nhiều bất cập, có sự chồng chéo, mâu thuẫn không thống nhất, chất lượng quy hoạch không cao, nhiều trường hợp dẫn đến quy hoạch treo, phải thay đổi nhiều lần, quy hoạch không rõ ràng, gây ra lãng phí nghiêm trọng, …

Đại biểu đề nghị, Chính phủ đánh giá xem nội dung quy hoạch lần này đã khắc phục được những hạn chế, bất cập trong thời gian qua hay chưa? Nội dung quy hoạch sử dụng đất phải căn cứ vào Luật Quy hoạch và Luật Đất đai. Đồng thời, kế hoạch sử dụng đất 5 năm cho từng đơn vị hành chính cấp tỉnh đã đáp ứng quy định của Luật Quy hoạch hay chưa, quá trình thực hiện có khó khăn gì?

Về các chỉ tiêu quy hoạch cụ thể, đại biểu Nguyễn Mạnh Cường đề nghị cần làm rõ hơn về chỉ tiêu đất trồng lúa để đáp ứng yêu cầu về an ninh lương thưc, chỉ tiêu đất rừng phòng hộ, đặc biệt quan tâm đến vùng có nguy cơ xâm nhập mặn, quan đến đến giảm thiểu thiên tai, lũ lụt, bảo vệ môi trường, quan tâm đến đất xây dựng các cơ sở văn hóa tín ngưỡng, tôn giáo nhằm khắc phục những bất cập thời gian qua và có định hướng cho giai đoạn tới.

Liên quan tới giải pháp thực hiện quy hoạch, đại biểu đề nghị Chính phủ phải tăng cường tranh tra, kiểm tra, kiểm toán để khắc phục các tồn tại, bất cấp, sai phạm liên quan đến quy hoạch sử dụng đất.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội)

Thảo luận nội dung quy hoạch đất đai, tại tổ 10 - đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, định hướng quy hoạch đã đánh giá khá kỹ tiềm năng theo từng vùng. Thực tế, nếu đất lúa giảm thì rất đáng lo. Mặc dù hiện nay, địa phương nào có nhiều đất lúa thì lại nghèo đi. Do đó, chúng ta phải xác định rõ quy luật để có sự điều chỉnh.

Cũng theo đại biểu đoàn Hà Nội, nội dung quy hoạch đất đai cần ban hành sớm. Tuy nhiên hiện nay còn tình trạng “vênh” nhau hoặc chậm trong việc ban hành quy hoạch vì cấp dưới phải dựa vào cấp trên trong quy hoạch.

Việc quy hoạch đất đai phải dựa vào quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh nhưng ở vùng, tỉnh chưa có thì địa phương cấp dưới rất khó triển khai. Do đó cần phải sớm thống nhất trong việc triển khai quy hoạch đất đai để tạo hiệu quả cho phát triển kinh tế xã hội.

Để hạn chế tối đa những chồng chéo, mâu thuẫn, các đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ giữa Quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Kế hoạch sử dụng đất 5 năm (2021-2025) quốc gia với các quy hoạch có liên quan. Đồng thời đề nghị Chính phủ chỉ đạo các địa phương khẩn trương hoàn thiện và trình phê duyệt quy hoạch tỉnh.